จาก'น้ำพริก'ในถ้วย'สู่ '20เมนู ฟิวชั่น'

“น้ำพริก “เป็นอาหารที่อยู่คู่กับคนไทยมายาวนาน   ถือเป็นมรดกแห่งภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมด้านอาหารที่สำคัญของไทย ซึ่งในแต่ละภาคต่างๆ ก็จะมีน้ำพริกที่เป็นเอกลักษณ์ประจำถิ่นของตัวเอง   อย่างภาคกลาง มี น้ำพริกลงเรือ น้ำพริกกะปิ น้ำพริกปลาทู น้ำพริกไข่เค็ม น้ำพริกตาแดงและน้ำพริกแมงดา ภาคใต้ ซึ่งเรียกน้ำพริกว่า น้ำชุบ มีน้ำพริกชุบไข่ปูย่าง  น้ำพริกกั้ง  น้ำพริกเกลือกุ้งแห้ง น้ำพริกอานานัส ภาคเหนือ มีน้ำพริกหนุ่ม น้ำพริกปลา น้ำพริกอ่อง น้ำพริกคั่วทราย ภาคอีสาน ที่มีชื่อเรียกน้ำพริกหลายแบบ อาทิ ป่น แจ่ว ซุบ เช่น  แจ่วบอง น้ำพริกปลาร้าคั่ว และอีกมากมาย

และเพื่อให้คนรุ่นใหม่ ที่นิยมบริโภคอาหารหลากหลายสไตล์  หลากหลายสัญชาติ ได้รู้จักและยอมรับน้ำพริกไทยดีขึ้น  กรมส่งเสริมวัฒนธรรม(สวธ.) จึงได้จัดทำโครงการโครงการ The journey of น้ำพริกจากบ้านนาสู่มหานคร คัดเลือก 20 น้ำพริกสูตรเด็ดของชมุชนทั่วทุกภาคของประเทศไทย ที่มาในรูปโฉมใหม่  ภายใต้การรังสรรค์ของ 20 เชฟจากร้านดังในกรุงเทพฯ จนกลายเป็นน้ำพริกเมนูพิเศษ  สู่ความเป็นอาหารไทยฟิวชัน ในสไตล์ ญี่ปุ่น เวียดนาม อิตาเลียน  ซึ่งจะเป็นแรงบันดาลใจในการนำน้ำพริกไปแปรรูปเป็นอาหารได้หลากหลายเมนูในวันต่อๆไป

20 เมนู ที่เชฟดังสร้างสรรค์ขึ้นนี้ มาจากน้ำพริกทั้ง 20 ประเภท ประกอบด้วย 1. ไข่ม้วนล่องใต้ ร้านอรรถรส-น้ำพริกชุบไข่ปูย่าง ชุมชนคลองกำ จ.กระบี่ 2. เปาะเปี๊ยะน้ำพริก ร้านท่าอรุณ- -น้ำพริกปลาร้าคั่ว ท่องเที่ยววิถีชุมชนปะโค จ. หนองคาย 3. น้ำพริกหลน ร้าน ณ บวร- น้ำพริกกุ้งจ่อมสมุนไพร จากบ้านโคกเมือง อ. ประโคนชัย จ.บุรีรัมย์ 4.น้ำพริกกุ้งอ่อง ผักลวก ร้านกำกิ๋นสุก-น้ำพริกกุ้ง ชุมชนบ้านน้ำเชี่ยว จ. ตราด 5. น้ำพริกไข่เค็มกุ้งสด ร้าน The Local by Oam Thong Thai Cuisine-น้ำพริกสะดุ้ง ชุมชนบ้านเขาพระ จ. สุพรรณบุรี 6. น้ำพริกหัวกระทือคั่วปลาแซลมอนทรงเครื่อง ร้านยามเย็น-น้ำพริกหัวทือ ชุมชนท่องเที่ยวบ้านบางเทา จ. นครศรีธรรมราช

7. พล่าเนื้อน่องลายน้ำพริกไปนา ร้านไทยนิยม -น้ำพริกไปนาจากบ้านแหลมสุพรรณ จ. สุพรรณบุรี 8. Sandwich Sushi ร้าน Honmono Sushi -น้ำพริกปลาป่นไทท่าวัด ชุมชนบ้านท่าวัดเหนือ จ. สกลนคร 9. บั๋นหมี่ทอดมันปลาน้ำพริกมันปู ร้าน Masion Saigon-น้ำพริกมันปูม้าจากอ่าวทองคำ กลุ่มอนุรักษ์ป่าชายเลนบ้านแหลมโฮมสเตย์ จ. นครศรีธรรมราช 10. ฮกเกี้ยนลงเรือ ร้านอบอวล-น้ำพริกลงเรือ ชุมชนบ้านท่ามะปรางค์-คลองเพล จ. นครราชสีมา 11. Seafood Tagliatelle By น้ำพริกคั่วทราย ป้าแหลง ร้าน Le Khwam Luck Café -น้ำพริกคั่วทราย วิสาหกิจชุมชนกลุ่มอาหารพื้นบ้านชนเผ่าอำเภอปาย จ. แม่ฮ่องสอน 12. สปาเก็ตตี้ตาแดงมาทุ่ง โดยร้านสปาเก็ตตี้เฮ้าส์ ประชาชื่น-น้ำพริกตาแดงมาทุ่ง ชุมชนบ้านทุ่งศรี จ. แพร่, 13.กระท้อนทรงเครื่อง ร้านแสนสำราญที่แสนแสบ-น้ำพริกชุบอานานัส ชุมชนบ้านบางโรง จ.ภูเก็ต 14. ข้าวผัดน้ำพริกมะม่วงปลาทอดซอสมะขาม ร้านคนชงคนปรุง-น้ำพริกมะม่วงเบา ชุมชนโต๊ะลางา จ. ปัตตานี 15. ข้าวผัดน้ำพริกกุ้งกั้ง ร้านส่งเสริมโภชนา-น้ำพริกกั้ง กลุ่มวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวโดยชุมชนตำบลไม้รูด จ. ตราด

16. ข้าวแมวเหมียวคลุกพริกเกลือกุ้งทะเล ร้าน Charm Garden-น้ำพริกเกลือกุ้งแห้ง วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวชุมชนตำบลคลองใหญ่ จ. ตราด 17. ข้าวเหนียวผัดไข่คั่วแจ่วบองคอหมูย่าง ร้านบ้านหญิง-แจ่วบอง ชุมชนคุณธรรมต้นแบบบ้านท่าเรือ จ. นครพนม 18. ข้าวผัดน้ำพริกคั่วหมูตะลุยเพลิง ร้านเตี๋ยวเหอะ-น้ำพริกคั่วหมูแม่ย้ง ชุมชนท่องเที่ยวนวัติวิถีนครชุม จ. กำแพงเพชร 19. สำรับ Set menu ร้านขมิ้น-น้ำพริกนรกปลาลูกเบร่ ชุมชนบ้านชายคลองปากประ จ. พัทลุง และ 20. ใบเหลียงต้มกะทิกุ้งสด ร้านอาหารใต้บ้านฉลอง-น้ำพริกปลาฉิ้งฉ้าง ชุมชนท่องเที่ยวบ้านบางเทา จ. ภูเก็ต

ชาย นครชัย อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กล่าวว่า น้ำพริกเป็นภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่ตกทอดตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา จุดเด่นคือรสชาติ ปรุงง่าย และนำพืชพรรณธัญญาหารในท้องถิ่นมาปรุงร่วมด้วยไม่จำกัดหลากหลาย ในแต่ละภาคของไทย แต่ละชุมชนจึงมีสูตรน้ำพริกเฉพาะของตัวเองสืบทอดตามบริบทของแต่ละพื้นที่ สะท้อนให้เห็นถึงความหลากหลายและอุดมสมบูรณ์ ทั้งนี้ได้มีการขึ้นทะเบียนน้ำพริกและปลาร้าเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ ตั้งแต่ปี 2555 จึงเป็นวาระครบ 10 ปี สำหรับเมนูจากน้ำพริกทั้ง 20 ชุมชน เป็นนำเสนอมิติการกิน น้ำพริก เป็นการต่อยอดภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมให้เกิดเป็นคุณค่าใหม่ที่ร่วมสมัยเข้ากันในทุกเจเนอเรชัน และคงอยู่กับชุมชนตลอดไป

ด้าน เชฟบุญธรรม-บุญธรรม ภาคโพธิ์ จากร้านHonmono Sushi ที่ได้คิดค้นทำเมนู Sandwich Sushi เล่าถึงแรงบันดาลใจในการน้ำพริกปลาป่นไทท่าวัด ว่า ใช้วัตถุดิบปลาแห้ง หอมแดง ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด พอได้ชิมรสชาติมีความเผ็ดอ่อนๆ และมีกลิ่นเครื่องเทศไม่แรง  คิดว่าสามารถนำมาเป็นวัตถุดิบในอาหารญี่ปุ่นได้ จึงได้ทำเมนูแซนวิส ซูชิ แบบฟิวชัน ชื่อไทยคือ ฮอกไกโดแซนวิสน้ำพริกปลาป่นไทท่าวัด โดยแรงบันดาลใจมาจากการเดินทางไปฮอกไกโด ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งตามซอยต่างๆก็จะมีการขายแซนวิสญี่ปุ่นทั้งแบบดั้งเดิมและฟิวชัน รสชาติน้ำพริกแซนวิช ที่ได้มีความสไปซี่มากขึ้น ได้ความหอมของเครื่องน้ำพริก และยังคงรสชาติแบบญี่ปุ่นที่มีมายองเนส และแซลม่อน ทำให้กลมกล่อมทานได้ง่าย

เชฟเต้ง-พงศ์สิทธิ์ คำมะณีจันทร์ จากร้านไทยนิยม ที่นำน้ำพริกไปนา ชุมชนบ้านแหลมสุพรรณ มาเป็นวัตถุดิบในเมนู พล่าเนื้อน่องลาย ที่ได้แนวคิดมาจากรสชาติของน้ำพริกที่ไม่หวาน มีส่วนผสมกะปิกุ้งนาบางปลาม้า คลุกเคล้ากับเครื่องสมุนไพร จึงคิดว่าหากทำพล่าเนื้อน่าจะสามารถชูรสชาติของน้ำพริกผสมกับสูตรน้ำยำของร้านได้ และยังคงรสแซ่บของเครื่องพล่าให้รสชาติที่ลงตัว  

สุทธิพันธ์ บุษปนิกรกุล เจ้าของร้านแสนสำราญที่แสนแสบ รังสรรค์เมนูกระท้อนทรงเครื่อง บอกว่า น้ำพริกชุบอานานัส ชุมชนบ้านบางโรง ที่มีส่วนผสมหอมหวานของสัปะรด และความเปรี้ยวจากส้มควาย รสชาติที่ได้ชิมนึกถึงน้ำเมี่ยงกับน้ำปลาหวานมะม่วง จึงทำเป็นเมนูของว่างทานเล่น อย่าง กระท้อนทรงเครื่อง ซึ่งสามารถทำง่ายที่บ้าน เพียงมีน้ำพริกและเติมน้ำปลา น้ำตาล นอกจากนี้ยังทานคู่กับผลไม้อื่นๆได้ด้วย

ผู้ที่อยากลิ้มรสชาติ 20 เมนูจากน้ำพริกสูตรเด็ดของชุมชนในไทย สามารถเลือกไปรับประทานที่ร้านอาหารหรือจะสั่งผ่าน Food Delivery ของแต่ละร้านก็ได้ นอกจากนี้หากต้องการลิ้มรสชาติน้ำพริกต้นตำรับ สามารถสั่งได้ที่ Find Food Marketplace – วัตถุดิบต้นทาง ผ่านไลน์ ออฟฟิเชียล แอคเคาท์ @findfood19 ได้ตั้งแต่วันนี้ – 31 สิงหาคม 2565