13 เม.ย.64 - นายสุริยัณห์ หงษ์วิไล โฆษกศาลยุติธรรม เปิดเผยถึงแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการบริหารจัดการคดีในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ฉบับที่ 8 ที่ได้ออกในวันที่ 13 เม.ย. 2564 ว่า ตามที่ได้มีแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการบริหารจัดการคดีในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 สำหรับหน่วยงานในสังกัดสำนักงานศาลยุติธรรม ฉบับที่ 7 วันที่ 9 เม.ย. 2564 แต่เนื่องจากปัจจุบันได้เกิดสถานการณ์การแพร่ระบาดเพิ่มขึ้นในหลายพื้นที่ ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อผู้มีอรรถคดีในการเดินทางไปติดต่อราชการศาลแทบทุกจังหวัด รวมถึงการพิจารณาพิพากษาคดีของศาลยุติธรรมในทุกพื้นที่ ในการนี้เพื่อความปลอดภัยของบุคลากรของศาลยุติธรรมและผู้มาติดต่อราชการศาล คณะอนุกรรมการศึกษาติดตามและแก้ไขปัญหาการบริหารจัดการคดีภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19 จึงเห็นสมควรกำหนดให้มีแนวปฏิบัติเพิ่มเติมในด้านการบริหารจัดการคดี ดังนี้

1. ให้ศาลชั้นต้นเลื่อนคดีจัดการพิเศษคดีสามัญและคดีสามัญพิเศษทุกคดีที่นัดพิจารณาระหว่างวันที่ 16-30 เม.ย. 2564 โดยยังไม่ต้องกำหนดวันนัดใหม่ และแจ้งให้คู่ความและพยานที่ศาลมีหมายเรียกเพื่อทราบถึงการเลื่อนคดีดังกล่าวทางโทรศัพท์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ หรือวิธีการอื่นใด ทั้งนี้ จึงพิจารณาให้งดการดำเนินการเกี่ยวกับการออกหมายและส่งหมายแจ้งวันนัดสำหรับคดีทุกประเภทที่ผู้รับหมายมีภูมิลำเนาหรือที่พักอาศัยอยู่ในเขตพื้นที่ที่มีความเสี่ยง (สีแดง) เว้นแต่ในกรณีมีเหตุจำเป็นก็ให้ดำเนินการส่งโดยวิธีการไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับ ให้หน่วยงานกรอกแบบฟอร์มแสดงจำนวนคดีที่เลื่อนไปตามวรรคหนึ่ง โดยวิธีสแกน QR Code ที่แนบท้าย

2.คดีจัดการพิเศษที่สามารถดำเนินการได้ตามข้อ 1. ได้แก่ 1) คดีอาญา เช่นนัดสืบพยานประกอบคำรับสารภาพ นัดตรวจพยานหลักฐานในคดีที่จำเลยต้องขัง ให้ศาลคำนึงถึงจำนวนคดีจำนวนผู้ที่เกี่ยวข้องในการดำเนินกระบวนพิจารณาและความพร้อมของระบบการประชุมทางจอภาพระหว่างศาลกับเรือนจำ ในการนี้ต้องให้ผู้ถูกคุมขังเข้าใจในเรื่องนั้นๆ อย่างแท้จริง และให้โอกาสในการโต้แย้งคัดค้านได้อย่างเต็มที่ตามข้อ 7 แห่งระเบียบราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรมว่าด้วยการดำเนินคดีอาญาในศาลที่เกี่ยวกับผู้ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำหรือสถานที่กักขัง ในระหว่างที่มีการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19 พ.ศ.2563

2) คดีแพ่ง เช่น คดีร้องขอจัดการมรดก คดีร้องขอให้ศาลมีคำสั่งเป็นคนสาบสูญ คดีร้องขอเป็นผู้อนุบาลหรือผู้พิทักษ์หรือขออนุญาตทำนิติกรรมแทนผู้เยาว์ ศาลสามารถดำเนินกระบวนพิจารณาไปได้หากไม่มีผลกระทบต่อความปลอดภัยของผู้เกี่ยวข้องและหากเลื่อนคดีไปอาจทำให้ผู้ร้องได้รับความเสียหาย โดยคำนึงถึงความยินยอมของผู้ร้องด้วย

3) คดีอื่น ๆ ที่เจ้าของสำนวน และองค์คณะพิจารณาแล้วเห็นว่า สามารถดำเนินกระบวนพิจารณาไปได้โดยไม่มีผลกระทบต่อความปลอดภัยของผู้เกี่ยวข้อง และหากเลื่อนคดีไปอาจทำให้คู่ความทั้งสองฝ่ายหรือฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้รับความเสียหาย โดยคำนึงถึงความยินยอมของคู่ความเช่นคดีที่คู่ความขอส่งเอกสารเพิ่มเติม เนื่องจากไม่มีความพร้อมเรื่องเอกสารจากนัดที่แล้วหรือคดีที่เหลือการสืบพยานเพียง 1 ปาก หรือเหลือพยานอีกจำนวนไม่มาก เป็นต้น

4) คดีจัดการพิเศษที่รับฟ้องใหม่ ควรกำหนดนัดพิจารณาในช่วงตั้งแต่เดือน มิ.ย. - ก.ค. 2564 เป็นต้นไป แล้วแต่ปริมาณคดีของศาลและควรกำหนดกรอบจำนวนคดีที่นัดให้น้อยกว่าปกติ เพื่อรองรับคดีจัดการพิเศษที่อาจมีการเลื่อนคดีมาอีก โดยให้ดำเนินการส่งหมายเรียก และสำเนาคำฟ้องให้คู่ความอีกฝ่ายโดยวิธีการไปรษณีย์ลงทะเบียนตอบรับก่อน

3.คดีสามัญ และคดีสามัญพิเศษ ที่สามารถดำเนินการได้ตามข้อ 1. ได้แก่ คดีอาญาที่จำเลยต้องขังระหว่างพิจารณาคดีหรือคดีอื่น ๆ ที่คู่ความพร้อม และต้องการจะสืบพยานหรือคดีที่เจ้าของสำนวนและองค์คณะพิจารณาแล้วเห็นว่า สามารถดำเนินกระบวนพิจารณาไปได้โดยไม่มีผลกระทบต่อความปลอดภัยของผู้เกี่ยวข้อง และหากเลื่อนคดีไปอาจทำให้คู่ความทั้งสองฝ่ายหรือฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้รับความเสียหาย โดยคำนึงถึงความยินยอมของคู่ความ เช่น คดีที่ศาลได้ดำเนินการสืบพยานหลักไปแล้ว คงเหลือการสืบพยานอื่นเพียง 1 ปาก หรือเหลือพยานอีกไม่มาก เป็นต้น แต่หากการดำเนินกระบวนพิจารณาดังกล่าว เจ้าของสำนวนและองค์คณะเห็นว่าจะไม่สามารถดำเนินไปได้โดยปลอดภัยแก่ทุกฝ่ายก็อาจใช้ดุลพินิจให้เลื่อนคดีไปก่อน แต่ต้องได้รับอนุญาตจากอธิบดีผู้พิพากษาหรือผู้พิพากษาหัวหน้าศาลแล้วแต่กรณี

4.ศาลชั้นอุทธรณ์ และศาลฎีกา ที่มีคดีนัดพิจารณาระหว่างวันที่ 16-30 เม.ย. 2564 อาจเลื่อนคดีได้ตามความเหมาะสม

5.กรณีมีคู่ความยื่นคำขอฝ่ายเดียวต่อศาลชั้นต้น ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 10 เพื่อดำเนินกระบวนพิจารณาต่อศาล ที่อยู่ในหรือนอกเขตพื้นที่ที่มีความเสี่ยง (สีแดง) แล้วแต่กรณี ให้ศาลที่ได้รับคำขอนั้น พึงพิจารณาให้ความอนุเคราะห์ในการทำคำสั่งอย่างใดอย่างหนึ่ง ตามที่เห็นสมควรเพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรม

6.กรณีอื่นๆ ให้ดำเนินการตามที่กำหนดไว้ในแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการบริหารจัดการคดีฯ ฉบับที่ 6 ในเดือน เม.ย. และฉบับที่ 7 วันที่ 9 เม.ย. 2564