“คลองโอ่งอ่าง” ใจกลางกรุงเทพฯ กำลังสร้างประสบการณ์ใหม่ให้กับคนเมือง ไล่เรียงตั้งแต่สองฟากฝั่งคลองตั้งแต่สะพานดำรงสถิต ยาวไปจนถึงสะพานโอสถานนท์ รวมระยะทาง 750 เมตร กรุงเทพมหานครปรับภูมิทัศน์ใหม่ พัฒนาทางเดินริมคลอง พร้อมเปิดตัวเมื่อตุลาคมที่ผ่านมา หวังปั้นให้เป็นแลนด์มาร์คของมหานคร เติมสีสันให้พื้นที่ด้วยผลงานศิลปะสตรีทอาร์ต เป็นบรรยากาศชิกๆ คูลๆ ดึงดูดให้คนเมือง โดยเฉพาะกลุ่มคนรุ่นใหม่เข้ามาสัมผัส ได้เช็กอิน ถ่ายภาพเก๋ๆ กับงานกราฟฟิตี้แชร์สู่โลกโซเชียล มีหนุ่มสาวแต่งคอสเพลย์มาเดินเที่ยว ขณะเดียวกันภาพศิลปะบนกำแพงก็ทำหน้าที่สื่อสารถึงวิถีชีวิตของคนย่านเก่านี้ที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม อีกทั้งเป็นย่านการค้าขายประวัติศาสตร์

      สัปดาห์ก่อนคลองโอ่งอ่างก็สร้างความอเมซิ่ง เมื่อมีการทดลองพายเรือคายัคและเล่นซับบอร์ด ชมบรรยากาศสองฝั่งคลอง ยลวิถีชุมชนริมคลอง สายลุยนำโดย ร.ต.อ.พงศกร ขวัญเมือง โฆษกกรุงเทพมหานคร เริ่มพายจากคลองบางลำพูถึงคลองโอ่งอ่าง ระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร เรียกความสนใจคนมาเดินเที่ยวชมคลองโอ่งอ่าง ลืมภาพคลองเมืองกรุงที่สกปรก มองไปทางไหนเจอแต่ขยะ ให้กลายเป็นคลองสวย พร้อมรองรับกิจกรรมท่องเที่ยวทางน้ำ หรือเล่นกีฬาทางน้ำอีกด้วย

      ย้อนไปในอดีตย่านนี้เดิมเรียกกันติดปากในชื่อ “สะพานเหล็ก” เพราะเป็นแหล่งขายของเล่นวิดีโอเกม อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ หนาแน่นไปด้วยร้านค้าติดๆ กันกว่า 500 ร้าน มีแผ่นเหล็กหนาถูกพาดวางระหว่างสองฝั่งคลอง เชื่อมเป็นทางเดิน จนมองไม่เห็นน้ำ เพื่อความสะดวกในการสัญจรของผู้คนที่มาหาซื้อของ ต่อมาทางกรุงเทพมหานครได้เข้ามาทำการจัดระเบียบ ปรับภูมิทัศน์บริเวณคลองโอ่งอ่างและสะพานเหล็ก บริเวณสะพานดำรงสถิต เขตพระนคร ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและเส้นทางสัญจรเรือ

      พื้นที่เดียวกันในวันนี้ นักท่องเที่ยวที่มาเยือนคลองโอ่งอ่างจะได้เห็นภาพตึกแถวทอดยาวริมถนน ร้านน้อยใหญ่เปิดขายของเล่นเด็ก รถบังคับวิทยุอยู่บ้างตามวิถีดั้งเดิม บรรยากาศริมคลองในวันธรรมดาจะเงียบสงบ ผู้คนไม่พลุกพล่านมากนัก ร่มรื่นด้วยต้นไม้ที่ปลูกเรียงกัน มีรั้วเหล็กที่กั้นคลองเพื่อความปลอดภัย พื้นทางเดินปูด้วยอิฐอย่างเป็นระเบียบ ฝาท่อส่วนหนึ่งปรับปรุงเปลี่ยนเป็นฝาท่อลายศิลป์ เช่น ลายสวัสดี, ลายคนแจวเรือ, ลายพาหุรัด, ลายพระนคร และลายสัมพันธวงศ์ ซึ่งเป็นย่านที่เชื่อมต่อกัน ส่วนสตรีทอาร์ตมีทั้งรังสรรค์บนกำแพง ผนังอาคารบ้านเรือนที่ทอดยาวสองฝั่งคลอง

      ขณะที่ช่วงเย็น ทุกวันศุกร์ เสาร์ และอาทิตย์ ทางเดิมริมคลองโอ่งอ่างจะถูกเนรมิตให้เป็นถนนคนเดิน ประดับประดาด้วยไฟระย้าให้แสงสว่าง มีกิจกรรมทางศิลปะ บรรยากาศครึกครื้นจากเสียงดนตรีเปิดหมวกของน้องๆ นักเรียน และนักดนตรี ขาดไม่ได้ร้านขายสินค้า ทั้งอาหาร เครื่องดื่ม ของดีกรุงเทพฯ โดยเฉพาะร้านขายโมเดลการ์ตูนเจ้าเก่าที่เคยตั้งขายย่านสะพานเหล็กสมัยที่ยังไม่จัดระเบียบ เหมือนได้ย้อนวันวานที่น่าจดจำ บอกได้เลยว่า ยิ่งดึกผู้คนยิ่งคึกคัก ทั้งกลุ่มคนที่มาเที่ยวครั้งแรก และคนที่เคยมาจับจ่ายซื้อของย่านนี้ อยากกลับมาสัมผัสโฉมใหม่ของคลองโอ่งอ่าง

      วิถีชีวิตของชุมชนริมคลองก็เปลี่ยนไป สะท้อนผ่านเสียงของ ประสาน เอื้องชูถิ่น เจ้าของร้านโซดาที่ยืนหยัดขายของเล่นเด็ก โมเดลการ์ตูน รถบังคับวิทยุที่ตึกสะพานเหล็ก สแควร์ ไม่ย้ายไปไหน เล่าว่า เปิดร้านที่นี่กว่า 30 ปี เมื่อก่อนคึกคักไปด้วยคนที่มาซื้อเกม ซื้อของเล่น เหตุที่เรียก ‘สะพานเหล็ก’ เพราะได้มีการนำเหล็กมาวางพาดสองฝั่งปิดคลองทั้งหมด เป็นที่ตั้งของร้านค้าลักษณะแบบห้องๆ ที่อาศัยอยู่ตลอดสองฝั่ง ลูกค้าเดินไปมาสะดวก แต่จะไม่สามารถเห็นน้ำในคลองโอ่งอ่างได้อย่างในปัจจุบัน ถัดมาจากคลองจะเป็นตึกอาคารให้เช่าที่ขายของ อย่างร้านตนเช่าอยู่ เมื่อมีการประกาศจะรื้อร้าน มีบางร้านยังยื้อที่จะอยู่ ส่วนร้านไหนพอมีกำลังก็ไปเช่าที่เมก้า พลาซ่า ขายแทน

        “ วันที่มีการเข้ามารื้อจริงจัง เคว้งคว้างมาก ลูกค้าหายหมด ไม่รู้ว่าจะย้ายร้านไปไหน ยังดีที่เจ้าของตึกลดค่าเช่าให้ เวลาล่วงเลยมา 4-5 ปี ได้เห็นการพัฒนาคลองโอ่งอ่างทุกวันนี้ ทำถนนคนเดินมา 4 สัปดาห์แล้ว คนเที่ยวเพิ่มขึ้น ก็เห็นโอกาสเพิ่มรายได้ ก็ขายน้ำปั่นเสริม อยากให้มีถนนเดินทั้ง 2 ฝั่งคลอง และทำสะพานข้ามคลองเพิ่ม คนไม่ต้องเดินอ้อม ผมอยู่ที่นี่มานาน เห็นคลองสะอาดขึ้น สวยขึ้น ดีมากที่มีคนมาเดินเที่ยว ทำให้ตัดสินใจไม่ย้ายออกจากตึก ลุ้นในอนาคตคลองโอ่งอ่างอาจจะเป็นที่นิยมสำหรับนักเที่ยวมากขึ้น ผมจะเป็นอีกแรงช่วยดูแลรักษาคลองนี้ คลองสร้างรายได้หล่อเลี้ยงครอบครัว” ประสานเผย

      อีกหนึ่งร้านค้าที่เคยปักหลักขายของบนสะพานเหล็ก วันนี้ไปทำกิจการบนห้างเมก้า พลาซ่า พุธวดี นิธิวุฒิบูรณ์ เจ้าของร้าน TUK TOYS at Mega sapanlek บอกว่า วันที่มีถนนคนเดินจะตั้งโต๊ะขายของเล่นและเกม ขายบัวลอยด้วย ได้กำไรวันละ 800 บาท ครอบครัวอยู่ที่นี่มา 35 ปี ตั้งแต่สมัยปูผ้ากับพื้นขาย การได้กลับมายังถิ่นเก่า ได้มาขายที่นี่อีกครั้งมีความสุข ตอนนี้สะพานเหล็กเปลี่ยนไปแล้ว ไม่มีแผ่นเหล็กที่กั้นคลอง ได้เห็นแม่น้ำที่สะอาด ผู้คนมาเที่ยวหลากหลาย ลูกค้าเดิมยังกลับมาหาซื้อเกม ซื้อของเล่นบ้าง

      ด้านแม่ค้าหน้าใหม่ที่เพิ่งมาปักหลักขายที่ถนนคนเดินคลองโอ่งอ่าง สำราญ ศรีทองสุข เจ้าของร้านเชฟต้นเบเกอรี่ เล่าว่า ย่านนี้เก่าแก่ มีสถานที่สำคัญ คนรู้จักเยอะ เมื่อปรับปรุงใหม่ก็สวยงาม มีสตรีทอาร์ตเพิ่มสีสัน แล้วก็จัดที่สำหรับร้านค้า แต่ กทม.กำหนดห้ามปรุงอาหารริมคลอง เพื่อความสะอาดและเป็นระเบียบ ตนเห็นด้วย ทำให้ไม่มีกลิ่นและควันรบกวนด้วย

        “ มาตั้งร้านเบเกอรี่ ทาร์ตไข่ ขายดีมาก เราขายชิ้นละ 10 บาท ขายได้ประมาณ 1,500 บาท แต่ในยุคเศรษฐกิจแบบนี้ถือว่าดีมากแล้ว แต่อยากให้ กทม.เพิ่มจุดทิ้งขยะ ถังขยะไม่เพียงพอ ทำให้คนวางทิ้งไม่เป็นที่ เชื่อว่าถ้ามีการโปรโมตท่องเที่ยวคลองโอ่งอ่างมากขึ้น คนจะมาเพิ่มขึ้นแน่นอน” สำราญ แม่ค้าทาร์ตไข่ กล่าวด้วยรอยยิ้ม

      เปิดประสบการณ์เที่ยวคลองโอ่งอ่างครั้งแรก โชษิตา แกรอฮีม ชวนเดอะแก๊งมาเที่ยวถนนคนเดินคลองโอ่งอ่างครั้งแรก บอกว่า ไม่เคยรู้จักคลองโอ่งอ่างเลย แต่ยังคุ้นกับชื่อสะพานเหล็ก เพื่อนมาบอกว่ามีถนนคนเดินและมีสตรีทอาร์ตสวยๆ ทำให้อยากลองมาดู เพราะในกรุงเทพฯ มีสถานที่เที่ยวแบบนี้น้อยมากในตอนกลางคืน

        “ บรรยากาศดีมากๆ เหมือนที่เคยเห็นในต่างประเทศ  ไม่วุ่นวาย ไม่แออัด เดินชิลๆ ถ่ายรูปเล่น มีอาหารอร่อยๆ ให้เลือกซื้อ แต่อยากให้เพิ่มที่นั่งเล่น และประชาสัมพันธ์เพิ่มอีก เชื่อว่ายังมีคนที่ไม่รู้ว่ากรุงเทพฯ มีแหล่งท่องเที่ยวดีๆ แบบนี้ ยิ่งถ้ามีกิจกรรมสำหรับนักท่องเที่ยวให้พายเรือชมความสวยงามคลองโอ่งอ่างด้วยก็น่าสนใจ จะคอยตามติดข้อมูลเที่ยวคลองโอ่งอ่าง” โชษิตาชวนมาเที่ยว ก่อนจะกวักมือเรียกเพื่อนๆ ไปแชะภาพที่ระลึกริมคลองโอ่งอ่างเก็บความประทับใจ