เปิดบ้าน‘ลาวัณย์ อุปอินทร์’ ศิลปินผู้เขียนรูปตลอดชีวิต

อาจารย์ลาวัณย์ อุปอินทร์   ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) ประจำปี 2559  เป็นศิลปินหญิงคนแรกคนแรกที่ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ  ศิลปินหญิงผู้นี้ชื่นชอบการเขียนรูปเหมือนมาตลอดชีวิต

ในวัย 87 ปี ศิลปินหญิงงามสง่าปรากฏตัวในงานนิทรรศการเปิดบ้านอุปอินทร์  ซึ่งจัดแสดงผลงานที่ อ.ลาวัณย์สร้างสรรค์ขึ้นในช่วงปี 2563-2565 ให้รับชม โอกาสนี้ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ได้สนับสนุนให้  House of Upa-In บ้านอันอบอุ่นของครอบครัวอุปอินทร์ ย่านวังเดิม ฝั่งธนบุรี ร่วมโครงการเปิดบ้านศิลปินแห่งชาติ  เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อวงการศิลปะร่วมสมัยของไทย รวมถึงบ้านหลังนี้ที่ซึ่งปี่ยมไปด้วยความฝัน ความมุ่งมั่นของอ.ลาวัณย์ และคู่ชีวิต อ.สมโภชน์ อุปอินทร์ ศิลปินผู้ล่วงลับ  สร้างแรงบันดาลใจให้ศิลปินรุ่นใหม่

บรรยากาศวันเปิดบ้านศิลปินแห่งชาติ มีนายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภาและประธานสภาผู้แทนราษฎร เป็นประธาน พร้อมด้วยนายชาย นครชัย อธิบดี สวธ. นายอิศร์ อุปอินทร์ สไตลิสต์ชื่อดัง ผู้เป็นบุตรชาย นอกจากนี้ ยังมีศิลปิน ดารา ลูกศิษย์  ผู้รักงานศิลป์ต่างมาแสดงความยินดี เข้าพูดคุยและขอถ่ายภาพกับอาจารย์เป็นที่ระลึก ภายใต้มาตรการป้องกันโควิดอย่างเคร่งครัด

“ อาจารย์ลาวัณย์เป็นทั้งศิลปิน ครู และนักวิชาการที่มีอุดมการณ์มุ่งมั่น  เป็นลูกศิษย์ศาสตราจารย์ศิลป์  พีระศรี  ทำให้ทุ่มเทชีวิตและจิตใจถ่ายทอดความรู้ความคิดทางศิลปะอย่างเรียบง่าย งดงาม ลึกซึ้งให้แก่ศิษย์ตลอดทั้งชีวิต ควบคู่กับสร้างงานจิตรกรรม จัดแสดงนิทรรศการศิลปะต่อเนื่อง  อาจารย์ริเริ่มให้ House of Upa-In เป็นพื้นที่เรียนรู้บ่มเพาะให้เยาวชนได้ศึกษาตระหนักถึงคุณค่าของสุนทรียภาพทางด้านจิตรกรรมและทัศนศิลป์ ก่อเกิดแรงบันดาลใจเรียนรู้ศิลปะอย่างจริงจัง เพื่อเติบใหญ่เป็นศิลปินรุ่นใหม่ที่มีชื่อเสียงต่อไป “ นายชวน กล่าวในวันเปิดบ้านศิลปินแห่งชาติ

หากย้อนเส้นทางชีวิตอาจารย์ลาวัณย์  เป็นบัณฑิตหญิงคนแรกที่จบปริญญาตรี คณะจิตรกรรมฯ  ม.ศิลปากร ด้วยฝีมือ ความสามารถ ผลงานเข้าสายพระเนตรกลายเป็นศิลปินในราชสำนัก  ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากในหลวง ร.9  ให้ถวายงานเขียนพระบรมสาทิสลักษณ์ และพระสาทิสลักษณ์พระบรมวาศานุวงศ์ ในหลายสถานที่ รวมถึงเขียนภาพประดับในพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ ถือเป็นเกียรติประวัติสูงสุดสำหรับอาจารย์

 ศิลปินหญิงอาวุโสผู้นี้ รังสรรค์ภาพเหมือนที่เต็มไปด้วยจิตวิญญาณ  อารมณ์ และความรู้สึก  ภาพเหมือนที่จัดแสดงนิทรรศการครั้งนี้เป็นชิ้นงานที่อาจารย์ลาวัณย์เขียนขึ้นในช่วงที่อาการมือสั่นวนกลับมาอีกครั้ง ตลอดระยะเวลา 2 ปี ที่ผ่านมา อาจารย์ได้ใช้เวลาส่วนใหญ่ในการจับพู่กัน ปาดป้ายสีน้ำมันลงบนเฟรมผ้าใบในสตูดิโอแห่งนี้ การเขียนรูปจึงเปรียบเหมือน “ศิลปะบำบัด” เยียวยาทั้งสุขภาพกายและจิตใจของศิลปินให้ดีขึ้นได้

 ผู้ที่เป็นแบบในการเขียนรูป และการเลือกใช้เฉดสีสันสดใสก็เป็นส่วนสำคัญทำให้อาจารย์ลาวัณย์มุ่งมั่นเขียนรูปมากขึ้น ผลงานทั้งหมดเผยให้เห็นเทคนิคและฝีแปรงอีกรูปแบบหนึ่งของศิลปินที่รักเขียนรูปเหมือนตั้งแต่สมัยเป็นนักศึกษา 

​ขณะที่ House of Upa-In ในซอยวังเดิม 3 เขตบางกอกใหญ่  เป็นบ้านของครอบครัวศิลปินคนสำคัญ อาจารย์สมโภชน์ อุปอินทร์ ศิลปินไทยต้นแบบศิลปะแนวคิวบิสม์ผู้ล่วงลับ แต่ยังเหลืออุดมการณ์ร่วมไว้กับคู่ชีวิตอาจารย์ลาวัณย์ เป็นบ้านที่ริเริ่มจากเก็บเล็กผสมน้อย ทุกหยาดเหงื่อมาจากงานศิลปะที่สองศิลปินรังสรรค์ไว้ สถาปัตยกรรมของบ้านมีดีไซน์สีขาวสวยงาม สะอาดตาดูทันสมัยเข้ากับทุกยุคสมัย

ความโดดเด่นมีสวนเขียวสะอาดตาไว้สำหรับพัก มีสตูดิโอวาดภาพสำหรับรังสรรค์ และมีสตูดิโอฟังเพลงสำหรับสร้างแรงบันดาลใจทำให้เกิดผลงานที่ยอดเยี่ยม กล่าวได้ว่า House of Upa-In แห่งนี้ ก่อเกิดงานศิลปะทั้งรูปเขียน ประติมากรรม และอื่นๆ มากมาย กลายเป็นแกลเลอรีจัดแสดงนิทรรศการเปิดให้ผู้ชมได้ข้ามานั่งชมรูปเขียน พูดคุยกับอาจารย์ในบ้านหลังนี้

อย่างไรก็ตาม สถานการณ์โควิดระลอกใหม่ ผู้สนใจชมนิทรรศการเปิดบ้านอุปอินทร์ และเยี่ยมชมบ้านแห่งนี้สามารถติดตามประกาศการเข้าชม และลงทะเบียนเข้าชมทางเพจ House of Upa-In