แม่น้ำโขงตอนบน หรือ หลานชางเจียง ถูกกั้นไว้เรียบร้อยแล้วโดยเขื่อน 13 แห่งในจีน-ยูนนาน ความเปลี่ยนแปลงมหาศาลนั้นเกิดตั้งแต่เขื่อนแรกๆ ควบคุมสายน้ำ คือเขื่อนมานวาน และต้าเฉาชาน ที่ใช้งานเกือบ 25 ปีแล้ว และบริษัทจีนก็เดินหน้าสร้างเขื่อนขั้นบันได cascade dams อย่างไม่มีหยุด โดยในแผนวางไว้มากถึง 28 เขื่อน ขึ้นไปจนถึงทิเบต

“มีข้าวมาแจก ออกมารับเร็วๆ” เสียงตะโกนโหวกเหวกเป็นภาษาพม่าดังขึ้น เมื่อรถกระบะจอดสนิทในหมู่บ้านแห่งหนึ่ง ไม่ไกลจากแม่น้ำเมย พรมแดนไทย-พม่า ใน อ.แม่สอด จ.ตาก