พิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรม’อัลกุรอาน’ เปิดปี 67

คัมภีร์อัลกุรอาน เป็นคัมภีร์ในศาสนาอิสลาม ชาวมุสลิม เชื่อว่า เป็นพระวจนะของอัลลอฮ์ที่ประทานผ่านเทวทูตญิบรีลมาสู่นบีมุฮัมมัด คำว่า กุรอาน มาจากภาษาอาหรับ แปลว่า การอ่าน ที่พระเจ้าประทานให้กับศาสนทูตมูฮัมหมัด เป็นทางนำในการดำเนินชีวิตของชาวมุสลิมเมื่อ 1,400 กว่าปีก่อน มีความสำคัญต่อชีวิตชาวมุสลิม

ในพื้นที่สามจังหวัดชายแดนใต้ ประชาชนส่วนใหญ่เป็นชาวมุสลิม มีสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งเป็นแหล่งเก็บรวบรวมและอนุรักษ์คัมภีร์อัลกุรอานโบราณอันล้ำค่าที่มีที่มาจากแหล่งต่างๆ ทั่วโลก คือ พิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมอิสลามและศูนย์การเรียนคัมภีร์รู้อัลกุรอาน ตั้งอยู่ที่โรงเรียนสมานมิตรวิทยา ชุมชนบ้านศาลาลูกไก่ ต.ละหาร อ.ยี่งอ จ.นราธิวาส กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม เล็งเห็นความสำคัญของคัมภีร์และเอกสารโบราณที่มีอายุตั้งแต่ 100 ปี ถึง 1,000 ปี   และความมุ่งมั่นของชุมชนท้องถิ่นในการรักษามรดกวัฒนธรรมอิสลาม จึงขึ้นทะเบียนคัมภีร์และเอกสารโบราณ   ช่วยโรงเรียนในการเก็บรักษา บูรณะ ซ่อมแซม ตามหลักวิชาการ ก่อนจัดสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ขึ้นใหม่ แทนพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นขนาดเล็กของโรงเรียน

ถ่ายทอดความรู้ซ่อมแซมเอกสารศาสนาอิสลามให้ผู้นำศาสนา

ความก้าวหน้าโครงการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมและศูนย์การเรียนรู้อัลกุรอาน พนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า ขณะนี้การจัดสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์และห้องนิทรรศการถาวรแล้วเสร็จ และอยู่ในขั้นตอนงานจัดสร้างส่วนอำนวยความสะดวกและภูมิทัศน์รอบอาคารพิพิธภัณฑ์ คาดว่า จะแล้วเสร็จปี 2567  ก่อนส่งมอบอาคารพิพิธภัณฑ์ให้แก่โรงเรียนสมานมิตรวิทยา เพื่อนำคัมภีร์อัลกุรอาน เอกสารในศาสนาอิสลาม เอกสารบันทึกภูมิปัญญาพื้นถิ่นที่สะสมไว้จากห้องพิพิธภัณฑ์ของโรงเรียนเข้าจัดแสดง และดูแลบริหารงานต่อไป

ส่วนการดำเนินงานสนับสนุนความยั่งยืนด้านการอนุรักษ์โบราณวัตถุในระหว่างการจัดสร้างอาคารพิพิธภัณฑ์ อธิบดี ศก. กล่าวว่า ได้มอบหมายให้สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ดำเนินงานโครงการอนุรักษ์คัมภีร์อัลกุรอานและศิลปวัตถุด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ควบคู่กันไป ตั้งแต่ปี 2557  ต่อเนื่องถึงปัจจุบัน ประกอบด้วยงานบันทึกทะเบียน งานอนุรักษ์ซ่อมแซมคัมภีร์อัลกุรอาน เอกสารทางศาสนา ศิลปวัตถุในห้องพิพิธภัณฑ์ รร.สมานมิตรวิทยา และงานอบรมความรู้ด้านการอนุรักษ์ ดูแลรักษาเอกสารทางศาสนาแก่บุคลากร รร.สมานมิตรวิทยา ซึ่งจะเป็นผู้ดำเนินงานพิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมและศูนย์การเรียนรู้อัลกุรอานหลังรับมอบอาคารจากกรมศิลปากร

พนมบุตร จันทรโชติ และมาหะมะลุตฟี หะยีสาแม

ล่าสุด กรมศิลปากรจัดกิจกรรมโครงการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการอนุรักษ์คัมภีร์อัลกุรอานและศิลปวัตถุเพื่อการอนุรักษ์อย่างยั่งยืน ณ ห้องประชุม อาคารพิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมและศูนย์การเรียนรู้อัลกุรอาน โดยนางสาวนิตยา กนกมงคล ผู้อำนวยการสำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ได้รายงานรูปแบบกิจกรรม เป็นการดำเนินงานร่วมกันระหว่างกลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ และบุคลากร รร.สมานมิตรวิทยา ในการถ่ายทอดความรู้ด้านการอนุรักษ์ซ่อมแซมเอกสารทางศาสนาแก่นักวิชาการ ผู้นำและบุคลากรทางศาสนาในพื้นที่3จังหวัดชายแดนใต้ รวม 46  คน ระหว่างวันที่ 24-26 พ.ค. 2566

กิจกรรมตลอดสามวัน มีทั้งการบรรยายกระบวนการดำเนินงานพิพิธภัณฑ์ การบันทึกทะเบียนวัตถุ การอนุรักษ์ซ่อมแซมเอกสารโบราณ ร่วมกันปฏิบัติการซ่อมสงวนเอกสารทางศาสนา และประเมินผลความรู้ โดยวิทยาการเฉพาะสาขาจากสำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สำนักหอสมุดแห่งชาติ สำนักศิลปากรที่ 11  สงขลา และบุคลากรครูโรงเรียนสมานมิตรวิทยา

จนท.ศก.เป็นพี่เลี้ยงถ่ายทอดความรู้อนุรักษ์คัมภีร์

พนมบุตร กล่าวว่า การถ่ายทอดองค์ความรู้อนุรักษ์คัมภีร์อัลกุรอาน นอกจากเจ้าของวัฒนธรรมจะได้นำความรู้ไปดูแลรักษามรดกวัฒนธรรมในศาสนาแล้ว ยังเป็นโอกาสที่กรมได้ถ่ายทอดความรู้ ทักษะการจัดกิจกรรมบริการศึกษาของพิพิธภัณฑ์แก่บุคลากร รร.สมานมิตรวิทยา เป็นการเตรียมความพร้อมบุคลากรที่จะดำเนินงานพิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมและศูนย์การเรียนรู้อัลกุรอานเมื่อแล้วเสร็จต่อไป

มาหะมะลุตฟี หะยีสาแม ผู้จัดการ รร.สมานมิตรวิทยา และนักอนุรักษ์คัมภีร์โบราณ กล่าวว่า ขอบคุณกรมศิลปากรที่ให้การสนับสนุนการจัดสร้างพิพิธภัณฑ์ พร้อมส่งบุคลากรมาเป็นพี่เลี้ยงในการอนุรักษ์และถ่ายทอดความรู้ในการอนุรักษ์คัมภีร์อัลกุรอานแก่บุคลากรของโรงเรียนมาโดยตลอด ร่วมกันจัดกิจกรรมครั้งนี้ เพื่อส่งต่อความรู้ไปสู่บุคลากรทางศาสนาอิสลามใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ ในพิธีเปิดงานครั้งนี้ทางโรงเรียนได้นำการแสดงศิลปะการต่อสู้ “สีละ”ของนักเรียนมาแสดงต้อนรับอธิบดีกรมศิลปากรตามธรรมเนียมของชาวมุสลิม เช่นเดียวกับการอัญเชิญพระมหาคัมภีร์อัลกุรอาน โดยนางสาวไซนับ อับดุลรอแม เพื่อนำเข้าสู่พิธีการสำคัญ

ปีหน้าเตรียมพบกับพิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมอิสลามและศูนย์การเรียนคัมภีร์รู้อัลกุรอาน แหล่งเรียนรู้วัฒนธรรมล้ำค่า