ผมนั่งคุยกับคุณชาญศิลป์ ตรีนุชกร กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ของการบินไทยที่กำลังมีภารกิจหนักในการฟื้นฟูสายการบินแห่งชาติ เพื่อหาคำตอบให้คนไทยที่กำลังติดตามความคืบหน้าของเรื่องนี้

            เมื่อวานคุณชาญศิลป์ได้เล่าที่มาที่ไปของการเสนอแผนฟื้นฟู วันนี้ถามต่อเรื่องสถานการณ์ของ "สายการบินแห่งชาติ" แห่งนี้

            เจ้าหนี้รายใหญ่ที่สุดคือใคร

            "ถ้านับเป็นกลุ่มก็จะเป็นผู้ถือหุ้นกู้ครับที่เป็นเจ้าหนี้รายใหญ่ที่สุด..."

            สถานภาพของเงินสดหมุนเวียนหรือ cash flow เป็นอย่างไร

            "cash flow ก็เหนื่อยครับ จริงๆ ถ้าเราไม่ทำอะไร เดือนตุลาคมนี้ก็ไม่มีเงินพอแล้ว แต่ว่าทุกคนก็ร่วมมือร่วมใจกันทำหลายเรื่อง..."

            พนักงานจากจำนวน 25,000 คนค่อยๆ ทยอยออกบ้างตั้งแต่โควิดมาตอนต้นปี หลายคนก็อาจจะเกษียณและ early retired ไปบ้างตามระบบ ตอนนี้ถ้าไม่รวมสัญญาว่าจ้างข้างนอกก็อยู่ที่ประมาณ  20,000 เศษๆ ลดไปแล้วประมาณ 3-4,000 คน เป็นกระบวนการโดยธรรมชาติและสมัครใจ

            หลายคนบอกว่าในเมื่อสนามบินเรามีเครื่องบินจากต่างประเทศน้อยมาก ลดไปกว่า 90% พนักงานต่างๆ ก็คุยกันว่าถ้าการบินกลับมา เราก็จะเรียกกลับมาทำงานใหม่ เราก็ทำตามหลักของประกันสังคมต่างๆ

            "เราเอา cash flow มาดูทุกวัน อันดับที่หนึ่งก็ต้องร่วมมือรวมใจกันลดเงินเดือนและลดสวัสดิการลง  ผู้บริหารและกรรมการทั้งหมดลดลงมากกว่า 40-70% ของเงินที่เคยได้..."

            นอกจากนั้น ในแง่ของพนักงานที่มีรายได้ไม่สูงก็ให้ไปบริหารจัดการให้อยู่รอดได้

            เช่น พนักงานเงินเดือน 10,000-20,000 บาทก็ใช้ leave without pay (หยุดงานโดยไม่ได้รับเงินเดือน) เดือนละวันสองวัน

            พนักงานที่มีเงินเดือน 50,000-100,000 บาทก็ให้ leave without pay 5 วัน 7 วัน

            เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ "Together We Can"

            โดยมีคนมาร่วมโครงการนี้อย่างน้อย 10,700 คนแล้ว หรือ 90% ของพนักงานทั้งหมด

            "พอเป็นอย่างนี้ก็ทำให้เราพอมี cash flow ถึงเดือนธันวาคม..."

            "หลังจากนั้นเราก็มาคิดใหม่เลยว่าเราจะต้องหารายได้อย่างอื่นแล้ว เพราะเครื่องบินก็บินไม่ได้เยอะ  บินไปรับคนไทยที่อยู่ในประเทศต่างๆ กลับบ้าน หรือบินด้วยคาร์โกต่างๆ...และเราคิดว่าเรามีจุดแข็งอีกจุดหนึ่ง คือเรื่องอาหาร..catering และขนมปัง ปาท่องโก๋"

            คุณชาญศิลป์เล่าว่า "เราก็เลยทดลองทำที่ใต้ตึกเราสักเดือนสองเดือน ปรากฏว่าได้ผลดี ก็เลยเอาขึ้นภัตตาคารของเราเลย ออฟฟิศสีลมเราปิดมานานไม่ได้ทำอะไร ก็เลยมาขายกาแฟ, ปาท่องโก๋, โกปี๊...ได้รับการตอบรับอย่างดี เข้าแถวกันยาวเหยียด ไม่แพ้ยี่ห้ออื่นในอเมริกาที่เคยมาขายในศูนย์การค้าบางแห่งที่ต้องเข้าแถวกันยาว..."

            ทำไมปาท่องโก๋ของการบินไทยจึงขายดี

            "สูตรแป้งของเราเป็นสูตรแป้งหมัก มียีสต์ที่พอดี กรอบนอกนุ่มใน ไม่แพง ขายดีมาก ทีแรกขายได้  200 ชุด วันนี้ขายเป็นพันชุด ปั้นไม่ทัน โดนคนบ่นมาก บอกว่ามาแล้วผิดหวัง ตอนนี้ต้องเร่งรีบขยายกำลังการผลิต ต้องใช้จิตอาสามาช่วย..."

            ภัตตาคารการบินไทยที่สีลมเปิดมาได้ไม่ถึงสองสัปดาห์ มีคนจองเต็มทั้งเดือนตุลาคมแล้ว

            "เราใช้คำขวัญใหม่ว่า ไม่บินก็ฟินได้..."

            คนที่มาบริการแต่งตัวเหมือนอยู่บนเครื่องบิน มีแอร์ มีกัปตัน มีสจ๊วต มีเพอร์เซอร์ ล้วนเป็นจิตอาสา แม้ไม่บินก็มาทำงาน

            "อดีตพนักงานและผู้บริหารการบินไทยก็มาเจอกันที่นี่ มากินข้าวกัน ผู้หลักผู้ใหญ่เพื่อนฝูง ผมก็ชวนเพื่อนฝูงมากินข้าวกัน อย่างน้อยก็ให้กำลังใจให้คนการบินไทยเสริมพลังความร่วมมือกัน..."

            พรุ่งนี้: แผนฟื้นการบินไทยเป็นเช่นไร?