ชาวปาเลสไตน์ปะทะกับทหารอิสราเอลตลอดแนวพรมแดนฉนวนกาซาเมื่อวันจันทร์ ไม่กี่ชั่วโมงก่อนหน้าที่สหรัฐจะทำพิธีเปิดสถานทูตในนครเยรูซาเลม มีชาวปาเลสไตน์โดนยิงเสียชีวิต 41 คน บาดเจ็บอีกหลายร้อยคน

ผู้ประท้วงชาวปาเลสไตน์วิ่งหนีแก๊สน้ำตาของทหารอิสราเอลใกล้พรมแดนฉนวนกาซากับเมืองกาซาซิตีของอิสราเอล เมื่อวันที่ 14 พ.ค. 2561 / AFP

    กระทรวงสาธารณสุขปาเลสไตน์ในฉนวนกาซาแถลงเมื่อวันจันทร์ที่ 14 พฤษภาคม 2561 ว่า การปะทะกันครั้งนี้ทำให้มีชาวปาเลสไตน์ถูกฆ่าแล้ว 41 คน และบาดเจ็บมากกว่า 500 คน ผู้เสียชีวิตยังรวมถึงเด็กวัย 14 ปี

    การประท้วงเกิดขึ้นก่อนหน้าพิธีเปิดสถานเอกอัครราชทูตสหรัฐในนครเยรูซาเลมในวันเดียวกัน ชาวปาเลสไตน์นับหมื่นคนพากันมารวมตัวใกล้กับชายแดนกาซาตลอดทั้งวัน โดนมีผู้ประท้วงกลุ่มเล็กๆ ใช้ก้อนหินเป็นอาวุธพยายามบุกฝ่ารั้ว โดยอีกฝั่งหนึ่งนั้นมีพลแม่นปืนของอิสราเอลประจำตำแหน่งอยู่

    กองทัพอิสราเอลกล่าวว่า มีผู้ก่อการจลาจลรุนแรงราวๆ 10,000 คนมารวมตัวกันตามสถานที่หลายแห่งตลอดพรมแดนฉนวนกาซา ซึ่งอยู่ห่างจากเยรูซาเลมไม่ถึง 100 กิโลเมตร และเป็นดินแดนที่ถูกอิสราเอลปิดล้อมไว้ นอกจากนี้ยังมีผู้ชุมนุมอีกหลายพันคนรวมตัวกันใกล้กับกระโจมที่ห่างจากรั้วความมั่นคงประมาณครึ่งกิโลเมตร

    คำแถลงอ้างด้วยว่า ทหารสลายการชุมนุมและยิงตามระเบียบขั้นตอนมาตรฐานของการตอบโต้เหตุจลาจล

วัยรุ่นปาเลสไตน์ใช้สลิงช็อตเป็นอาวุธตอบโต้ทหารอิสราเอลใกล้พรมแดนกาซา / AFP

    ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐ ทำให้ความขัดแย้งในตะวันออกกลางทวีความตึงเครียดขึ้น หลังจากเขาประกาศเมื่อวันที่ 6 ธันวาคมปีที่แล้ว ให้การรับรองว่านครเยรูซาเลมเป็นเมืองหลวงของอิสราเอล และสหรัฐจะย้ายสถานทูตจากกรุงเทลอาวีฟไปประจำที่นั่น

    นครศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้เป็นประเด็นอ่อนไหวที่ทำให้การเจรจาสันติภาพระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ไม่คืบหน้า เนื่องจากอิสราเอลถือว่าเยรูซาเลมทั้งหมดเป็นเมืองหลวงของชาวยิว แต่ชาวปาเลสไตน์ก็ต้องการดินแดนเยรูซาเลมฝั่งตะวันออกเป็นเมืองหลวงของประเทศตนในอนาคต ตามฉันทามติของนานาชาติที่ยึดถือมานับแต่ปี 2510 สถานะของนครแห่งนี้ต้องตกลงกันผ่านการเจรจาระหว่างสองฝ่าย แต่การตัดสินใจของทรัมป์ได้ทำลายกติกานี้และก่อความไม่พอใจทั่วโลก

    เมื่อวันอาทิตย์ ไอมาน อัลซาวาฮิรี ผู้นำเครือข่ายอัลกออิดะห์ เผยแพร่ข้อความประณามการตัดสินในของสหรัฐว่าเป็นหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่า การยอมโอนอ่อนนั้นสร้างความผิดหวังแก่ชาวปาเลสไตน์ พร้อมกับเรียกร้องให้ชาวมุสลิมทำญิฮาดกับสหรัฐ

    พิธีเปิดสถานทูตในวันจันทร์กำหนดเริ่มในเวลา 16.00 น.ตามเวลาท้องถิ่น หรือ 20.00 น.ของไทยในวันเดียวกัน โดยมีแขกเหรื่อเข้าร่วมประมาณ 800 คน แต่ทรัมป์ไม่ได้มาร่วมพิธีนี้ด้วยตนเอง โดยได้ส่งจอห์น ซุลลิแวน รัฐมนตรีช่วยต่างประเทศ นำคณะผู้แทนมาร่วมพิธี ซึ่งในกลุ่มนี้ยังรวมถึงสตีฟ มนูชิน รัฐมนตรีคลังสหรัฐ, นางอีวานกา ทรัมป์ บุตรีของประธานาธิบดี และจาเร็ด คุชเนอร์ สามีของเธอ ทั้งคู่ได้รับการแต่งตั้งเป็นที่ปรึกษาของทำเนียบขาว

สตีฟ มนูชิน รัฐมนตรีคลังสหรัฐ และอีวาน ทรัมป์ บุตรีของประธานาธิบดีสหรัฐ เปิดผ้าคลุมป้ายสถานทูตสหรัฐในนครเยรูซาเลม / AFP

    นายกฯ เบนจามิน เนทันยาฮู ของอิสราเอล ซึ่งกล่าวถึงการตัดสินใจของทรัมป์อยู่บ่อยครั้งว่าเป็นการตัดสินใจครั้งประวัติศาสตร์ ได้ให้การต้อนรับคณะจากสหรัฐเมื่อวันอาทิตย์ เขากล่าวย้ำว่าเยรูซาเลมเป็นเมืองหลวงของชาวยิวมา 3,000 ปี และเป็นเมืองหลวงของอิสราเอลมานาน 70 ปี และจะเป็นเมืองหลวงของพวกเราไปตลอดกาล

    ด้าน ซาเอ็บ อีเรกัต เลขาธิการองค์การปลดปล่อยปาเลสไตน์ กล่าวถึงการดำเนินการของสหรัฐครั้งนี้ว่าเป็นพฤติกรรมที่เป็นศัตรูซึ่งขัดต่อกฎหมายระหว่างประเทศ

    ทางการอิสราเอลได้เตรียมกำลังตำรวจและทหารจำนวนมากเพื่อให้การรักษาความปลอดภัยในวันเปิดสถานทูตสหรัฐ โดยมีตำรวจราว 1,000 นายประจำโดยรอบเพื่อให้การคุ้มครองสถานทูต ขณะที่กองทัพเพิ่มกำลังทหารเกือบเท่าตัวรอบดินแดนกาซาและเขตเวสต์แบงก์.