นายกฯ มหาเธร์ โมฮัมหมัด ประกาศว่าเขาจะทำหน้าที่นายกรัฐมนตรีมาเลเซียเพียงแค่ 1-2 ปี แล้วจากนั้นจะถอยไปอยู่หลังฉาก ส่วนอันวาร์ อิบราฮิม แกนนำฝ่ายค้านที่ติดคุกและเตรียมเสียบตำแหน่งแทนที่เขานั้น จะได้รับการปล่อยตัวในวันพุธ

นายกฯ มหาเธร์ โมฮัมหมัด / AFP

    มหาเธร์ ซึ่งกลายเป็นผู้นำจากการเลือกตั้งที่อายุมากที่สุดในโลกด้วยวัย 92 ปี เคยประกาศไว้ระหว่างหาเสียงว่า หากกลุ่มแนวร่วมฝ่ายค้าน 4 พรรคชนะการเลือกตั้ง และเขาได้เป็นนายกฯ เขาจะหลีกทางให้อันวาร์ ได้รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีทันทีที่ได้รับพระราชทานอภัยโทษ

    แต่เมื่อวันอังคารที่ 15 พฤษภาคม 2561 มหาเธร์ได้ให้สัมภาษณ์ผ่านวีดิทัศน์ทางไกลต่อที่ประชุมผู้นำธุรกิจในกรุงโตเกียวซึ่งจัดโดยวอลล์สตรีทเจอร์นัลว่า ในระยะแรก ซึ่งอาจจะยาวนาน 1-2 ปี เขาจะดำรงตำแหน่งนายกฯ และหลังจากที่ลาออกแล้ว เขาจะมีบทบาทอยู่หลังฉาก

    วันพุธ คณะกรรมการพิจารณาการอภัยโทษจะประชุมกันที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ เพื่อหารือถึงการปล่อยตัวอันวาร์ โดยมหาเธร์ระบุว่า อันวาร์จะได้รับอิสรภาพในวันนั้นเลย

    อดีตรองนายกฯ ในสมัยของมหาเธร์รายนี้ถูกศาลตัดสินจำคุก 5 ปีฐานมีเพศสัมพันธ์กับคนเพศเดียวกัน ซึ่งอันวาร์และผู้สนับสนุนของเขาระบุว่าเป็นคำกล่าวหาทางการเมือง การพระราชทานอภัยโทษจากกษัตริย์จะทำให้อันวาร์ ในวัย 70 ปี พ้นโทษและยังสามารถมีส่วนร่วมทางการเมืองได้เลย

    โทษจำคุกปัจจุบันเป็นการจำคุกรอบที่ 2 ซึ่งเกิดในสมัยของนายกฯ นาจิบ ราซัค เมื่อปี 2558 แต่อันวาร์ก็เคยถูกจำคุกในสมัยที่มหาเธร์เป็นนายกฯ เช่นกัน จากความผิดฐานคอร์รัปชันและรักร่วมเพศ เมื่อปี 2547

    มหาเธร์ซึ่งครองอำนาจยาวนาน 22 ปี สั่งปลดอันวาร์พ้นตำแหน่งรองนายกฯ ของเขาเมื่อปี 2541 หลังจากทั้งคู่เห็นต่างกันเรื่องการรับมือกับวิกฤติการเงินในเอเชีย อันวาร์ออกมาตั้งขบวนการ "รีฟอร์มาซี" (ปฏิรูป) เพื่อยุติอำนาจการปกครองของรัฐบาลผสมที่ใช้นโยบายเห็นแก่พวกพ้องและอคติทางเชื้อชาติ เขาสามารถดึงดูดผู้สนับสนุนนับแสนคนออกมาร่วมการชุมนุมประท้วง

    เรื่องอื้อฉาวทุจริตยักยอกเงินหลายพันล้านดอลลาร์ในกองทุนวันเอ็มดีบี ทำให้มหาเธร์กลับเข้าสู่เวทีการเมืองและจับมือกับกลุ่มพันธมิตรฝ่ายค้านที่อันวาร์เป็นแกนนำ จนทำให้ชนะการเลือกตั้งอย่างเหนือความคาดหมาย ยุติอำนาจปกครองของพรรคอัมโนและรัฐบาลผสมบีเอ็นที่ยาวนาน 6 ทศวรรษลงได้

    มหาเธร์ประกาศด้วยว่า เขาจะไม่ทำความตกลงใดๆ กับนาจิบ ซึ่งเขาได้ออกคำสั่งห้ามออกนอกประเทศแล้ว และรัฐบาลของเขาจะดำเนินการในอีกไม่ช้าเพื่อรื้อคดีอื้อฉาวนี้.