8 ก.ค.63 - นายเจนภพ จบกระบวนวรรณ นักแต่งเพลง และนักวิชาการเพลงไทยลูกทุ่ง โพสต์ข้อความเล่าเรื่องราวสุดประทับใจของคนไทย ที่ทุกคนยังจำเหตุการณ์ในวันนั้นได้ดี เมื่อวันที่ 6 ก.ค. พ.ศ.2557 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระราชทานพระราชวโรกาสให้คณะละครลิงศิษย์พระกาฬ หรือคุณประกิตโชว์ ละครลิงหนึ่งเดียวที่เหลืออยู่ในไทย ถวายการแสดงเฉพาะพระพักตร์ หรือเป็นการส่วนพระองค์ การแสดงวันนั้นสร้างความประทับใจให้แก่คณะละครลิง เมื่อได้เห็นพระองค์ทรงแย้มพระสรวล ขณะทอดพระเนตร

นายเจนภพ ระบุว่า เมื่อวันที่ ๖ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๗ ย้อนหลังไปจากวันนี้ ๖ ปีเต็มๆ ละครลิงคณะเดียวที่เหลืออยู่ในเมืองไทย คือ ละครลิง คณะ(คุณ)ประกิต ศิษย์พระกาฬ ได้รับโอกาสพิเศษที่สุดในชีวิตฅนและลิงที่อยู่รวมกันเป็นครอบครัว ได้แสดงถวายหน้าพระที่นั่ง ในหลวง รัชกาลที่ ๙ ณ วังไกลกังวล หัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ มีภาพข่าวจากสำนักข่าวไทยปรากฏเป็นหลักฐานว่า ในหลวงทรงแย้มพระสรวล ซึ่งเป็นภาพจำที่ฅนไทยจะไม่มีวันลืมเลือนเลย

สมัยที่ ผม - เจนภพ จบกระบวนวรรณ ยังเป็นนักเขียนอาชีพอยู่ ผมจำได้แม่นว่า ผมนี่แหละเป็นคนแรกที่เขียนเรื่องราวของ "ละครลิง" และได้สัมภาษณ์พิเศษ คุณปัญญา กันรอบรู้ เจ้าของคณะละครลิง แต่ไม่แน่ใจว่าตีพิมพ์ใน นิตยสาร Man ของ คุณพจนาถ เกศจินดา หรือ นิตยสาร พลังหนุ่ม ของ คุณดำหริ เนียมวรนุช และดูคลับคล้ายคลับคลาจะเคยย่อส่วนลงพิมพ์ใน หนังสือพิมพ์สยามรัฐรายวัน หรือ รายสัปดาห์ อีกด้วย จะสืบค้นต้นฉบับเอามาลงอีกครั้งก็คงยากเต็มที

ลิง กับ ฅน โดยเฉพาะในสังคมไทยผูกพันข้องแวะกันมายาวนาน ลิง ที่ศาลพระกาฬ เมืองลพบุรี นั่นว่ากันว่าเป็นสัญลักษณ์ไปเลยด้วยซ้ำ เห็น ศาลพระกาฬ เห็น พระปรางค์สามยอด ลพบุรีแล้วไม่เห็น ลิง ก็ไม่ใช่แล้ว / ลิง ถ้ำจอมพล อำเภอจอมบึง ราชบุรี นั่นก็ดีไม่ดีอาจเรียนจบฅรูมาพร้อมๆ ฅนก็เป็นได้ / ลิง เขาสามมุข ชลบุรี ใฅรขึ้นไปไหว้เจ้าแม่ก็ต้องเจอพวกเขา / ลิง เขาวัง เพชรบุรี เดินเพ่นพ่านจนจะเป็นเจ้าของ 7-11 ไปแล้ว มิใช่แค่นี้ ลิง ยังอยู่คู่กับสังคมไทยมาจนมิอาจสืบค้นประวัติได้และยังคงเคียงคู่กับวิถีชีวิตฅนไทยมาจนถึงปัจจุบัน

ฉะนั้น ประวัติของ "ละครลิง " จึงยังมิอาจฟันธงได้ว่าก่อกำเนิดมาตั้งแต่เมื่อไหร่ อาจจะต้องถึงขั้นยุให้ กระทรวงวัฒนธรรม จัดสัมมนาหรือสังคายนาสืบเสาะขึ้นมาสักครั้ง

ถ้า คำพูดของ คุณปัญญา กันรอบรู้ ผู้ได้รับการสืบทอดวิชาความรู้เรื่อง "ละครลิง" มาอีกทอดหนึ่งจาก เจ้าของคณะ "เริงลมเมืองไทย" ไม่มีอะไรคลาดเคลื่อน ก็สันนิษฐานในเบื้องต้นได้ว่า "ละครลิง" ก่อกำเนิดมาจาก เมืองอัมพวา สมุทรสงคราม ก่อนที่ใด จริงเท็จก็เปิดเป็นประเด็นให้ทุกท่านได้นำเสนอข้อมูลกันนะครับ

มีหลายฅนเคยพูดถึงชื่อคณะ "ละครลิง" หลายคณะเหมือนกัน อาทิ คณะวัฒนาวานร,คณะลิงไทยมั่นคง,คณะดำรงศิลปวานร มีใฅรเคยดูคณะเหล่านี้บ้างไหมครับ? แต่คณะที่ดังที่สุดและอยู่เป็นตำนานมายาวนานที่สุดจน กินเนสบุ๊ค ยังเคยบันทึกด้วยซ้ำ คือ คณะคุณประกิต ศิษย์พระกาฬ ของ คุณปัญญา กันรอบรู้ ซึ่งบัดนี้น่าจะวางมือแล้วผ่องถ่ายวิชาต่อให้รุ่นลูก อาทิ คุณวัชระ กันรอบรู้ และพี่ๆ น้องๆ ในตระกูลนี้ที่มีอยู่ถึง ๗ ฅน กับ ลิงอีกร่วมๆ ๓๐ กว่าตัว

ละครลิง คณะคุณประกิต ศิษย์พระกาฬ เป็นลักษณะโชว์ความสามารถของลิงมากกว่า เป็น ละครลิงแนวสากล มิได้สืบทอดวิชาละครลิงดั้งเดิมแบบโบราณนิยมเอาไว้เลย จึงไม่รู้เหมือนกันว่าถ้าให้เล่นให้แสดงจะเล่นจะแสดงได้ไหม? เพราะแต่เดิม ละครลิง ที่ผมเคยได้ดูมากับตา คือ ละครลิงที่เล่นกันด้วยเรื่องจักร์ๆ วงศ์ๆ เช่น จันทโครพ,พระรถเมรี,สิงหไกรภพ,ไกรทอง ฯลฯ โดยเฉพาะ เรื่องที่ฮิตที่สุดคือ จันทโครพ รองลงมาก็ พระรถเมรี มีปี่พาทย์ลาดตระโพนเหมือนละครชาตรีเลย เวทีฉากก็คล้ายลิเก/ละครชาตรี ซึ่งผมเคยถาม คุณปัญญา แล้ว คุณปัญญา บอกว่าเล่นแบบดั้งเดิมฅนไม่นิยมดูแล้ว ต้องประยุกต์เป็นแบบใหม่จะขำจะเรียกเสียงหัวเราะมากกว่า

ฉะนั้น มาถึง พ.ศ.นี้ เราฅนไทยอาจจะไม่มีวาสนาได้ดู "ละครลิง" จริงๆ อีกแล้วก็ได้ เพราะคณะเดียวที่เหลืออยู่ก็เล่นไม่ได้แล้ว!!!

ฝากให้ผู้หลักผู้ใหญ่ในกระทรวงวัฒนธรรม หรือ นอกกระทรวงลองคิดกันเล่นๆ ต่อนะครับว่าสมควรรื้อฟื้น อนุรักษ์ "ละครลิง" หรือไม่? ทุกวันนี้ การจะได้เห็น "ละครลิง" แสดงตามงานวัดก็ยากเต็มทีแล้ว คงเหลือแสดงบ้างตามสถานที่ท่องเที่ยวเชิงตลาดน้ำอะไรทำนองนั้นที่จะว่าจ้างให้ คุณประกิต ศิษย์พระกาฬ ไปแสดง

ละครลิงที่แสดงเป็นเรื่อง มีปี่พาทย์ประกอบ มีเฉพาะในเมืองไทยเท่านั้นที่ทำได้นะครับ ฝรั่งมังค่าตาน้ำข้าวไม่มีปัญญาทำได้อย่างเราครับ

เกิดเป็นลิงเล่นละครอย่าง คุณประกิต , คุณกาญจนา , คุณปื๊ด และอีกหลายคุณยังมีบุญหนักหนาได้แสดงถวายหน้าพระที่นั่งในหลวง ร.๙ นับเป็นความภาคภูมิใจของฅนและลิงคณะนี้อย่างหาที่สุดมิได้แล้วครับ

#ละครลิงคณะประกิตศิษย์พระกาฬ