ล่องเรือเส้นทาง' น้ำตกสายรุ้ง-ทีลอซู '

น้ำตกทีลอซู ที่อำเภออุ่มผาง  จังหวัดตาก ได้ชื่อว่าเป็นน้ำตกสวยที่สุดในประเทศไทย แต่ความสวยแลกมาด้วยการเดินทางที่สมบุกสมบันพอสมควร  แม้ทุกวันนี้ ความเจริญและถนนหนทางที่ดีขึ้น จะทำให้การเดินทางจะไม่ได้ยากลำบากเหมือนแต่ก่อน  แต่ก็ถือว่าการจะไปทีลอซู ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายดาย เหมือนน้ำตกอื่นๆ ในบ้านเรา

วันนี้ จะพาไปสัมผัสความสวย ของทีลอซู พร้อมๆกับ ท่องดินแดนอุ้มผาง   ที่มีเสน่ห์ น่าประทับใจไม่แพ้กัน  หากใครที่กำลังลังเลบอกเลยว่า ถ้ามีโอกาสไปเปิดประสบการณ์ดูสักครั้งแล้วจะหลงเสน่ห์  อยากกลับมาซ้ำอีกแน่นอน ข้อแนะนำสำหรับนักท่องเที่ยวที่จะเดินทางมาอุ้มผาง สามารถเดินทางเองได้ทั้งรถยนต์ส่วนตัว และสามารถเหมารถโดยสารสองแถวแม่สอด-อุ้มผาง รถตู้ แต่ที่นี่รถเช่าจะไม่ค่อยมี เมื่อมาถึงอุ้มผางที่นี่ก็มีขายแพกเกจทัวร์รองรับนักท่องเที่ยวในการพานำชมตามจุดต่างๆ ทั้งแบบวันเดย์ทริป และแพกเกจแบบ 3 วัน 2 คืน ฯลฯ ให้เลือกตามสไตล์ที่ชอบ หรือสะดวกไปเองก็ได้ สำหรับทริปครั้งนี้เราใช้บริการทัวร์ของตูกะสู คอทเทจ ล่องเรือยางเส้นทางเส้นน้ำแม่กลอง-น้ำตกสายรุ้ง-ทีลอซู-ชมพระอาทิตย์ขึ้นดอยหัวหมด พร้อมบริการรถรับ-ส่งจากที่พัก  

เอาหล่ะ…พร้อมแล้วเตรียมตัวออกเดินทางกัน พอลงเครื่องที่สนามบินแม่สอด เราก็นั่งรถจากแม่สอดมาที่อ.อุ้มผาง ซึ่งต้องบอกเลยว่าโหดหินมาก ด้วยเส้นทางที่คดเคี้ยวกว่า 1,219 โค้ง หากใครที่เมารถต้องพกยาแก้เมาไปด้วย แต่สายแกร่งก็นั่งชมวิวธรรมชาติระหว่างสองข้างทางไปชิวๆได้เลย หลังจากนอนหลับมาตลอดทาง แวะจุดพักรถที่อุ้มเปี้ยม อ.อุ้มผาง รับลมเย็นๆ ยืดเส้นยืดสาย ที่นี่ไม่ได้เป็นเพียงแค่จุดพักรถ แต่ยังมีวิวภูเขาที่โอบล้อม เห็นหมอกจางๆ พอทำให้ร่างกายกระชุ่มกระชวย ก่อนจะออกเดินทางต่อ ในที่สุดเราก็ร่างกายเดินทางมาถึงจุดหมายปลายทางที่ตัวอ.อุ้มผาง เป็นผู้พิชิต 1,219 โค้งแล้ว

ช่วงเย็นทุกวันศุกร์-วันเสาร์ที่อุ้มผางจะมีถนนคนเดินเล็กๆ เรียบง่าย ที่ชาวบ้านได้นำอาหาร ของกินเล่น และสินค้าจากฝั่งพม่ามาขาย ถนนคนเดินของที่นี่อาจจะแตกต่างจากถนนคนเดินทั่วไป ที่จะมีร้านอาหาร สินค้าต่างๆนานา ตั้งเรียงรายอยู่ริมสองข้างทาง แต่ที่นี่มีการสร้างเป็นสะพานไม้ไผ่ มีชื่อว่า สะพานบุญ ไม้ไผ่อุพะ โดนนำไม้ไผ่มาสานต่อกันให้เกิดความแข็งแรง ร้านอาหารต่างๆ จะขายอยู่ในกระโจมเล็ก ที่ทำขึ้นจากแบบบ้านๆ มุ่งสังกะสี  ตามราวสะพานมีการตกแต่งไฟสวยงามเป็นจุดถ่ายรูปเช็คอินสำหรับนักท่องเที่ยว  

เช้าอีกวันชมพระอาทิตย์ขึ้นที่ดอยหัวหมด  มองวิวเมืองอุ้มผางแบบพาโนราม่า ก่อนไปตะลุยเส้นทางล่องเรือ เวลา 8.30 น. คณะก็พร้อมขึ้นรถสองแถวพร้อมกับไกด์ ไปยังจุดลงเรือยางที่ สบห้วย ซึ่งเกิดจากแม่น้ำสองสายไหลมาบรรจบกันคือ แม่น้ำอุ้มผางและแม่น้ำแม่กลอง ที่ผ่านหลายจังหวัดไปออกอ่าวไทยที่จ.สมุทรสงคราม  สวมใส่เสื้อชูชีพเรียบร้อย เรือยางก็ค่อยไหลตามกระแสน้ำออกจากท่า ซึ่งไกด์เรา ก็ยังรับหน้าที่เป็นฝีพายอีกด้วย

เรือไหลล่องมาตามกระแสคลื่นน้ำ ระยะทางราวๆ 14-15 กม. ใช้เวลาประมาณ 3 ชม. ชมทิวทัศน์ของป่าไม้ธรรมชาติที่ขึ้นปกคลุมภูเขา กิ่งก้านสาขาแผ่ออกให้เขาร่มรื่น ผ่านผาโหว่ ที่มีลักษณะเป็นช่องขนาดใหญ่ ผานางกวัก ที่มีรูปหินลักษณะคล้ายมือ หินบัวคว่ำ ที่เกิดจากธรรมชาติสร้างขึ้น ผ่านมาเกือบครึ่งชั่วโมง เราเริ่มเห็นต้นน้ำของน้ำทีลอจ่อ ซึ่งเป็นชื่อเรียกภาษากะเหรี่ยง แปลเป็นไทยว่า น้ำตกสายฝน จากน้ำที่ไหลซึมผ่านหินผาลงมา มองเห็นเป็นม่านน้ำ คล้ายกับสายฝน ซึ่งเราจะฃพบม่านน้ำเล็กๆ อยู่ระยะ

มาถึงอีกจุดไฮไลท์แม่น้ำสายนี้ คือ น้ำตกสายรุ้ง ที่เรียกเช่นนี้ เนื่องจากช่วงเวลาราวๆ 9 โมง  จะเกิดปรากฏการณ์สายรุ้งเหนือธารน้ำ พาดผ่านม่านน้ำงดงามราวกับว่าอยู่ในภาพวาด ผ่านไปเพียงชั่วอึดใจก็พบรุ้งอีกสายปรากฎซ้อนทับ เป็นสายรุ้ง 2 ชั้น ทั้งนักท่องเที่ยวรวมถึงคณะเราต่างก็ตื่นเต้น เป็นภาพความประทับใจที่สวยงามทีเดียว

จากจุดน้ำตกสายรุ้ง ผ่านน้ำตกมอลู่เล็กๆ  ถึงบ่อน้ำร้อน เป็นจุดพักระหว่างทาง ซึ่งนักท่องเที่ยวสามรรถแวะซื้ออาหารรองท้อง  พวกมันปิ้ง ไข่ปิ้ง กล้วยปิ้ง ไก่ย่าง ดื่มน้ำเย็นๆ ที่ชาวบ้านละแวกนั้นเอามาขาย พร้อมๆกับ นั่งแช่น้ำร้อนที่ผุดขึ้นจากธรรมชาติอุณหภูมิประมาณ 40 องศาเซลเซียส ผ่อนคลายความเมื่อยล้าสักพัก ก่อนล่องเรือต่อชมแมกไม้ ฟังเสียงนกเคล้าคลอไปขึ้นฝั่งที่ ผาเลือด หรือ หน่วยพิทักษ์ป่าผาเลือด

เดินทางต่อด้วยรถสองแถวไปยังน้ำตกทีลอซู แม้ว่าจะสามารถนำรถยนต์ส่วนตัวขึ้นไปได้ แต่ไกด์ก็ได้แนะนำว่าเส้นทางขึ้นยังจุดจอดรถที่บริเวณทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง ระยะทางประมาณ 14 กิโลเมตร ซึ่งเส้นทางค่อนข้างคดเคี้ยว ถนนไม่คอยดีนัก แต่ก็ดีกว่าเมื่อก่อนเที่ว่ากันว่า เดินทางลำบากมาก แต่ตอนนี้มีทางคอนกรีตสลับกับทางดิน บางช่วงมีหลุมขนาดใหญ่ ดังนั้นหากขับขี่ไม่ชินทาง หรือรถสมรรถนะไม่เหมาะกับขับขี่ขึ้นเขาอาจจะเกิดอุบัติเหตุได้

มาถึงที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางอย่างปลอดภัย ที่นี่ยังเป็นทั้งศูนย์บริการนักท่องเที่ยว สถานที่พักแรม ลานกางเต็นท์ด้วยให้บริการสายแคมป์ปิ้งด้วยนะ ทานข้าวอิ่มท้อง พกน้ำ จัดแจงตังเองให้เรียบร้อย เส้นทางต่อจากนี้คือ การเดินเท้าระยะทาง 1.5 กิโลเมตร สู่น้ำตกทีลอซู สำหรับเส้นทางเดินทางเท้าได้มีการสร้างเป็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติ ทำให้เดินสะดวกขึ้นเพราะมีการทำเป็นทางเดินคอนกรีต แถมต้นไม้ในผืนป่าแห่งนี้ยังสูงใหญ่ให้ความร่มรื่นเดินเพลินๆ จนถึงจุดหมายที่ น้ำตกทีลอซู น้ำตกที่สวยที่สุดในเมืองไทย และเป็นน้ำตกที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 6 ของเอเชีย

เสียงสายน้ำที่ไหลจากผาสูงลดหลั่นลงมากระทบแอ่งน้ำด้านล่างดังกังวาน ละอองน้ำเล็กกระเซ็นกระทบร่างกายพอให้ได้สดชื่น จากประวัติน้ำตกแห่งนี้ค้นพบโดยพรานชาวกะเหรี่ยงคนหนึ่งที่เดินเข้ามาล่าสัตว์ ต่อมากรมป่าไม้ในขณะนั้น จะประกาศให้บริเวณนี้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง จนเริ่มมีการเผยแพร่ความสวยงามของน้ำตกแห่งนี้ กลายเป็นแลนด์มาร์คของอ.อุ้มผาง ที่ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวได้รู้จักน้ำตกทีลอซู

ส่วนคำว่า “ทีลอซู” ข้อมูลจาก ขสป.อุ้มผาง ระบุว่า ชื่อนี้เป็นภาษากะเหรี่ยงปกากะญอ ทีแปลว่า น้ำ, ลอ แปลว่า ไหล ซู หมายถึงการไหลลงมาอย่างรุนแรงของสายน้ำปะทะกับพื้นเบื้องล่าง แต่หลายคนอาจจะสับสนกับความหมาย ที่มีการแปล ทีลอซู อีกนัยหนึ่งว่า  “น้ำตกดำ” ซึ่งคาดว่าเพี้ยนมาจาก “น้ำตกดัง”  ตามการพูดภาษาไทยที่ออกเสียงไม่ชัดของชาวกะเหรี่ยงในอดีต ซึ่งหากมาพบเห็นแล้วน้ำไม่ได้มีลักษณะสีดำแต่อย่างใด ทำให้ปัจจุบันจึงมีการให้ข้อมูลความหมายใหม่ของชื่อทีลอซู ซึ่งนอกจากน้ำตกดังและน้ำตกเสียงดังแล้ว ยังมีอีกความหมายคือ น้ำตกใหญ่ ที่เรียกขานตามลักษณะความยิ่งใหญ่อลังการของน้ำตกแห่งนี้

น้ำตกทีลอซูมีลักษณะเป็นน้ำตกภูเขาหินปูนขนาดใหญ่  ตั้งอยู่บนความสูงจากระดับน้ำทะเล 900 เมตร เกิดจากลำห้วยกล้อท้อ ลำน้ำทั้งสายตกลงสู่หน้าผาสูงชัน ไหลลดหลั่นเป็นชั้น ๆ มีความสูงประมาณ 300 เมตร  มีน้ำไหลแรงตลอดปี ล้อมรอบด้วยป่าดงดิบที่สมบูรณ์ ไกด์ได้บอกว่า ทีลอซูมีทั้งหมด 5 ชั้น ชาวกะเหรี่ยงในพื้นที่จะนับชั้น 1 จากข้างบนลงมา ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเดินขึ้นไปชมความสวยงามได้ถึงชั้น 3 อย่างไรก็ตามเพื่อความปลอดภัยควรมีไกด์ที่ชำนาญทาง หรือเจ้าหน้าที่ไปด้วยเพื่อความปลอดภัย

มาถึงถิ่นก็ขอปีนป่ายขึ้นไปชมด้านบนของทีลอซูสักครั้ง ซึ่งพี่ไกด์ก็ทำหน้าที่นำทาง ขึ้นมาถึงชั้น 2 สายตาลุกวาวราวกับภาพน้ำตกเล็กๆที่กระแสน้ำไหลแรง ที่ซ้อนอยู่ในชั้นนี้  สำหรับจุดลงเล่นน้ำ สามารถสังเกตได้ป้ายเขียนกำกับว่าจุดไหนที่ลงได้และไม่สามารถลงเล่นน้ำได้เพราะกระแสน้ำที่ไหลแรงและความลึกของน้ำ ใช้เวลาดื่มดำความสวยงามจนเต็มอิ่ม ระหว่างเดินทางกลับรู้สึกได้เลยว่ามันคุ้มค่าจริงที่สักครั้งได้เคยเดินทางมาทีลอซู ความงามที่ธรรมชาติได้รังสรรค์ไว้ให้กับเรา

สำหรับการเดินทางมาเที่ยวทีลอซู ในช่วงฤดูฝน การเดินทางเข้า-ออก น้ำตกทีลอซู เขตรักษาพันธุ์ป่าอุ้มผาง ค่อนข้างลำบาก เนื่องจากถนนบางช่วงยังเป็นดินลูกรัง อีกทั้งเพื่อเป็นการพักฟื้นผืนป่า ให้สัตว์ป่าออกหากินและและขยายพันธุ์โดยไม่ถูกรบกวน จึงต้องทำการปิดเส้นทางเดินรถยนต์ เป็นเวลา 4 เดือน ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน – 30 กันยายน ของทุกปี แล้วจะเปิดเส้นทางเดินรถ ในวันที่ 1 ตุลาคม เป็นต้นไป.