สัมผัสคุณค่างานอาร์ตจากขยะฝีมือ‘มุก เพลินจันทร์’

เพลินจันทร์ วิญญรัตน์เจ้าของแบรนด์ MookV  และ บริษัท บียอนด์ ลิฟวิ่ง จำกัด ถือเป็นศิลปินนักออกแบบที่เชี่ยวชาญการสร้างสรรค์ศิลปะจากสิ่งทอ  ทั้งยังมีแรงบันดาลใจทำงานอาร์ตจากสิ่งของเหลือใช้หรือขยะที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทั้งลวดลาย  สีสัน การจัดวางองค์ประกอบ

ได้มีโอกาสพูดคุยกับศิลปินหญิงถึงความหลงไหลในงานศิลปะผ่านผลงานบนผ้าทอสูงกว่า 6 เมตรครึ่ง ยาว 25 เมตร ชื่อ Woven Symphony และ Adam’s Bridge ของเธอที่ทำขึ้นเป็นพิเศษสำหรับศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์โฉมใหม่ งานอาร์ตขนาดใหญ่บนผนังสวยงาม ซ่อนคุณค่าความหมายที่อยากสื่อสารวัฒนธรรมไทยและการพัฒนาอย่างยั่งยืนกับคนในสังคม

มุก – เพลินจันทร์ วิญญรัตน์ กล่าวว่า  ทางศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ให้โจทย์ 3  คำ คือ  สืบสาน  รักษา และต่อยอด  นำมาสู่การตีความ และสร้างผลงาน Woven Symphony คอนเซ็ปต์ สืบสาน  และ Adam’s Bridge คอนเซ็ปต์ ต่อยอด ส่วนชิ้นงานรักษาอยู่ตรงกลางเป็นศิลปะแกะสลักไม้ที่อยู่คู่ศูนย์ฯ สิริกิติ์ตั้งแต่แรกเริ่ม ผลงานจรูญ มาถนอม ศิลปินที่สร้างปราสาทสัจธรรมที่พัทยา  เป็นไม้ 56 แผ่นประกอบกันยาว 23 เมตร เล่าเรื่องการสถาปนาพระอินทร์ให้ขึ้นเป็นกษัตริย์ปกครองทวยเทพ

“ ศูนย์ฯสิริกิติ์เป็นชื่อพระราชทานโดยพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงทั้ง 2 งานของมุกได้แรงบันดาลใจจากพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระพันปีหลวง ที่ทรงสืบสาน รักษา และต่อยอดศิลปะโขนให้กลับมาเป็นที่นิยมอีกครั้ง ได้ไปดูชุดโขนที่ศูนย์ศิลปาชีพเกาะเกิด อยุธยา   นำรามเกียรติ์มาตีความและสร้างเป็นงาน  ถ้าใช้เวลาทำจริงถึงปีครึ่ง แต่ด้วยความร่วมมือจากภาคส่วนต่าง ๆ สำเร็จภายใน 58 วัน  ท้าทายมาก “ มุก เพลินจันทร์ กล่าว  

สำหรับผนังที่ 1  “ Woven Symphony”  หยิบยกฉากวรรณคดีรามเกียรติ์ตอนนางสีดาถูกทศกัณฐ์จับตัวไปเกาะลงกา แสดงไว้บนฉากหลังสีเขียวที่ออกแบบไล่โทนสีดูมีชีวิตเสมือนเส้นยืนบนกี่ทอผ้า    เนรมิตเป็นฉากรบพุ่งที่หนุมานพาพระรามมาช่วยนางสีดาหนี เพื่อมีชีวิตใหม่ เปรียบศูนย์ฯ สิริกิติ์โฉมใหม่  แต่ละชิ้นส่วนมาจากการตัดต่อผ้าชุดโขน เช่น หน้านาง เครื่องประดับชุดนางรำ ทับทรวง ต่างหู ปีกแมลงทับ รังไหม   นอกจากนี้ ผ้าในงานทุกผืนไม่ได้ซื้อ รวบรวมมาจากเศษผ้า เส้นฝ้ายที่เหลือจากการทำโปรเจ็กต์ต่างๆ ของสตูดิโอ บ.บียอนด์ ลิฟวิ่ง  ที่เป็นสตูดิโอ  Zero Waste ยึดหลักเศรษฐกิจหมุนเวียน  แล้วยังมีผ้าขาวม้าชุมชนที่ไทยเบฟสนับสนุน

“ งานอาร์ตชิ้นนี้เหมือนทำวงดนตรีใหญ่ที่รวมนักดนตรีเก่งหลายด้าน ทั้งเครื่องสาย เครื่องเป่า เครื่องดีด  มุกรู้สึกเหมือนเป็นผู้กำกับต้องร้อยเรียงทุกส่วนเข้าไว้ด้วยกัน  ผลงานมีสถาบันการศึกษาร่วมทำงาน  ทั้งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  และ ease.studio มุกส่งแพทเทิร์นและวัตถุดิบ พร้อมให้คำแนะนำ  จากนั้นให้อิสระทำงานเกิดงานที่ลงตัวสมบูรณ์แบบ “ ศิลปินเล่าเบื้องหลังงาน

ผนังที่ 2 “Adam’s Bridge”  คอนเซ็ปต์ต่อยอด มีฉากหลังสีน้ำเงิน เป็นฉากหนุมานขนหินมาถมทะเลทำสะพานพานางสีดาไปสู่ชีวิตใหม่ บนฉากสีน้ำเงินผ่านการถักทอจากสิ่งของเหลือใช้ รวมถึงเศษขยะที่ศิลปินและครอบครัว รวมถึงพนักงานช่างทอผ้าของบริษัทเก็บมาหลายปี ทั้งกระป๋อง และขวดน้ำพลาสติก นำมาตัดเป็นเส้นแล้วถักทอ

“วัสดุในการทำงานมาจากขยะ ทั้งขวดน้ำพลาสติก กระป๋องน้ำอัดลมสีต่างๆ  ถุงน่อง  แห  ขี้ด้ายเหลือจากการทอพรม หลายๆ ชิ้นนำงานเดิมมาประกอบกลายเป็นงานนี้ การต่อยอด คือ ส่งต่อความคิดให้คนอยู่อย่างยั่งยืน มีการคัดแยกขยะจนเป็นนิสัย    “  ศิลปินสิ่งทอแถวหน้าบอก

นอกจากนี้ มุก เพลินจันทร์ ยังบอกด้วยว่า รู้สึกประทับใจได้เฝ้าฯ รับเสด็จกรมสมเด็จพระเทพฯ ทรงเปิดเทศกาลบางกอกอาร์ตเบียนนาเล่ ( BAB2022 ) ทอดพระเนตรผลงานศิลปะที่จัดแสดงในศูนย์ฯ สิริกิติ์ รวมถึงทอดพระเนตรชิ้นงานศิลป์ทั้ง 2 ของตน  ทรงรับสั่งถามงานทำจากขยะและขวดพลาสติกเหรอ ทรงบันทึกทุกอย่าง พร้อมรับสั่งพระองค์ท่านมีเสื้อรีไซเคิลจากขวดพลาสติก ปลื้มปีติเป็นที่สุด  

“ การทำงานศิลปะผ่านขยะ เมื่อคนได้เห็นจะสร้างการตื่นตัวและอยากทำตาม ทุกคนสามารถนำขยะมาสร้างคุณค่าต่อได้ หรือแม้แต่ทิ้งขยะให้ถูกที่ ลดขยะในแม่น้ำ ลดปัญหาน้ำท่วม ร่วมสร้างสมดุลที่ดีเพื่อโลกที่ดีกว่า “ มุก เพลินจันทร์ ศิลปินหญิงบอกด้วยรอยยิ้ม

สนใจสัมผัสงานอาร์ตทรงคุณค่า Woven Symphony และ Adam’s Bridge ของศิลปิน ไปชมที่ ณ ศูนย์ฯ สิริกิติ์