ศาลไต่สวน "อานนท์" ร้องขอช่วยชีวิตก่อนตายในเรือนจำ นัดใหม่ 22 มี.ค. รอเปิดวงจรปิดพิสูจน์ ทนายเผยคำเบิกความมีบุคคลคนหนึ่งจะส่งคนมาจัดการแกนนำม็อบในคุก ส่วน "เพนกวิน" สั่งอาหารกินหลังประกาศอดข้าว "ปิยบุตร" ปลุกต่อไม่มีทางจับหมด เพราะเด็กไม่เปลี่ยนความเชื่อเรื่องสถาบันกษัตริย์

    เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2564 ที่ศาลอาญา ถ.รัชดาภิเษก ศาลนัดไต่สวนกรณีนายอานนท์ นำภา แกนนำราษฎร ที่เขียนจดหมายคำร้องเล่าเหตุการณ์เกรงจะได้รับอันตรายถูกทำร้ายในเรือนจำ โดยเจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์ได้เบิกตัวนายอานนท์จากเรือนจำมาศาล และศาลได้เรียกผู้บัญชาการเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ มาร่วมการไต่สวน
    นายกฤษฎางค์ นุตจรัส ทนายความศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน เปิดเผยว่า นายอานนท์อยากได้รับมาตรการที่ปลอดภัย  เพราะขณะนี้จำเลยทั้งหมดไม่ได้รับการประกันตัว ต้องอยู่ในเรือนจำ เกรงว่าจะได้รับอันตราย ที่ผ่านมามีหลายกรณีที่เกิดขึ้นที่ผู้ต้องขังตายในเรือนจำระหว่างรอการพิจารณาคดี กรณีที่นายอานนท์เขียนคำร้องอ้างถึงอันตรายยื่นต่อศาล เป็นการเขียนในฐานะเป็นจำเลยของศาล จึงขอให้ศาลช่วย
    "ความคิดเห็นส่วนตัวมองว่าถ้าทำไม่ถูกต้องตามระเบียบ ศาลก็จะมีคำสั่งประการใดประการหนึ่งให้ดูแลจำเลยให้ดีขึ้น แต่ถ้าศาลเห็นว่าเรือนจำทำถูกต้องแล้ว คำร้องของคุณอานนท์ฟังไม่ขึ้นก็ตกไป"
    ทั้งนี้ ยืนยันว่าการยื่นคำร้องของนายอานนท์เป็นคนละเรื่องกับการยื่นขอปล่อยตัวชั่วคราว เพราะกรณีนั้นศาลได้มีคำสั่งไปแล้วว่าไม่มีเหตุผลเปลี่ยนแปลงคำสั่งจากเดิม เนื่องจากยังไม่ปรากฏหลักฐานใหม่ เพราะกรณีที่ถูกปองร้ายตามที่นายอานนท์เขียน ไม่ใช่เหตุที่ศาลสั่งไม่ให้ประกัน
    นายกฤษฎางค์ยังกล่าวถึงกรณีนายพริษฐ์ ชิวารักษ์ หรือเพนกวิน แกนนำราษฎร ที่ประกาศอดอาหารว่า ขณะนี้เข้าสู่วันที่ 3 ในการอดอาหารแล้ว ซึ่งสภาพร่างกายค่อนข้างอ่อนเพลีย ไม่มีแรง ส่วนกรณีที่หลายคนมองว่าการที่เพนกวินอดอาหารเป็นกลยุทธ์ไปอยู่โรงพยาบาลนั้น ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการขอปล่อยตัวชั่วคราว เพราะเพนกวินต้องการพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของตัวเอง
    เมื่อเวลา 12.00 น. นายกฤษฎางค์ให้สัมภาษณ์หลังการไต่สวนของศาลช่วงเช้าว่า ศาลไต่สวนนายอานนท์โดยละเอียดถึงเหตุการณ์ตั้งแต่ต้นจนจบ ช่วงบ่ายศาลจะให้ตัวแทนของกรมราชทัณฑ์ น่าจะเป็นนายวีระกิตติ์ หาญปริพรรณ์ รองอธิบดีกรมราชทัณฑ์ ฝ่ายปฏิบัติการ ที่ปรากฏในคำแถลงของกรมราชทัณฑ์ ให้มาไต่สวน
    ทั้งนี้ นายอานนท์ได้ขอให้ทนายความไปขอเทปกล้องวงจรปิดในเรือนจำแดน 2 ทั้งหมด และห้องขังขณะเกิดเหตุ ตอนนี้กรมราชทัณฑ์ยังไม่จัดส่งให้ เราขอให้ศาลพิจารณาเรียกภาพกล้องวงจรปิด เพราะเรากังวลว่าอาจจะมีการทำลาย ลบทิ้ง หรือทำให้เสื่อมค่าไป นายอานนท์ยืนยันต่อศาลขณะเกิดเหตุจำเลยทั้งหมดซึ่งเป็นนักโทษการเมืองเกรงจะได้รับอันตรายถึงชีวิต จึงพยายามไปยืนหน้ากล้องวงจรปิดขณะเกิดเหตุ ดังนั้นภาพในกล้องวงจรปิดเห็นแน่นอน
    เขากล่าวเพิ่มเติมถึงเหตุที่นายอานนท์รู้สึกไม่ปลอดภัยว่า นายอานนท์เบิกความต่อศาลว่ามีคำเตือนมาก่อนแล้วว่ามีบุคคลคนหนึ่ง ซึ่งนายอานนท์เอ่ยเป็นชื่อเล่นในห้องพิจารณา ว่าเขาจะส่งคนมาจัดการนายอานนท์และคนอื่นๆ ที่เรือนจำ นายอานนท์ยังยกตัวอย่างผู้ต้องหาคดีการเมืองหลายคนที่เสียชีวิต ขอให้ศาลได้โปรดคุ้มครอง เพราะมีตัวอย่าง นอกจากนี้ ในวันจันทร์ที่ 22 มี.ค. นี้ ศาลจะไต่สวนนายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือไผ่ และนายภาณุพงศ์ จาดนอก หรือไมค์ แกนนำราษฎร ในเรื่องนี้ด้วย เพราะอยู่ในบรรยากาศนั้น
    ถามต่อว่า กรณีอย่างนี้เคยมีตัวอย่างเป็นรูปธรรมหรือไม่ว่าจะคุ้มครองดูแลอย่างไร นายกฤษฎางค์กล่าวว่า ตนนึกไม่ออก ท่านจะมีมาตรการดำเนินการหลังจากฟังแล้ว ไม่เคยมีตัวอย่าง ส่วนใหญ่มักจะตายก่อนที่ศาลจะทราบ
    ถามถึงการประกันตัวทั้งหมดจะมีเงื่อนไขได้ประกันแล้วไม่ออกมาชุมนุมอีกได้หรือไม่ นายกฤษฎางค์กล่าวว่า ศาลไม่มีเงื่อนไขนี้มา ขอให้มีเงื่อนไขออกมาก่อน ขณะนี้ติดเรื่องเดียวคือกลัวกระทำซ้ำอีกกับที่ถูกกล่าวหา เช่นชุมนุมอีก หรือถูกกล่าวหาว่าผิด ป.อาญา ม.112 ก็ไปปราศรัยอีก
    นายกฤษฎางค์ให้สัมภาษณ์ศาลนัดไต่สวนต่อวันที่ 22 มี.ค.นี้ เวลา 09.00 น. เพื่อไต่สวนรองอธิบดีกรมราชทัณฑ์, นายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือไผ่ ดาวดิน และนายภาณุพงศ์ จาดนอก หรือไมค์ แกนนำกลุ่มราษฎร พร้อมเรียกให้เรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ ส่งภาพจากกล้องวงจรปิด ตั้งแต่เวลา 18.00 น. ของวันที่ 15 มี.ค. ถึง 04.00 น. ของวันที่ 16 มี.ค. ช่วงเวลาเกิดเหตุ ทางผู้บัญชาการเรือนจำรับปากจะนำมาส่งศาล
    ขณะที่นายอายุตม์ สินธพพันธุ์ อธิบดีกรมราชทัณฑ์ พร้อมด้วย นพ.วีระกิตติ์ หาญปริพรรณ์ รองอธิบดีกรมราชทัณฑ์ ร่วมแถลงข่าวว่า เหตุการณ์ดังกล่าวเจ้าหน้าที่นำตัวผู้ต้องขังไปตรวจหาเชื้อโควิด-19 ซึ่งเป็นมาตรการปกติของเรือนจำที่ป้องกันการแพร่ระบาด และป้องกันเหตุจลาจลที่อาจเกิดขึ้นในเรือนจำ ซึ่งการแพร่ระบาดของเชื้อโควิดเป็นความมั่นคงของทางเรือนจำ ที่ผ่านมาการคัดกรองในรูปแบบนี้ก็ป้องการแพร่ระบาดของโรคได้เป็นอย่างดี และการพบเชื้อร้อยละ 90 ก็เกิดจากการตรวจเชิงลึก ไม่ใช่เป็นการแสดงอาการป่วย
    “ยืนยันว่าการคุมตัวจำเลยหรือผู้ต้องขังออกไปนอกสถานที่ เช่น ไปศาล จะมีการค้นตัวทั้งขาไปและขากลับ รวมถึงการเยี่ยมญาตด้วย ดังนั้นจดหมายจากทนายอานนท์ไม่ได้นำออกไปจากเรือนจำ และในเรือนจำไม่มีเครื่องมือสื่อสาร แม้แต่นาฬิกาก็ไม่มี กรณีนี้กรมราชทัณฑ์ได้แจ้งความดำเนินคดีกับแอดมินเพจอานนท์ นำภา ไปก่อนหน้านี้แล้ว 2 ครั้ง และจะแจ้งความเพิ่มอีก เพื่อสืบหาว่าแอดมินใช้งานจากที่ไหน”
    นายอายุตม์กล่าวว่า ภายในเรือนจำยังมีการติดตั้งกล้องวงจรปิดทุกพื้นที่ รวมถึงภายในห้องควบคุม หากศาลให้เรียกหลักฐานส่วนนี้ก็สามารถนำไปเสนอต่อศาลได้ ไม่มีการทำร้ายร่างกาย หรือ ละเมิดสิทธิจำเลยหรือผู้ต้องขังอย่างแน่นอน
    อธิบดีกรมราชทัณฑ์ยังกล่าวถึงกรณีนายพริษฐ์ประกาศอดอาหารประท้วงที่ไม่ได้รับการประกันตัวว่า นายพริษฐ์ได้แจ้งเจ้าหน้าที่จะอดอาหาร ดื่มเพียงน้ำ นม และเกลือแร่เท่านั้น ทางกรมราชทัณฑ์จึงจัดเตรียมนมและเกลือแร่ให้ผู้ต้องขัง พร้อมติดตั้งกล้องวงจรปิด เตรียมพยาบาลวิชาชีพ ทีมแพทย์ และนักจิตวิทยาคอยจับตาดูแลความปลอดภัย หากพบว่ามีอาการป่วยอ่อนเพลียจากการอดอาหารก็จะนำตัวส่งรักษาที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์ ซึ่งอยู่ใกล้กับเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ ทันที
    ด้าน นพ.วีระกิตติ์ยืนยันว่า ตลอดเหตุการณ์ไม่มีการแตะตัวจำเลย และไม่มีเหตุวุ่นวายใดๆ เกิดขึ้น แต่จำเลยพูดกับเจ้าหน้าที่ว่า พรุ่งนี้มีเรื่องแน่ และเหตุการณ์นี้ถือเป็นครั้งแรกที่มีประชาชนไม่ยอมตรวจหาเชื้อโควิด ทั้งนี้ การตรวจโควิดในเวลากลางคืนถือว่าเป็นเรื่องปกติ ที่ผ่านมาก็เคยตรวจป้องกันการแพร่ระบาดแบบนี้ในหลายเรือนจำ และก่อนหน้านี้ก็เคยมีการตรวจหนึ่งในแกนนำในช่วงเวลากลางคืนมาแล้ว ซึ่งแกนนำคนนั้นยังขอให้เจ้าหน้าที่ตรวจคนอื่นๆ อย่างเท่าเทียมด้วย
    ร.ต.ธนกฤต จิตอารีย์รัตน์ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม เปิดเผยว่า ตามข้อสั่งการของนายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ให้บันทึกภาพการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่กรมราชทัณฑ์ว่าปฏิบัติตัวต่อผู้ต้องขังรายสำคัญอย่างไร ซึ่งนายสมศักดิ์ได้มอบหมายให้ตนเข้าไปตรวจดูกล้องวงจรปิดว่าครอบคลุมพื้นที่หรือไม่ โดยตนได้เข้าไปตรวจเรือนจำพิเศษกรุงเทพมหานคร พบว่า กล้องครอบคลุมประมาณ 80% แต่ยังมีบางส่วนที่เป็นมุมอับ จึงได้สั่งให้ติดตั้งเพิ่มให้ครอบคลุมทั้งหมด
    ว่าที่ ร.ต.ธนกฤตกล่าวอีกว่า ส่วนกรณีที่นายพริษฐ์จะอดอาหารประท้วง ทราบว่าเขากำลังเริ่มอดอาหาร แต่ดื่มนม น้ำหวานและเกลือแร่แทน ตนได้เข้าไปพูดคุยแล้วถือว่าร่างกายยังแข็งแรงดี พูดคุยได้ตามปกติ โดยได้กำชับให้เจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์ดูแล และเตรียมความพร้อมของแพทย์หากมีอาการเจ็บป่วย ซึ่งตามปกติโรงพยาบาลของกรมราชทัณฑ์เตรียมความพร้อมสำหรับการเจ็บป่วยของผู้ต้องขังทุกคนตลอด 24 ชั่วโมงอยู่แล้ว แต่นี่เป็นผู้ต้องขังคดีการเมืองที่สำคัญ จึงต้องกำชับให้ดูแลให้ดี
    เมื่อคืนวันที่ 16 มี.ค.ที่ผ่านมา นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการคณะก้าวหน้า เปิดห้องพูดคุยทางแอปพลิเคชัน Clubhouse ในหัวข้อ “ราษฎรที่ถูกจองจำ” ได้พูดถึงการไม่ให้ประกันตัวแกนนำคณะราษฎร 63 ว่าถ้าเราอ่านตามวิธีพิจารณาความอาญา เหตุแห่งการไม่ให้ปล่อยตัวชั่วคราวมีแค่ 5 ข้อตามที่ตนบอกไว้ข้างต้น ซึ่งทั้งหมดล้วนแต่เป็นเหตุในอนาคต แต่ข้อโต้แย้งดังกล่าวยืนอยู่บนเหตุในอดีต สิทธิในการปล่อยตัวชั่วคราวต้องเป็นพื้นฐานอันดับแรก ต้องสันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นผู้บริสุทธิ์ การปล่อยตัวชั่วคราวตามหลักไม่มีข้อใดระบุว่าต้องอยู่บนพื้นฐานของการทำให้คนหลาบจำ ไม่ใช่การใช้เพื่อดัดสันดาน
    “ถ้าหากจะบอกว่าไม่อยากให้ปล่อยตัวไป ปล่อยตัวไปแล้วเดี๋ยวทำผิดอีก คุณต้องเขียนใน ป.วิอาญาฯ สิ ว่าเหตุแห่งการไม่ปล่อยตัวชั่วคราวเพราะกลัวออกไปแล้วทำผิดอีก คำถามคือคำว่า ทำผิดอีก คุณรู้ได้อย่างไร คำว่าทำผิดศาลต้องพิพากษา ไม่ใช่ตำรวจกล่าวหาแล้วถือว่าทำผิดแล้ว นี่คือจินตนาการมาเอง เหตุเขียนขึ้นมาเอง คุณถูกกล่าวหาว่าทำผิด 112 คุณกำลังสู้คดีอยู่ คุณก็ต้องได้รับการปล่อยตัว แล้วคุณได้รับการปล่อยตัวไปคุณไปทำตามที่ถูกล่าวหาอีกก็เป็นอีกคดีหนึ่ง มันคนละเรื่องกัน”
    “คุณอาจจะเอาเขาไปขังได้หมด คุณอาจจะลงโทษเขาได้หมด แต่แล้วอย่างไร? จะมีคนเหล่านี้รุ่นสู่รุ่นต่อไปเรื่อยๆ ที่เขาจะมีทัศนคติกับสถาบันพระมหากษัตริย์อีกแบบหนึ่ง แล้วเขาจะไม่เปลี่ยนแล้ว เรื่องแบบนี้เคยเกิดขึ้นมาแล้วในประวัติศาสตร์การเมืองไทยในอดีต แล้วครั้งนี้ หากบาดแผลของคนระหว่างรุ่นร้าวลึกมากขึ้น กว่าจะรู้สึกตัวกลับลำมาแก้ไข ผมเกรงว่าจะไม่ได้ผล วันหนึ่งหากจะย้อนมาใช้มาตรการแบบ 66/23 ในอดีตก็อาจไม่ได้ผลแล้ว สายเกินไปแล้ว วันนี้ยังมีโอกาสที่จะหาทางรอมชอมต่อกัน ก็หวังว่าวันหนึ่งคนที่มีอำนาจจะเริ่มคิดกันได้ ว่าวิธีการที่ท่านทำอยู่มันไม่ได้หรอก” นายปิยบุตรกล่าวทิ้งท้าย.