การแสดงอิเหนา

 การถือฤกษ์ยามเริ่มต้นสิ่งดีๆ ในช่วงปีใหม่เป็นเรื่องที่อยู่คู่กับคนไทยมาตั้งแต่โบราณกาล เช่นเดียวกับในปี 2561 นี้ กระทรวงวัฒนธรรม โดยสำนักการสังคีต กรมศิลปากร ถือฤกษ์ดีเริ่มต้นปีด้วยภารกิจการถ่ายทอดวัฒนธรรมและสืบสาน รวมถึงเผยแพร่ความเป็นไทย เพื่ออนุรักษ์ให้คนรุ่นลูกรุ่นหลานไม่ลืมรากเหง้าของความเป็นไทย โดยเตรียมการแสดงพิเศษต้อนรับปีจอ การแสดงนาฏศิลป์และดนตรี “ดนตรี โขน ละคร กรมศิลปากรสืบสานวัฒนธรรม ประจำปี 2561” ณ โรงละครแห่งชาติ เพื่อเผยแพร่ศิลปวัฒนธรรมด้านนาฏดุริยางคศิลป์ตลอดปี 2561
    อนันต์ ชูโชติ อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า ในปี 2561 กรมศิลปากร โดยสำนักการสังคีต ได้ดำเนินภารกิจในเรื่องการสืบสานและเผยแพร่ศิลปะการแสดงดนตรี นาฏศิลป์ ซึ่งเป็นศิลปะการแสดงที่ทรงคุณค่าและงดงามทั้งในท่วงทำนองของดนตรี และการร่ายรำทำละครที่สืบทอดและอนุรักษ์มาถึงปัจจุบัน ซึ่งนำมาเผยแพร่สู่พี่น้องประชาชนทุกปี โดยปีนี้ความพิเศษการแสดงด้านนาฏศิลป์เน้นไปที่การแสดงโขน ละคร ซึ่งมีความเป็นราชประเพณีของไทย เรื่องที่นำมาแสดงมีหลากหลายเรื่อง ซึ่งทางสำนักการสังคีตได้อนุรักษ์ไว้ และบางเรื่องได้ทำการปรับปรุงใหม่ให้ได้เห็นศิลปะการแสดงที่มีหลากอรรถรส
    เอนก อาจมังกร ผู้อำนวยการสำนักการสังคีต กรมศิลปากร กล่าวว่า สำหรับรายละเอียดการแสดงจะประกอบด้วยรายการแสดงหลักๆ 4 รายการ ได้แก่ 1.รายการนาฏกรรมสังคีต เป็นการแสดงโขนและละคร โดยจะจัดขึ้นในเดือน ม.ค.-มี.ค. เป็นการแสดงละครในเรื่องอิเหนา ตอน “ฤทธิ์เทวาประตาระกาหลา” ที่กล่าวถึงองค์ประตาระกาหลาเทพเจ้า ทรงพิโรธอิเหนาที่ก่อเรื่องวุ่นวาย จึงสำแดงฤทธิ์ให้ลมหอบพานางบุษบาไป ทั้งยังแปลงนางให้เป็นชายเพื่อให้พลัดพรากจากอิเหนา เดือน พ.ค.-ก.ค. เป็นการแสดงโขน เรื่องรามเกียรติ์ ชุดกรรมบถทศกัณฐ์ เป็นเรื่องทางแห่งกรรมที่นำทศกัณฐ์เดินไปสู่ความหายนะตามกรรมที่ตนก่อ
    ส่วนเดือน ส.ค.-ก.ย. การแสดงละครเรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนพลายบัวได้ม้านิลบุกถิ่นพลายยง เป็นการแสดงตอนหนึ่งในละครเรื่องขุนช้างขุนแผน ซึ่งกรมศิลปากรได้ปรับปรุงขึ้นมาใหม่ แสดงไปครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2496 นับเป็นการแสดงละครอีกตอนหนึ่งที่มีความน่าสนใจ แสดงออกซึ่งศิลปะได้หลากหลายอรรถรส สำหรับผู้แสดงในครั้งนี้นอกจากจะใช้ผู้แสดงแบบชายจริงหญิงแท้แล้ว ยังได้ฟื้นฟูวิธีการแสดงที่ใช้ผู้หญิงแสดงเป็นตัวเอกของเรื่องทั้งหมดด้วย และเดือน ต.ค.-ธ.ค.มีการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์ ชุดหนุมานชาญเดช เรื่องหนุมานยอดทหารเอกคู่บารมีพระรามสุริยวงศ์ เรื่องราวการแสดงแต่ละเรื่องจะเป็นอย่างไรต้องรอติดตาม ทุกการแสดงจะจัดแสดงในเวลา 14.00 น. ณ โรงละครแห่งชาติ กรุงเทพฯ ทุกวันอาทิตย์ที่ 1 และ 2 ของทุกเดือน และที่โรงละครแห่งชาติภาคตะวันตก จ.สุพรรณบุรี ทุกวันเสาร์ที่ 1 ของทุกเดือน
    เอนกให้รายละเอียดต่อไปว่า การแสดงที่ 2 เป็นรายการศิลปากรคอนเสิร์ต เป็นการบรรเลง ขับร้องเพลงต่างๆ เช่น ประสานเสียงสำเนียงไทยเดิม เป็นการขับร้องและบรรเลงระหว่างดนตรีไทยกับสากล ฯลฯ โดยวงดุริยางค์สากลของกรมศิลปากร จัดแสดงในเวลา 17.30 น. ณ โรงละครแห่งชาติ กรุงเทพฯ ทุกวันศุกร์ที่ 2 ของเดือน ยกเว้นเดือน มี.ค.และ เม.ย. การแสดงที่ 3 รายการดนตรีไทยไร้รสหรือ และรายการดนตรีไทยพรรณนา เป็นการบรรเลง ขับร้อง โดยวงดุริยางค์ไทยของกรมศิลปากร สอดแทรกการแสดงเป็นบางส่วน เช่น ชุดละครพูดสลับร้องเรื่องสี่บท เป็นแนวคิดดุริยประดิษฐ์ การแสดงสร้างสรรค์ละครสอนดนตรี ชุดเพลินเพลงรามัญ เป็นการบรรเลงด้วยวงปี่พาทย์มอญ 2 วง บรรเลงและขับร้องด้วยเพลงมอญแนวอนุรักษ์ ฯลฯ จัดแสดง ณ โรงละครแห่งชาติ กรุงเทพฯ ในวันศุกร์ที่ 3 ของเดือน พ.ค.-ส.ค. เวลา 17.00 น.
    และการแสดงที่ 4 รายการศรีสุขนาฏกรรม เป็นการแสดงแบบวิพิธทัศนา ซึ่งจะมีทั้งโขน ละคร การแสดงระบำ รำ ฟ้อน หรือการแสดงพื้นบ้านอื่นๆ นำมาจัดแสดงในคราวเดียวกัน โดยจะจัดแสดง ณ โรงละครแห่งชาติ กรุงเทพฯ ทุกวันศุกร์สุดท้ายของเดือน เวลา 17.00 น. และโรงละครแห่งชาติภาคตะวันตก จังหวัดสุพรรณบุรี ทุกวันเสาร์สุดท้ายของทุกเดือน เวลา 14.00 น.
    อนันต์กล่าวเสริมในส่วนนี้ว่า อีกหนึ่งกิจกรรมที่ทำมาทุกปีคือโครงการดนตรีสำหรับประชาชน หรือที่เราเรียกกันว่า เวทีสังคีตศาลา เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นมาเป็นเวลานานถึง 60 ปีแล้ว ซึ่งปีนี้นับเป็นปีที่ 61 จะกลับมาอีกครั้งหลังจากที่เราได้เว้นช่วงไปสักระยะ จะนำเสนอความบันเทิงและความรู้ในหลากหลายรูปแบบ ที่แสดงออกถึงเอกลักษณ์ของท้องถิ่นและของชาติอันควรแก่การอนุรักษ์ไว้เป็นสมบัติของชาติ ทั้งการแสดง การบรรเลง ขับร้องดนตรีทั้งไทย สากล การแสดงพื้นบ้านภาคต่างๆ จากส่วนราชการและเอกชน สลับสับเปลี่ยนกันมาจัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ทุกวันเสาร์และวันอาทิตย์ ในเวลา 17.00 น.เป็นต้นไป เริ่มวันอาทิตย์ที่ 14 ม.ค.-วันอาทิตย์ที่ 24 มี.ค.2561 บัตรเข้าชมการแสดงคนละ 20 บาท
    ผู้สนใจชมการแสดงนาฏศิลป์ ดนตรี เนื่องในงาน “ดนตรี โขน ละคร กรมศิลปากรสืบสานวัฒนธรรม ประจำปี 2561” ณ โรงละครแห่งชาติ และโครงการดนตรีสำหรับประชาชน ปีที่ 61 ณ เวทีสังคีตศาลา พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร เพื่อร่วมกันอนุรักษ์ สืบทอดเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมด้านการแสดงของชาติให้คงอยู่และแพร่หลายอย่างกว้างขวางต่อไป สอบถามรายละเอียดข้อมูลการแสดงเพิ่มเติมได้ที่ โรงละครแห่งชาติ โทร.0-2224-1342.

การแสดงอิเหนาตอน “ฤทธิ์เทวาประตาระกาหลา” 

การแสดงละครขุนช้างขุนแผน ตอนพลายบัวได้ม้านิลบุกถิ่นพลายยง

การขับร้อง บรรเลง วงดุริยางคศิลป์ กรมศิลปากร

การแสดงรามเกียรติ์

นายอนันต์ ชูโชติ และนายเอนก อาจมังกร ให้รายละเอียดการแสดง