24 ธ.ค. 2563 นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฎ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยถึงกรณีที่กระทรวงอุตสาหกรรมและการค้าของสปป.ลาว ใช้มาตรการห้ามการนำเข้าชั่วคราวในสินค้าอาหารทะเลสด แช่เย็นแช่แข็งจากไทย ภายหลังจากเกิดการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในตลาดกลางกุ้ง จ.สมุทรสาครว่า ได้สั่งการให้กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ และผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเวียงจันทน์ สปป.ลาว ดำเนินการแก้ไขปัญหาดังกล่าว ตั้งแต่วันที่ 23 ธ.ค.2563 ที่ผ่านมาแล้ว และตนยังจะหารือกับกรมประมง ซึ่งเป็นผู้ออกใบรับรองสุขอนามัยก่อนการส่งออก เพื่อหามาตรการสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ซื้อ ผู้นำเข้าของสปป.ลาวต่อไป 

นายสมเด็จ สุสมบูรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กล่าวว่า ได้ประสานงานไปยังทูตพาณิชย์ และสถานเอกอัครราชทูตไทยประจำสปป.ลาว รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้ชี้แจงข้อเท็จจริงกับกระทรวงอุตสาหกรรมและการค้าของแล้ว โดยยืนยันว่า อาหารทะเลของไทยทั้งแบบสดและแช่แข็งไม่มีการปนเปื้อน หรือติดเชื้อโควิด-19 อย่างแน่นอน ที่สำคัญ จากข้อมูลทางวิชาการของกรมประมง ยืนยันว่า สัตว์ทะเล เป็นสัตว์เลือดเย็น ไม่มีโอกาสติดเชื้อโควิด-19 แน่นอน 

“ขณะนี้หน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง กำลังแก้ปัญหานี้อยู่ พยายามทำทุกทาง ชี้แจงทำความเข้าใจกับทุกหน่วยงานของสปป.ลาว ทั้งกระทรวงอุตสาหกรรมและการค้า กระทรวงต่างประเทศ และในส่วนของไทย กระทรวงการต่างประเทศ ก็ได้ชี้แจงทำความเข้าใจกับสถานทูตสปป.ลาวในไทยด้วย โดยเชื่อมั่นว่า จะทำให้สปป.ลาวเข้าใจว่าอาหารทะเลสด แช่เย็นแช่แข็ง รวมถึงอาหารแปรรูปของไทยปลอดเชื้อโควิด-19”นายสมเด็จกล่าว

อย่างไรก็ตาม จากการหารือกับกรมประมง มีคำแนะนำว่า ถ้าผู้ซื้ออาหารทะเลที่จะนำไปส่งออก ไม่มั่นในกระบวนการขนส่งที่อาจมีการปนเปื้อนเชื้อโควิด-19 จากคนที่อยู่ในกระบวนการขนส่ง ก็อาจมาซื้ออาหารทะเลที่ฟาร์มเพาะเลี้ยงได้โดยตรง โดยไม่ต้องไปซื้อที่ตลาดกลาง 

ก่อนหน้านี้ กระทรวงพาณิชย์ ได้ร่วมมือกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงสาธารณสุข ออกใบรับรองการปลอดเชื้อโควิด-19 ให้กับอาหารแปรรูปที่จะส่งออกแล้ว และที่ผ่านมา อาหารแปรรูปของไทย รวมถึงอาหารแช่เย็นแช่เย็น ยังมีการส่งออกได้ดี ไม่เคยพบการปนเปื้อนเชื้อโควิด-19 เลย 

ผู้สื่อข่าวรายงานจากกระทรวงพาณิชย์ว่า การประกาศใช้มาตรการห้ามนำเข้าอาหารทะเลสด แช่เย็นแช่แข็งของกระทรวงอุตสาหกรรมและการค้าของสปป.ลาว จนถึงขณะนี้ ยังไม่มีผลในทางปฏิบัติ เพราะยังไม่ได้ผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการเฉพาะกิจ ที่เหมือนกับศูนย์บริหารสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (ศบค.) ของไทย ยังเป็นเพียงความเห็นระดับกระทรวงเท่านั้น แต่เอกสารการประกาศดังกล่าวหลุดออกมาทางสื่อก่อน ส่งผลให้เจ้าหน้าที่ศุลกากรด่านชายแดนของสปป.ลาว ห้ามนำเข้าสินค้าดังกล่าวจากไทยทันที จนเกิดผลกระทบตามมา 

อย่างไรก็ตาม ทีมไทยแลนด์ ซึ่งประกอบด้วยทูตพาณิชย์ และสถานทูตไทยในสปป.ลาว ได้พยายามจะเข้าพบกระทรวงอุตสาหกรรมของลาวตั้งแต่ช่วงบ่ายวันที่ 24 ธ.ค.2563 แต่เจ้าหน้าที่ของฝ่ายสปป.ลาว แจ้งว่า ยังไม่สะดวกให้เข้าพบ เพราะอยู่ระหว่างการหารือเป็นการภายใน ดังนั้น ไทยทีมแลนด์ จึงได้เข้าพบกระทรวงต่างประเทศ เพื่อชี้แจงทำความเข้าใจ และแก้ปัญหาเรื่องนี้ ทั้งนี้ ในปัจจุบัน สปป.ลาว นำเข้าอาหารทะเลสดแช่เย็นแช่แข็งจากไทยปีละประมาณ 100-120 ล้านบาท

นายพจน์ อร่ามวัฒนานนท์ นายกสมาคมอาหารแช่เยือกแข็งไทย กล่าวว่า ประเทศผู้นำเข้า ไม่สามารถประกาศห้ามนำเข้าสินค้าเกษตรและประมงได้ เพราะสินค้ากลุ่มนี้ อยู่ภายใต้ข้อตกลงองค์การการค้าโลก (ดับบลิวทีโอ) ที่กำหนดให้ประเทศสมาชิก ไม่สามารถห้ามนำเข้าสินค้ากลุ่มนี้จากประเทศสมาชิกอื่นโดยไม่มีเหตุผลอันควร ยกเว้นจะมีการประกาศของดับบลิวทีโอว่าอาหารนั้น หากบริโภคแล้วจะเป็นอันตรายหรือเสียชีวิต เหมือนกรณีที่ไข้หวัดนกระบาด และดับบลิวทีโอประกาศห้ามสมาชิกนำเข้าไก่จากประเทศที่มีการระบาด และให้มีมาตรการที่เข้มงวดในการตรวจสอบก่อนนำเข้า