Gathering Space ชวนคิด ออกแบบอย่างแคร์เมือง : ผู้เชี่ยวชาญถกแนวทางพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืนในประเทศไทย ในงาน SX2024

เสวนาซีรีส์ “City that cares” ในงาน Sustainability Expo 2024 (SX2024) อภิปรายเรื่องการพัฒนาเมืองอย่างยั่งยืน โดยมีผู้เชี่ยวชาญชั้นนำด้านสถาปัตยกรรม การออกแบบแสงสว่าง และการก่อสร้างมาร่วมกันแบ่งปันมุมมอง โดยเป้าหมายเพื่อหารือถึงความท้าทายและโอกาสในการสร้างพื้นที่สาธารณะที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

คุณวิชัย รายรัตน์ เลขาธิการเครือข่ายความร่วมมือองค์กรธุรกิจอุตสาหกรรมก่อสร้างไทยด้านเศรษฐกิจหมุนเวียน (CECI) กล่าวถึงความสำคัญของการอัพไซเคิล (upcycle) และการก่อสร้างอย่างยั่งยืน โดยเน้นความจำเป็นของความร่วมมือระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ ตั้งแต่เจ้าของโครงการ สถาปนิก ไปจนถึงผู้จัดการขยะ คุณวิชัยยังชี้ให้เห็นว่าธุรกิจก่อสร้างเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ปล่อยคาร์บอนสูง และเราจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนวิธีการก่อสร้างเพื่อความยั่งยืนในอนาคต

ผศ.ดร.อันธิกา สวัสดิ์ศรี คณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ศิลปะและการออกแบบ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง พูดถึงความสำคัญของการออกแบบที่ทุกคนมีส่วนร่วม โดยยกตัวอย่างประเทศญี่ปุ่นที่มีกระบวนการออกแบบพื้นที่สาธารณะอย่างจริงจัง ทั้งการจัดเวิร์คช็อปและการทดลองใช้โดยผู้พิการทางสายตาและผู้ใช้วีลแชร์ ทั้งนี้ เธอชี้ว่าประเทศไทยเผชิญกับความท้าทายในการนิยามและรักษาพื้นที่สาธารณะ ซึ่งหลายพื้นที่ถูกใช้ในวัตถุประสงค์อื่น เช่น เป็นที่จอดรถ ทำให้พื้นที่สาธารณะลดน้อยลง

แสงสว่างและพื้นที่สาธารณะ

ผศ.ดร.จรรยาพร สไตเลอร์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและนวัตกรรมการส่องสว่าง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้กล่าวถึงบทบาทของแสงสว่างในงานออกแบบพื้นที่เมือง เธออธิบายว่าแม้เทคโนโลยีด้านแสงสว่างจะพัฒนาไปมาก (จากหลอดไส้สู่ LED) แต่คุณภาพแสงในพื้นที่สาธารณะยังคงต้องปรับปรุง และการให้แสงที่มากเกินไปอาจนำไปสู่ปัญหามลพิษทางแสง

ดร.จรรยาพร ยกตัวอย่างสถานที่ในต่างประเทศ เช่น สถานีรถไฟ King’s Cross ในลอนดอน ที่แสงสว่างถูกออกแบบให้สวยงามและปลอดภัย ในขณะที่ประเทศไทย การจัดแสงในที่สาธารณะยังขาดการวางแผนที่คำนึงถึงความงามและประโยชน์ใช้สอย

 บทบาทของพื้นที่สีเขียว

ผศ.ปาณิทัต รัตนวิจิตร หัวหน้าฝ่ายหลักสูตรฝึกอบรมและการวิจัย กลุ่ม We!Park ได้พูดถึงความสำคัญที่เพิ่มขึ้นของพื้นที่สีเขียวในแผนพัฒนาเมือง เขาอธิบายว่าพื้นที่สีเขียวไม่เพียงแค่ช่วยแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม เช่น ปัญหาเกาะความร้อนเมือง และมลพิษทางอากาศ แต่ยังช่วยพัฒนาเมืองให้เป็นที่น่าอยู่มากขึ้นอีกด้วย

We!Park ได้สร้างแพลตฟอร์มที่เชื่อมโยงทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ ภาคเอกชน และชุมชน เพื่อร่วมกันพัฒนาพื้นที่สีเขียวที่สามารถตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนได้อย่างแท้จริง ผศ.ปาณิทัต ยังกล่าวถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมของชุมชนและการดำเนินการที่เริ่มต้นจากสิ่งเล็ก ๆ แต่สามารถสร้างผลกระทบใหญ่ให้กับเมือง

อนาคตของการออกแบบเมืองอย่างยั่งยืน

งานเสวนาปิดท้ายด้วยข้อเรียกร้องให้มีการออกแบบเมืองอย่างบูรณาการ ผู้เชี่ยวชาญเห็นพ้องว่าการออกแบบพื้นที่สาธารณะในประเทศไทยควรเกิดจากความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และชุมชนเพื่อให้เกิดการพัฒนาเมืองที่ยั่งยืนและครอบคลุม นอกจากนี้ ยังมีการเน้นย้ำถึงการนำเทคโนโลยีและกลยุทธ์การออกแบบใหม่ ๆ มาช่วยแก้ปัญหา เช่น การจัดการแสงสว่างและการติดตามสภาพแวดล้อมแบบเรียลไทม์ เพื่อสร้างเมืองอัจฉริยะที่สามารถตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนได้ทันที

กิจกรรม “เมืองที่แคร์” นับเป็นก้าวสำคัญของประเทศไทยในการพัฒนาเมืองที่น่าอยู่ สีเขียว และยั่งยืน โดยที่พื้นที่สาธารณะไม่เพียงแต่จะช่วยเพิ่มความงดงามให้กับเมืองเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมคุณภาพชีวิตของประชาชนในทุกระดับอีกด้วย

พบเวทีสัมมนา Gathering Space (สนามชวนคิด) : Building Inclusive Community เป็นกิจกรรมหนึ่งในงาน SX2024 ซึ่งมีการสัมมนาหลากหลายเกี่ยวกับเมือง

“เพราะความยั่งยืนเป็นเรื่องของทุกคน” มาร่วมกันเปลี่ยนโลกใบนี้ให้น่าอยู่อย่างยั่งยืน  ผ่านกิจกรรมมากมาย พร้อมแลกเปลี่ยนแนวคิดและไอเดียด้านความยั่งยืนกับวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ ได้ตั้งแต่วันนี้-6 ตุลาคม 2567 เวลา 10.00-20.00 น. ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ (QSNCC)

ติดตามข่าวสาร และกิจกรรมของ SX ได้ทาง Facebook Page : Sustainability Expo, และแอดไลน์ @sxofficial  #SustainabilityExpo2024 #SX2024 #goodbalancebetterworld