'อ.ทองย้อย' หวังให้คนรุ่นใหม่ช่วยกันฉลาดเรื่องพระ!

พล.ร.ต.ทองย้อยออกบทความเรื่องช่วยกันฉลาดเรื่องพระ ชี้จะเป็นการช่วยพระรักษาพระธรรมวินัย เพราะทุกวันนี้ทั้งพระและฆราวาสต่างไม่รู้เรื่องที่พระห้ามทำและเรื่องที่ต้องทำ บอกคนรุ่นใหม่ที่ทะนงตัวว่าฉลาดช่วยฉลาดเรื่องพระอีกเรื่อง

14 ก.ค.2565 – พล.ร.ต.ทองย้อย แสงสินชัย อดีตผู้อำนวยการกองอนุศาสนาจารย์ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ โพสต์เฟซบุ๊กในหัวข้อ “ช่วยกันฉลาดเรื่องพระ” มีเนื้อหาว่า คือการช่วยพระรักษาพระธรรมวินัย ที่วัดใกล้บ้านซึ่งผมเข้าไปไหว้พระและบริจาคทรัพย์อยู่เนืองๆ มีสามเณรรูปหนึ่งอยู่ในวิหารที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญของวัด ผมสังเกตเห็นว่าสามเณรไม่ได้ออกบิณฑบาต ถามได้ความว่า หลวงพ่อให้ทำหน้าที่เปิดวิหารตอนเช้า จึงไปบิณฑบาตไม่ทัน

วิธีดำรงชีพของพระภิกษุสามเณรตามที่พระพุทธเจ้าผู้เป็นเจ้าของพระศาสนาทรงกำหนดไว้นั้นต้องออกบิณฑบาต คือออกไปรับอาหารที่ชาวบ้านผู้มีศรัทธาใส่บาตรมาเลี้ยงชีพ พระจะไม่ต้องออกบิณฑบาตก็เมื่อมีญาติโยมนิมนต์ให้ไปฉันที่บ้าน

สมัยพุทธกาล คำว่า “นิมนต์ให้ไปฉันที่บ้าน” หมายถึงพระไม่ต้องไปบิณฑบาตที่อื่น ออกจากวัดก็ตรงไปที่บ้านโยมที่นิมนต์บ้านเดียว โยมเอาอาหารใส่ลงในบาตร พระจะนั่งฉันที่บ้านโยมก็ได้ หรือจะกลับไปฉันที่วัดหรือจะหาที่เหมาะๆ ที่ไหนสักแห่งก็ได้ ก็เท่ากับยังต้องออกบิณฑบาตอยู่นั่นเอง

กรณีอื่นๆ ที่ไม่ต้องออกบิณฑบาตตามปกติก็คือ มีผู้ถวายอาหารที่เรียกว่า “ภัต” เนื่องด้วยโอกาสต่างๆ และมีพระพุทธานุญาตให้รับได้ ที่ยังมีตกมาจนถึงทุกวันนี้ก็อย่างเช่น “นิตยภัต” แปลว่า “อาหารประจำ” ซึ่งแต่เดิมญาติโยมจัดอาหารมาถวายเป็นประจำทุกวันจริงๆ พระจึงไม่ต้องออกบิณฑบาต

แล้วต่อมาก็หมายถึง “ค่าอาหารประจำ” คือโยมไม่สะดวกที่จะจัดอาหารถวายโดยตรง ก็จ่ายเป็นเงินให้ไวยาวัจกรไปจัดทำหรือจัดซื้ออาหารมาถวายแทน แล้วต่อมาในปัจจุบัน “นิตยภัต” ก็มีความหมายเท่ากับ “เงินเดือนพระ” คือหมายถึงเงินที่ทางราชการจัดถวายแก่พระที่มีสมณศักดิ์หรือที่ดำรงตำแหน่งทางคณะสงฆ์บางตำแหน่ง รวมทั้งพระภิกษุสามเณรที่สอบเปรียญธรรม 9 ประโยคได้ โดยไม่ได้มีเงื่อนไขว่าจะต้องเอาไปจ่ายเป็นค่าอาหาร ซึ่งหมายความว่าจะเอาไปทำอะไรก็แล้วแต่อัธยาศัย พระที่ได้รับนิตยภัตดังกล่าวนี้ย่อมได้รับสิทธิ์ไม่ต้องออกบิณฑบาต ถ้าไม่มีข้อยกเว้นอื่นใดอีก พระเณรจะต้องออกบิณฑบาตตามหน้าที่

นั่นหมายความว่า เมื่อเข้ามาสวมเครื่องแบบของพระพุทธเจ้าแล้ว ก็ต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่พระพุทธเจ้าทรงกำหนดไว้ ตั้งแต่วันแรกที่สวมเครื่องแบบพระ ก็ได้รับคำบอกกล่าวทันทีว่า อะไรบ้างที่ห้ามทำ และอะไรบ้างที่ต้องทำ

ศัพท์วิชาการเรียกว่า “บอกอนุศาสน์” เนื้อหาว่าด้วยอกรณียกิจ (ห้ามทำ) และนิสัย (ต้องทำ) น่าเสียดายที่เราละเลยการอบรมสั่งสอนสิ่งที่ห้ามทำและสิ่งที่ต้องทำกันไปเสียหมด ผู้ที่แต่งเครื่องแบบพระ แต่ไม่ปฏิบัติตามกติกามารยาทของเครื่องแบบจึงมีมากขึ้น

คงพอจะยังจำกันได้ ที่มีผู้แต่งเครื่องแบบพระกราบเท้าสตรี โดยอ้างว่าสตรีผู้นั้นเป็นแม่ เป็นการกระทำที่วิปริตที่สุด ผู้กราบก็วิปริต ผู้ยอมให้กราบก็วิปริต เพราะตามกฎกติกามารยาทของพระพุทธเจ้านั้น เมื่อบวชเป็นพระเป็นเณรแล้วจะไหว้กราบฆราวาสไม่ได้ ไม่ว่าฆราวาสผู้นั้นจะเป็นพ่อเป็นแม่ เป็นเจ้าฟ้ามหากษัตริย์ หรือเป็นเทวดามาจากสวรรค์ชั้นไหนก็ตาม ถ้าอยากกราบใจจะขาด ก็ถอดเครื่องแบบออกเสียก่อน เมื่อใช้สิทธิ์แต่งเครื่องแบบไปแล้ว ก็หมดสิทธิ์ที่จะทำอะไรตามใจชอบ ถ้าอยากทำอะไรตามใจชอบ ก็อย่าเข้ามาอยู่ในกรอบของเครื่องแบบ นี่เป็นกติกาสากลที่ปฏิบัติกันทั่วโลก

เวลานี้ความวิปริตเกิดขึ้นตรงที่ว่า เข้ามาแต่งเครื่องแบบด้วย ทำสิ่งที่ห้ามทำด้วย ไม่ทำสิ่งที่ต้องทำด้วย ผู้ที่ต้องรับผิดชอบโดยตรงก็คือ พระอุปัชฌาย์อาจารย์ผู้ที่นำผู้นั้นเข้ามาแต่งเครื่องแบบพระ ว่าโดยภาพรวมก็คือ พระสังฆาธิการทุกระดับ ตั้งแต่เจ้าอาวาสจนถึงผู้บริหารสูงสุดของคณะสงฆ์ มีหน้าที่จะต้องอบรมสั่งสอนเพื่อรักษาความศักดิ์สิทธิ์ของเครื่องแบบพระไว้

การที่ชาวบ้านอย่างเราๆ ไม่รู้ว่าผู้ที่แต่งเครื่องแบบพระห้ามทำอะไรบ้างและต้องทำอะไรบ้าง นับว่าเป็นช่องโหว่ที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง พระไปทำสิ่งที่ห้ามทำเข้า ชาวบ้านก็ไม่รู้ว่านั่นผิด พระละเลย ไม่ทำสิ่งที่ต้องทำ ชาวบ้านก็ไม่รู้ว่านั่นบกพร่อง และที่ร้ายหนักกว่านั้นก็คือ พระไปทำสิ่งที่ห้ามทำเข้า ชาวบ้านกลับบอกว่าท่านทำดีแล้ว พระละเลย ไม่ทำสิ่งที่ต้องทำ ชาวบ้านกลับบอกว่าไม่ใช่เรื่องเสียหาย เวลานี้กำลังเป็นอย่างนี้กันทั่วไป

ทางแก้ก็คือ ชาวบ้านต้องหาเวลาศึกษาเรื่องที่พระห้ามทำและเรื่องที่พระต้องทำกันไว้บ้าง เข้าพรรษาจะมีคนอธิษฐานจิตหยุดเหล้าหยุดบุหรี่กันเยอะ น่าอนุโมทนา

ผมขอเชิญชวนว่า พรรษานี้ลองอธิษฐานจิตอ่าน นวโกวาท สักเล่ม อ่านจบถ้ายังไม่ออกพรรษาก็อ่าน วินัยมุขเล่ม 1 เล่ม 2 เล่ม 3 ต่อไปอีกตลอดพรรษา ท่านจะฉลาดเรื่องวินัยพระขึ้นอีกเป็นอันมาก ชาวบ้านฉลาดเรื่องวินัยพระ เป็นการถวายกำลังใจให้พระท่านมีอุตสาหะศึกษาและรักษาพระธรรมวินัยเข้มแข็งขึ้นอีกมาก

คนรุ่นใหม่มักทะนงตัวว่าฉลาดกว่าคนรุ่นเก่า ช่วยกันฉลาดเรื่องพระอีกสักเรื่องนะครับ