ศาลปค.หักระเบียบเลือก‘สว.’

ศาลปกครองกลางเพิกถอนระเบียบ กกต. ไฟเขียวผู้สมัคร สว. ติดประกาศแนะนำตัวผ่านโซเชียลได้  เลขาฯ กกต.น้อมรับ ย้ำคำนึงถึงสิทธิประชาชน ยันไม่กระทบกระบวนการเลือก ไม่หวั่นคนร้องเพิ่ม ขณะที่รับสมัครวันสุดท้ายเงียบเหงา

เมื่อวันที่ 24 พ.ค. สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้เผยแพร่โทษของการยินยอมให้ผู้อื่นเข้ามาช่วยเหลือในการสมัครสมาชิกวุฒิสภา  (สว.) รวมถึงโทษตามกฎหมาย ผู้สมัครรับเลือกเป็น สว. ที่ยินยอมให้ผู้สมัครอื่น  กรรมการบริหารพรรคการเมือง ผู้ดำรงตำแหน่งอื่นใดในพรรคการเมือง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกสภาท้องถิ่น ผู้บริหารท้องถิ่น หรือผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง เข้ามาช่วยเหลือผู้สมัครไม่ว่ากรณีใดๆ หากฝ่าฝืนจะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และให้ศาลสั่งเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งมีกำหนด 5 ปี

นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและ รมว.มหาดไทย กล่าวถึงกระแสข่าวมีประชาชนบางกลุ่มแสดงความห่วงใยในการเก็บข้อมูลผู้สมัครคัดเลือก สว.ระดับอำเภอ โดยกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ว่าได้รับทราบถึงความกังวลของประชาชน และกำชับกรมการปกครองให้ดำเนินการรับสมัครในวันสุดท้ายให้ราบรื่น ขอให้ทุกคนการ์ดอย่าตก ดูแลทุกอย่างให้ราบรื่นจนจบกระบวนการ และฝากถึงพี่น้องประชาชนให้ช่วยกันจับตาความผิดปกติและรายงานต่อกระทรวงมหาดไทยที่สายด่วน 1567 ได้ตลอด 24 ชั่วโมง

วันเดียวกัน ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษาเพิกถอนระเบียบ กกต.ว่าด้วยการแนะนำตัวในการเลือกสมาชิกวุฒิสภา 2567 ในส่วนข้อ 3 ข้อ 7 ทั้งฉบับแรก และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม ข้อ 8 เฉพาะฉบับแรกที่บังคับใช้ในช่วง 27เม.ย.67-15 พ.ค.67 และข้อ 11 (2) และ (3) โดยให้ผลย้อนหลังนับตั้งแต่ระเบียบดังกล่าวมีผลบังคับใช้ทั้งสองฉบับ ในคดีที่นายเทวฤทธิ์ มณีฉาย บรรณาธิการสำนักข่าวประชาไท ยื่นฟ้อง กกต. และคดีที่นายพนัส ทัศนียานนท์ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และพวก รวม 6 ราย ยื่นฟ้อง กกต. และ ประธาน กกต.ร้องขอให้เพิกถอนระเบียบ กกต.ว่าด้วยการแนะนำตัวในการเลือกสมาชิกวุฒิสภาฯ เนื่องจากเห็นว่าระเบียบดังกล่าวขัดต่อรัฐธรรมนูญ ทำให้ขาดการมีส่วนร่วมประชาชนตามสิทธิที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้

โดยศาลให้เหตุผลว่า รัฐธรรมนูญมีเจตนารมณ์ให้ สว.เป็นผู้แทนปวงชนชาวไทย มีหน้าที่สำคัญหลายประการ และมีหน้าที่ให้ความเห็นชอบกฎหมายตามรัฐธรรมนูญ และมีผลบังคับใช้กับทุกคนในราชอาณาจักรไทย ดังนั้น การทำหน้าที่ของ สว.ย่อมมีผลกระทบต่อประชาชนชาวไทย จึงควรให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ แม้ว่า พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่ง สว.2561 กำหนดให้ผู้สมัครคัดเลือกกันเอง ไม่ได้ให้ประชาชนมีสิทธิเลือก สว. แต่รัฐธรรมนูญได้มีการรับรองเสรีภาพของบุคคลในการแสดงความคิดเห็น การพูด การเห็น การคิด การเขียน การโฆษณา การสื่อความหมายอื่นๆ

“การที่ กกต.ออกระเบียบดังกล่าวด้วยการจำกัดข้อมูลประวัติและประสบการณ์ของผู้สมัคร รวมถึงกำหนดหลักเกณฑ์ให้ผู้สมัคร สว.สามารถแนะนำตัวเฉพาะกับผู้สมัคร สว.ด้วยกันเท่านั้น และการห้ามผู้สมัครในสายอาชีพสื่อมวลชน และศิลปินนักแสดง ใช้ความสามารถในวิชาชีพของตัวเองเพื่อประโยชน์ในการแนะนำนั้น จึงเป็นการจำกัดสิทธิเสรีภาพของผู้สมัคร สว.เกินกว่าเหตุ และถือว่าไม่เป็นการรักษาความมั่นคงของรัฐ หรือความคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของบุคคล หรือเพื่อรักษาศีลธรรมอันดีของประชาชน  ระเบียบพิพาทนี้จึงไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ”

ส่วนระเบียบข้อ 11 (5) ที่กำหนดห้ามผู้สมัครแนะนำตัวทางวิทยุโทรทัศน์ วิทยุกระจายเสียง เคเบิลทีวี หรือสื่อสิ่งพิมพ์ รวมถึงการให้สัมภาษณ์แก่สื่อมวลชนนั้น ศาลเห็นว่า ระเบียบข้อนี้เป็นการห้ามเฉพาะผู้สมัคร สว. ไม่ได้เป็นการห้ามสื่อมวลชน จึงไม่อาจมองว่าเป็นการจำกัดสิทธิเสรีภาพของสื่อในการนำเสนอข่าวสารแต่อย่างใด จึงพิพากษาให้ เพิกถอนระเบียบ กกต.ว่าด้วยการแนะนำตัวในการเลือกสมาชิกวุฒิสภา (สว.) 2567 ในส่วนข้อ 3 ข้อ 7 ทั้งฉบับแรก และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม ข้อ 8 เฉพาะฉบับแรกที่บังคับใช้ในช่วง 27เม.ย.67-15 พ.ค.67 และข้อ 11 (2) และ (3) โดยให้ผลย้อนหลังนับตั้งแต่ระเบียบดังกล่าวมีผลบังคับใช้ทั้งสองฉบับ 

กกต.น้อมรับคำสั่งศาล

นายชล คีรีกูณฑ์ ทนายความของนายพนัส ทัศนียานนท์ กล่าวว่า ศาลปกครองยืนยันชัดว่า สว.เป็นผู้แทนของปวงชนชาวไทย ไม่ว่าจะบทบัญญัติใดในรัฐธรรมนูญก็ตาม เพราะว่า สว.มีอำนาจในการพิจารณากฎหมายต่างๆ รวมถึงเลือกผู้แทนขององค์กรอิสระ หน้าที่จึงกระทบกับประชาชนทุกคน ประชาชนจะต้องมีส่วนร่วมในการรับรู้ข้อมูลของ สว. จึงเป็นเรื่องของการเพิกถอนข้อกำหนดข้อ 3 ที่เป็นเรื่องของการเเนะนำตัวจะเกิดขึ้นได้กับ สว.ด้วยกันเท่านั้นเป็นเรื่องไม่ชอบด้วกฎหมาย รวมถึงข้อกำหนดข้อ 7 ฉบับทั้งฉบับเก่าเเละใหม่ ซึ่งเป็นการจำกัดเสรีภาพเเสดงความคิดเห็น การเขียนโฆษณาในรูปเเบบต่างๆ ในส่วนข้อ 8 ศาลเพิกถอนเฉพาะฉบับเก่า เพราะฉบับใหม่อนุญาตให้เผยเเพร่ข้อมูลทางอิเล็กทรอนิกส์ได้เเล้วจึงชอบด้วยกฎหมาย ในส่วนข้อ 11 ซึ่งเป็นเรื่องของการเพิกถอนเกี่ยวกับการประกอบอาชีพของสื่อมวลชนที่อาจจะให้ประโยชน์เเก่ตนเอง เนื่องจากศาลมองว่า ในโลกความเป็นจริงไม่เฉพาะกลุ่มอาชีพสื่อมวลชนเท่านั้น กลุ่มอาชีพอื่นๆ ก็มีอิทธิพลเเละเข้าถึงสื่อต่างๆ ได้

นายชลระบุว่า ถ้า กกต.อุทธรณ์ กกต.ต้องคิดเรื่องนี้ด้วยว่าสุดท้ายแล้วเราอาจจะต้องเลือกตั้ง สว.ใหม่หรือไม่ หรือเราจะทำอย่างไรกันต่อ อย่างไรก็ตาม เรื่องนี้ถ้าเป็นความรับผิดชอบต่อสังคม กกต.ต้องรับผิดชอบเต็มๆ เราไม่ได้ต้องการล้มการเลือกตั้ง เราต้องการเเค่เรื่องระเบียบกระบวนการในการเเนะนำตัว

นายแสวง บุญมี เลขาธิการ กกต. กล่าวว่า ยังไม่เห็นรายละเอียดคำพิพากษา คงพูดแทน กกต.ไม่ได้ แต่ในชั้นสำนักงาน อะไรที่ศาลตัดสินแล้วเป็นประโยชน์กับประชาชน เราจะดำเนินไปตามนั้น ถ้าเป็นเรื่องการให้สิทธิกับประชาชนมากขึ้น สำนักงานจะคำนึงถึงตรงนี้เป็นหลัก ก็จะเสนอให้กับ กกต. ส่วนจะมีโอกาสยื่นอุทธรณ์หรือไม่นั้น เป็นเรื่องของ กกต. แต่โดยหลักการถ้าเป็นประโยชน์กับส่วนรวม และประเทศชาติสามารถเดินต่อไปได้ ก็ถือว่าเป็นไปตามโรดแมป

ผู้สื่อข่าวถามว่า หากเพิกถอนไปแล้ว ใบประวัติแนะนำตัวสามารถเขียนเกิน 2 หน้ากระดาษ A4 ได้ จะกระทบต่อกระบวนการทำงานของ กกต.หรือไม่ นายแสวงยืนยันว่า ไม่กระทบ เมื่อถามย้ำว่า จากคำพิพากษา กกต.ทำเกินกว่าหน้าที่ เป็นการจำกัดสิทธิ์ของประชาชนใช่หรือไม่ นายแสวงระบุว่า ตนพูดไปหลายครั้งแล้ว ระเบียบแบบนี้ใช้ลักษณะนี้มาโดยตลอด เมื่อศาลพิพากษาว่าเราควรให้สิทธิ์ประชาชนมากกว่านี้ เราก็ต้องรับฟัง ส่วนจะมีคนไปร้องเรียนเพิ่มหรือไม่นั้น เป็นสิทธิ์ของประชาชน

‘เหรียญทอง’ สมัคร สว.

ขณะที่บรรยากาศการรับสมัครผู้สมัคร สว.วันสุดท้ายทั่วประเทศ ที่สำนักงานเขตหลักสี่ ตั้งแต่ช่วงเวลา 08.30-16.30 น. มีผู้สมัครทยอยเดินทางมาส่งใบสมัครแล้ว หนึ่งในนั้นคือ พล.ต.นพ.เหรียญทอง แน่นหนา ผู้อำนวยการโรงพยาบาลมงกุฎวัฒนะ โดย พล.ต.นพ.เหรียญทองกล่าวว่า อยากให้มาสมัครกันเยอะๆ ถ้าอยากจะเลือกคนดีต้องมาสมัคร ขั้นตอนการสมัครง่าย ไม่ยุ่งยาก ส่วนตัวตั้งใจมาสมัครเป็นวันสุดท้ายอยู่แล้ว และขอโทษที่ไม่สามารถพูดอย่างอื่นได้ เนื่องจากอาจผิดระเบียบของ กกต.

ส่วนที่ว่าการอำเภอสามพราน จ.นครปฐม ปรากฏว่า พล.ต.อ.ศรีวราห์ รังสิพราหมณกุล อดีต รอง ผบ.ตร.และอดีตที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี ได้เดินทางมาสมัคร สว.สายความมั่นคง

                    ที่ จ.เชียงใหม่ 24 พ.ค. นายนพดล สุยะ ผู้อำนวยการการเลือกตั้งประจำจังหวัดเชียงใหม่ เปิดเผยว่า จากการประเมินในภาพรวม ถือว่าการดำเนินการรับสมัครเป็นไปด้วยความเรียบร้อยทั้ง 25 อำเภอ ข้อมูลจากการขอรับใบสมัครและผู้มายื่นเอกสารรับสมัครในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่น่าจะมีเกิน 1,500 คน

ที่หอประชุมอำเภอเมืองขอนแก่น นายศิวกร มิตรราช ปลัดอาวุโส อำเภอเมืองขอนแก่น ในฐานะผู้อำนวยการเลือกระดับอำเภอ อำเภอเมืองขอนแก่น  กล่าวว่า สำหรับการเตรียมพร้อมในการเลือกระดับอำเภอที่จะมีขึ้นในวันที่ 9 มิ.ย.นั้น ได้กำหนดให้ผู้สมัครทุกคนมารายงานตัวที่หอประชุมอำเภอเมืองขอนแก่น ตั้งแต่เวลา 08.00-09.00 น. หากมาหลังจากนี้จะถือว่าสละสิทธิ์ จะไม่มีสิทธิเลือกในครั้งนี้ โดยในขั้นตอนการเลือกจะทำการชี้แจงให้กับผู้สมัครแต่ละกลุ่ม โดยขั้นตอนแรกจะเป็นการเลือกระดับกลุ่มทั้ง 20 กลุ่ม หากกลุ่มใดมาเกิน 5 คน จะให้ผู้สมัครแต่ละกลุ่มเลือกกันเอง ให้เหลือผู้สมัครไม่เกิน 5 คน ในรอบแรก จากนั้นในช่วงบ่าย จะเป็นการแบ่งสายในการเลือก แบ่งออกเป็น 4 สาย สายละไม่เกิน 3-5 กลุ่ม แล้วแต่จำนวนผู้มาสมัคร และจะเป็นการเลือกแบบไขว้ในแต่ละสาย จากนั้นจะพิจารณาให้เหลือกลุ่มละไม่เกิน 2 คน เพื่อไปเลือกในระดับจังหวัดต่อไป

ที่อาคารอเนกประสงค์ อำเภอนาโยง จ.ตรัง บรรยากาศการรับสมัครวันสุดท้ายของการรับสมัครเป็นไปอย่างเงียบเหงา ผิดไปจากที่คาดไว้ว่าน่าจะมีผู้มาสมัครกันคึกคัก

นายธนกร วังบุญคงชนะ สส.บัญชีรายชื่อ และรองหัวหน้าพรรครวมไทยสร้างชาติ (รทสช.) เปิดเผยว่า รทสช.ได้มีการกำชับสมาชิกและ สส.ไม่ให้เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับผู้สมัคร สว. เพื่อไม่ให้ขัดต่อกฎหมาย และคงเจตนารมณ์ของความเป็นอิสระของสภาสูงให้แยกออกจากการเมือง เพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบออกกฎหมายที่เป็นประโยชน์สูงสุดต่อประเทศและประชาชน ให้เป็นไปตามครรลองประชาธิปไตยตามรัฐธรรมนูญ โดยหัวหน้าพรรค เลขาธิการพรรค และผู้บริหารพรรค ได้กำชับ สส.และการเมืองทุกระดับไม่ให้เข้าไปช่วยเหลือผู้สมัคร สว. เพราะถือว่าเป็นตำแหน่งที่ต้องได้มาด้วยความอิสระ โปร่งใส ไม่ยึดโยงกับพรรคหรือกลุ่มการเมือง เพื่อผู้ที่ได้รับตำแหน่งจะเข้ามาปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มที่ เพื่อติดตามตรวจสอบและออกกฎหมายที่เป็นประโยชน์ต่อพี่น้องประชาชนและประเทศชาติในอนาคต.