ดูเหมือนพรรคฝ่ายค้าน ไม่ว่าจะเป็นพรรคเพื่อไทย หรือพรรคก้าวไกล ตลอดจนกลุ่มราษฎร ซึ่งอยู่ฝ่ายตรงข้ามกับ รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา กำลังพุ่งเป้ามายังท่าทีของรัฐบาลต่อสถานการณ์ความขัดแย้งภายในเมียนมา

            หลายประเด็นที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการพบกองกระสอบข้าวมหึมาริมฝั่งแม่น้ำสาละวิน จำนวน 700 กระสอบ ที่ถูกลำเลียงใส่รถบรรทุกมาจากชายแดนแม่สอด จ.ตาก การยึดอาวุธสงครามที่จะลำเลียงไปยังเมียนมาได้บริเวณ อ.แม่สาย จ.เชียงราย ที่ฝ่ายค้านมองว่ารัฐบาลแอบให้การสนับสนุนทหารเมียนมา

            ไม่เว้นแม้แต่กรณีกองทัพไทยส่งผู้ช่วยทูตทหารร่วมงานครบ 76 ปีกองทัพเมียนมา ที่มีความพยายามเชื่อมโยงว่าเป็นการแสดงให้เห็นว่ารัฐบาลสนับสนุนกองทัพเมียนมาที่เปิดปฏิบัติการปราบปรามผู้ชุมนุมเช่นกัน

            หรือล่าสุด มีผู้อพยพจากรัฐกะเหรี่ยงพยายามหลบหนีการโจมตีของทหารเมียนมาเพื่อจะข้ามมายังฝั่งไทย แต่กลับมีข่าวลือว่ารัฐบาลพยายามผลักดันให้กลับ จนถูกโจมตีว่าไม่มีมนุษยธรรม

            เหล่านี้ล้วนเป็นเรื่องที่ฝ่ายตรงข้ามนำมาโจมตีทั้งสิ้น แต่สำหรับ ‘ถวิล เปลี่ยนศรี’ รองประธานคณะกรรมาธิการการทหารและความมั่นคงของรัฐ กรรมาธิการต่างประเทศ วุฒิสภา และอดีตเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) ที่เคยทำงานเรื่องนี้ เห็นต่างออกไป

                ‘ถวิล’ อธิบายสถานะของไทยในปัจจุบันว่ามี 3 สถานะ นั่นคือ การเป็นสมาชิกอาเซียน การเป็นสมาชิกของโลกหรือชุมชนต่างประเทศ และการเป็นเพื่อนบ้านที่มีชายแดนติดกับเมียนมาซึ่งใกล้ชิดกัน

                “ในฐานะสมาชิกอาเซียนเราต้องยึดข้อปฏิบัติของอาเซียน คือ ไม่ก้าวก่ายและแทรกแซงกิจการภายในกันและกัน เรายึดแนวทางนี้ แต่ไม่ได้หมายความว่าเราเดียวดายเขา ไม่สนใจสถานการณ์ แต่เราสนับสนุนให้เมียนมาแก้ปัญหาโดยการพูดคุยเจรจา แก้ปัญหาด้วยสันติวิธี ไม่ปรารถนาให้ใช้ความรุนแรง”

            ส่วนที่มีบางฝ่ายเรียกร้องให้รัฐบาลประกาศจุดยืนไม่สนับสนุนการกระทำของเมียนมา หรือคว่ำบาตรเมียนมานั้น ‘ถวิล’ แย้งว่า ถือเป็นการขัดหลักของอาเซียนที่จะไม่ก้าวก่ายหรือแทรกแซงกิจการภายในของอีกประเทศ เพราะการเข้าไปแทรกแซงหรือคว่ำบาตร หรือเข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งถือว่าไม่เหมาะสม แต่ในฐานะเพื่อนบ้านที่ดี เราต้องสร้างสมดุลทั้งรัฐบาลและประชาชนของเขา ไม่สนับสนุนรัฐบาลหรือสนับสนุนกลุ่มต่อต้านรัฐบาล เราไม่จำเป็นต้องให้ประโยชน์หรือโทษต่อฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งของเมียนมา เราทำอย่างนั้นไม่ได้

                “อย่างที่มีข่าวเรื่องอาวุธที่แม่สาย เจ้าหน้าที่ของเราก็ระดมกำลังเต็มที่ เราไม่ได้ปล่อยปละ ไม่ช่วยเหลือ ไม่สนับสนุนรัฐบาลเมียนมาให้ปราบปรามประชาชน แต่เราก็ไม่ยอมให้ใช้ดินแดนเราส่งออกอาวุธไปให้ผู้ประท้วง หรือชนกลุ่มน้อย เราต้องทำให้เสมอกัน เรายึดนโยบายแบบนี้มานานแล้ว และเราก็มีนโยบายมานานแล้วว่า จะไม่ยินยอมให้ใช้ดินแดนของเราในกิจการของประเทศเพื่อนบ้าน”

            แต่ขณะที่ในฐานะไทยเป็นส่วนหนึ่งในชุมชนต่างประเทศ ‘ถวิล’ เห็นว่า เราก็ควรปฏิบัติตามมาตรฐานสากล นั่นคือ การช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม อย่างกรณีมีผู้อพยพหนีการโจมตีจากทหารเมียนมามาอยู่บริเวณชายแดนไทย

                “ท่ามกลางการวางตัวเป็นกลาง คือ ไม่ยุ่งกิจการภายในของเขา แต่เราก็จำเป็นต้องทำในสิ่งที่เป็นกติกาของโลก คือ เรื่องการช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมที่เราทำมาตลอด อย่างในขณะที่มีการสู้รบหรือมีความไม่สงบในประเทศเพื่อนบ้าน ถ้าประชาชนเขาหนีร้อนมาพึ่งเย็น เจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงเรารู้วิธีดีว่าจะปฏิบัติอย่างไร เช่น ถ้ามาโดยกองกำลังก็ต้องปลดอาวุธ ถ้าเป็นประชาชนก็ให้อาศัยอยู่ชั่วคราว เมื่อสงบก็ต้องเดินทางกลับ แต่ถ้ายังไม่สงบเรียบร้อยเราผลักไปไม่ได้อยู่แล้ว กติกาสหประชาชาติมีอยู่ว่าไม่ให้ผลักดันกลับถ้ายังเสี่ยงภัย”

            ขณะที่ ในฐานะเพื่อนบ้านที่มีพรมแดนติดกันทั้งทางบกและน้ำสองพันกว่ากิโลเมตร มีความสัมพันธ์ใกล้ชิด มีการเดินทางไปมาหาสู่กันตลอดในช่วงที่ผ่านมา การเกิดสถานการณ์ดังกล่าว ‘ถวิล’ ก็ยอมรับว่า ส่งผลกระทบต่อไทยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

                “เราต้องวางท่าทีให้ดี ด้วยชายแดนที่ติดกัน ที่ผ่านมาเราไปมาหาสู่กัน ด้านเศรษฐกิจ ด้านการติดต่อกัน แล้วปัจจุบันมีสถานการณ์ที่ซับซ้อนมากกว่าเดิม คือ เรื่องการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในประเทศเพื่อนบ้านที่ยังมีอย่างมาก ก็ต้องมีการกลั่นกรองให้รัดกุมกว่าเดิม เพราะเรื่องนี้ถือเป็นเรื่องใหญ่ ซึ่งเจ้าหน้าที่ของเราที่ประจำชายแดนระมัดระวังเรื่องพวกนี้อยู่”

            อย่างไรก็ดี อดีตเลขาธิการ สมช. ที่เคยทำงานด้านความมั่นคงมาค่อนชีวิต มองว่า ท่าทีของรัฐบาลในปัจจุบันที่มีต่อสถานการณ์ในเมียนมานั้นเหมาะสมแล้ว

                “ผมถือว่าปัจจุบันรัฐบาลวางท่าทีได้ดี และสิ่งที่ทำถูกต้องแล้ว”.