![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/1.กุมภกรรณหน้าทอง.jpg)
หัวโขนโบราณมีอัตลักษณ์ที่แตกต่างจากหัวโขนทั่วไป ทั้งวัสดุ เชิงช่าง และความประณีตวิจิตรงดงามราวกับมีชีวิต การทำหัวโขนองค์ความรู้โบราณมีการถ่ายทอดสู่คนรุ่นหลัง และเป็นแรงบันดาลใจให้กับช่างรุ่นใหม่ๆ ในการสร้างสรรค์งานหัวโขนร่วมสมัย
‘หัวโขนกุมภกรรณหน้าทอง’เป็นหนึ่งในหัวโขนพิเศษระดับตำนาน อายุเก่าแก่ 135 ปี สร้างขึ้นด้วยทองแดงสลักดุนทั้งหัว ทารักปิดทอง เขียนลวดลายอย่างประณีตสวยงาม เป็นหัวโขนเดิมของเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรง (เพ็ง เพ็ญกุล) ลูกเลี้ยงของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเป็นเจ้าของโรงละครไซมิสเธียร์เตอร์ ก่อนที่จะมีผู้นำหัวโขนนี้มาถวายไว้ที่วัดพระแก้วเชียงราย ปัจจุบันเป็นสมบัติของพิพิธภัณฑ์โฮงหลวงแสงแก้ว วัดพระแก้ว ซึ่งทรงคุณค่าและหาชมได้ยาก เป็น 1 ใน 100 ผลงาน ที่กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กรมศิลปากร และสำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย ร่วมกับสถาบันไทยคดีศึกษา และคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นำมาจัดนิทรรศการ “วิจิตราภรณ์และงานประณีตศิลป์แห่งโขน” ให้ได้ชมตั้งแต่วันที่ 3 – 25 มี.ค. 2565 ที่หอศิลป์ร่วมสมัยราชดำเนิน เนื่องในโอกาสครบรอบ 4 ปีที่องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ประกาศรับรองให้โขนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมวลมนุษยชาติอย่างเป็นทางการ
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/หัวโขนหนุมานหน้ามุก.jpg)
หัวโขนหนุมานหน้ามุก ประดับหินเขี้ยวหนุมาน งดงามลงตัว
นิทรรศการพาเรามาเรียนรู้และสัมผัสความมหัศจรรย์ของงานช่างฝีมือไทยผ่านเครื่องโขน ทั้งงานโบราณตามจารีตแบบแผนและงานร่วมสมัย โดยการประดิษฐ์หัวโขนของครูช่างแต่ละคนมีอัตลักษณ์เฉพาะตัวแตกต่างกันไปขณะเดียวกันจะได้ดื่มด่ำกับผลงานของช่างฝีมือเครื่องโขนรุ่นใหม่ได้สร้างสรรค์ศีรษะโขนและออกแบบเครื่องแต่งกายขึ้นใหม่ แต่ยังคงอิงลวดลายที่เป็นประเพณีไทยดั้งเดิม สะท้อนงานประณีตศิลป์ชั้นสูงแขนงนี้ไม่มีวันสูญหาย เพราะคนรุ่รใหม่ต่อยอดการสร้างงานของคนรุ่นเก่า
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/ทศกัณฐ์เขี้ยวแก้ว.jpg)
สุดอลังการ หัวโขนทศกัณฐ์หน้าทองเขี้ยวแก้ว
งานศิลป์ล้ำค่านอกจากกุมภกรรณหน้าทอง ยังมีหัวโขนสำคัญเช่น เศียรพระคเณศผลงานของครูชิต แก้วดวงใหญ่ หัวโขนทศกัณฐ์หน้าทองเขี้ยวแก้ว ที่เก็บรักษาไว้ที่สำนักการสังคีต กรมศิลปากร และหัวโขนหนุมานหน้ามุก ประดับด้วยหินเขี้ยวหนุมาน หรือ Quartz ที่ทำเป็นเขี้ยวซี่ในหนุมาน สันนิษฐานสร้างขึ้นสมัยรัชกาลที่ 6 เป็นของโบราณที่มีอยู่เพียงสองหัวเท่านั้น
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/333.jpg)
ส่วนผลงานชุดประวัติศาสตร์ ชวนชมเครื่องแต่งกายโขน อักษระพระนาม”อท” ใต้จุลมงกุฎ เป็นตราพระนามของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา ซึ่งนิยมการโขนละคร โดยมอบให้คณะละครของครูมัลลี คงประภัศร์ สร้างเครื่องแต่งกายให้ใช้เฉพาะคณะของท่าน แล้วยังมีเครื่องประดับโขนโบราณสมัย ร.6 ชุดห้อยหย้ารูปหัวกะโหลกพระคเณศ และเครื่องโขนโบราณงานฝีมือชั้นครูอายุไม่ต่ำกว่าร้อยปี
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/เครื่องแต่งกายโขนต้นแบบ.jpg)
เครื่องแต่งกายโขนต้นแบบ พระ-นาง โดยจักรพันธุ์ โปษยกฤต
ส่วนงานโขนร่วมสมัยที่ดึงดูดสายตา คือ เครื่องแต่งกายโขนต้นแบบที่สำนักการสังคีตใช้ในการแสดง ชุดนางสีดาออกแบบโดยนายจักรพันธุ์ โปษยกฤต ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) สไบนางผืนพิเศษของศูนย์ศิลปาชีพเกาะเกิด อยุธยา ถัดมาเป็นกลุ่มผลงานหัวโขนหน้ามุกฝีมือชนก ช่างเรียน โชว์พระพิฆเนศหน้ามุก มารีศหน้ามุกและสหัสเดชะหน้ามุก สร้างหัวโขนขึ้นด้วยมุก เทคนิคการต่อมุกสุดยอด สวยงามตระการตามาก สามารถใส่แสดงโขนได้จริง มีหลักฐานการทำหัวโขนมุกตั้งแต่สมัย ร.2 มาต่อที่“เศียรฤาษีวาลมีกิ” ผลงานของนายนิรันดร์ ยังเขียวสด ฉากลับแลทศกัณฐ์ลงสวนของอาจารย์หทัย บุนนาค
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/งานร่วมสมัยพระคเณศหน้ามุก.jpg)
หัวโขนหน้ามุก งานร่วมสมัย โดยชนก ช่างเรียน
เดินชมนิทรรศการจะตื่นตากับงานชิ้นเอก คือ ผ้าห่มนางกรองทอง ของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ที่สวยโดดเด่น เป็นการฟื้นฟูงานช่างโบราณด้วยวิธีถัก ปักและสอดปีกแมลงทับ นอกจากนี้ ยังมีผลงานของครูและศิษย์จากวิทยาลัยเพาะช่าง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลวิทยาเขตรัตนโกสินทร์ โรงเรียนช่างฝีมือในวัง (ชาย) ตำรารำฉบับจำลอง ร่วมจัดแสดงรวมกว่า 100 ผลงาน ถ้าพลาดชมแล้วจะต้องนึกเสียใจภายหลังแน่นอน อย่าลืมแวะมาเยี่ยมชมนิทรรศการ “วิจิตราภรณ์และงานประณีตศิลป์แห่งโขน” มารู้จักโขนมรดกโลกที่หาชาติใดเทียบได้
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/เครื่องแต่งกายโขนโบราณ.jpg)
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/222.jpg)
![](https://storage-wp.thaipost.net/2022/03/555.jpg)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
'ภูพระบาท'คุณค่าโดดเด่น ไทยลุ้นมรดกโลก
เวลานี้คนไทยร่วมส่งแรงใจสนับสนุนการขึ้นบัญชีอุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท อ.บ้านผือ จ.อุดรธานี เป็นแหล่งมรดกโลกแห่งใหม่ล่าสุดของประเทศไทยต่อจากอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ วาระการพิจารณาภูพระบาทคาดว่าจะเข้าสู่การประชุมคณะกรรมการมรดกโลก สมัยสามัญ ครั้งที่ 46
ศน.จัดพิธีเจริญพระพุทธมนต์ 3 ภาษา ถวายพระราชกุศล
26 ก.ค.2567 - เวลา 10.00 น. ที่มหาวชิราลงกรณบาลีเถรวาทราชวิทยาลัย จ.นครปฐม พระธรรมวชิราจารย์ เจ้าอาวาสวัดสุวรรณาราม เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม มอบหมายให้นางยุพา ทวีวัฒนะกิจบวร
ส่งมอบพวงมาลัยคล้องคอเรือพระที่นั่ง เตรียมพร้อมแสดงกาพย์เห่เรือเฉลิมพระเกียรติ
25 ก.ค.2567 - พลตำรวจเอก เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีส่งมอบพวงมาลัยคล้องคอเรือพระที่นั่ง ระหว่างโรงเรียนสตรีวัดระฆัง ส่งมอบโดย สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน นำโดย ว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้
แรงบันดาลใจจาก'รวงผึ้ง' ต้นไม้ประจำรัชกาล
ต้นรวงผึ้ง พรรณไม้ไทยทรงคุณค่า เป็นต้นไม้ประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 มีดอกสีเหลืองอร่ามโดดเด่นเหมือนดวงดาวประกายแสงเหลืองทองบนท้องฟ้า สมกับที่เรียกว่า “Yellow Star” มักจะผลิชูช่อเต็มต้นในช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคมของทุกปี
ลุ้น'ภูพระบาท'เป็นมรดกโลกแห่งใหม่
24 ก.ค.2567 - นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เปิดเผยว่า ได้มอบกรมศิลปากร ส่งตัวแทนเข้าร่วมประชุมกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 46 ซึ่ง
Soft Power ไทยสู่สากลผ่านคอสเพลย์
ถือเป็นสนามทดสอบไอเดียสร้างสรรค์ของเหล่าเลเยอร์ ผู้เล่นคอสเพลย์ (cosplay) ที่หลงไหลตัวละครที่ชื่นชอบจากเกม ภาพยนตร์ อนิเมะ การ์ตูนมังงะ และใช้เป็นแรงบันดาลใจในการแต่งตัว แต่งหน้า ทำผมเลียนแบบ ไม่ใช่แค่เหมือน ดูดี แต่ต้องผสมผสานวัฒนธรรมไทยได้อย่างลงตัวผ่านการประกวดคอสเพลย์