8 มิ.ย.63-นายศักดิ์สยาม ชิดชอบ รมว.คมนาคม เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (คนร.) ที่มีพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีเป็นประธาน ได้มีมติเห็นชอบในหลักการการปรับปรุงแผนฟื้นฟูกิจการองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) ตามกรอบมติคณะรัฐมนตรี (ครม.) อนุมัติไว้เมื่อวันที่ 25 มิ.ย. 2562โดยการดำเนินการตามแผนฟื้นฟูในปัจจุบัน จึงถือเป็นการเริ่มต้นนับ 1 ในการยกระดับการให้บริการรถเมล์โดยสารให้มีคุณภาพ 

อย่างไรก็ตามโดยหลังจากนี้ ขสมก. กระทรวงการคลัง สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ (สบน.) จะต้องไปพิจารณาว่าจะมีการบริหารหนี้สินอย่างไร พร้อมทั้งกำหนดกรอบในการเริ่มทยอยชำระหนี้ ขสมก.ที่มีอยู่ 2 ส่วน รวมจำนวน 127,786 ล้านบาท แบ่งเป็น หนี้พันธบัตร วงเงิน 64,339 ล้านบาท และหนี้เงินกู้ 63,446 ล้านบาท ก่อนที่จะเสนอให้ ครม. พิจารณาเห็นชอบภายใน มิ.ย.นี้

นายศักดิ์สยาม กล่าวว่า หากแผนฟื้นฟูฯ ได้รับการอนุมัติ จะช่วยลดภาระค่าครองชีพของประชาชน โดยจะมีการจัดเก็บค่าโดยสาร 30 บาท/คน/วัน (ไม่จำกัดจำนวนเที่ยว) รถใหม่ปัจจุบันจัดเก็บ 15-20-25 บาท/คน/เที่ยว นอกจากนี้ จะมีการออกบัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัตรเติมเงินปกติ 30 บาท/คน/วัน บัตรผู้สูงอายุ 15 บาท/คน/วัน (ลด 50%) บัตรรายเที่ยว 15 บาท/เที่ยว บัตรรายเดือน (นักเรียน นักศึกษา 630 บาท/เดือน 21 บาท/วัน) บุคคลทั่วไป 720 บาท/เดือน 24 บาท/วัน 

นอกจากนี้ ยังช่วยบรรเทาปัญหาจราจรติดขัด โดย ขสมก.ได้ศึกษาร่วมกับสำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร(สนข.)และสถาบันการศึกษา ซึ่งพบว่ามีการทับซ้อนการวิ่งกับรถร่วมแต่ละเส้นทางมีรถหลายสาย จึงมีการกำหนดเส้นทางเดินรถ แบ่งเป็น 108 เส้นทางของ ขสมก. และ 54 เส้นทางของเอกชน รวมถึงเสนอให้มีการพิจารณาก่อสร้างช่องทางการเดินรถเฉพาะรถโดยสารประจำทาง (บัสเลน) ในเส้นทางที่มีความเหมาะสมและมีศักยภาพตั้งแต่ 6 ช่องจราจรขึ้นไป และความถี่ในการปล่อยรถโดยเฉลี่ย 5-10 นาที/เที่ยว

ขณะเดียวกัน รถที่จะนำมาวางให้บริการในอนาคตนั้น จะต้องลดมลภาวะและส่งเสริมอุตสาหกรรมไทย โดยการใช้รถ NGV และรถ EV ที่ประกอบในประเทศไทย มีสัดส่วนของมูลค่าวัสดุอุปกรณ์ที่ผลิตได้ภายในประเทศไทย ไม่น้อยกว่า 50% ของมูลค่าวัสดุอุปกรณ์ที่ผลิตได้ในประเทศไทยทั้งหมด และเป็นรถชานต่ำที่เป็น UNVERSAL DESIGN และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งตามกรอบที่ปรับปรุงดังกล่าวในการจัดหารถโดยสารจะมีการเช่ารถ EV จำนวน 2,511 คันโดยจ่ายค่าเช่าตามกิโลเมตร โดยนำมาวิ่งให้บริการ 108 เส้นทางของ ขสมก. ที่จะทยอยการรับรถตั้งแต่เดือน มี.ค.- ก.ย. 2564 และจะจ้างเอกชนเดินรถ 1,500 คัน โดยจ่ายค่าเช่าตามกิโลเมตรบริการใน 54 เส้นทางของเองชน ที่จะทยอยการรับรถตั้งแต่เดือน พ.ค.- ก.ย. 2564 โดยเป็นรถที่วิ่งเช่าตามระยะทาง เอกชนเสนอราคาต่ำสุดได้สัญญามีอายุสัญญาระยะเวลา 7 ปี

นายศักดิ์สยาม กล่าวต่ออีกว่า แผนฟื้นฟู ขสมก. ฉบับดังกล่าวนั้น มีเป้าหมายเพื่อแก้ไขปัญหาการขาดทุนของ ขสมก. อย่างยั่งยืน โดยจะมี EBITDA เป็นบวกในปี 2572 (จากการดำเนินงาน) ปัจจุบัน ขณะที่สัดส่วนของรถ : พนักงานนั้น จากเดิมรถ 1 คัน ใช้พนักงาน 4.65 คน ลดลงเป็นรถ 1 คัน ใช้พนักงาน 2.75 คน รวมถึงหลังจากนี้ ขสมก. จะไม่เป็นภาระต่อภาครัฐ โดย ขสมก. จะขอรับเงินสนับสนุน (PSO) ระยะเวลา 7 ปี กล่าวคือ ตั้งแต่ปี 2565 - 2571 รวมเป็นเงินประมาณ 9,674 ล้านบาท และตั้งแต่ปี 2572 จะมีผลการดำเนินงานเพียงพอกับรายจ่าย (EBITDA ไม่ติดลบ) ซึ่ง ขสมก. สามารถเลี้ยงตัวเองได้ไม่เป็นภาระต่อภาครัฐในอนาคต

อย่างไรก็ตามในส่วนของกระบวนการตามแผนฟื้นฟูฯ หลังจากนี้นั้น หาก ครม. มีมติอนุมัติภายใน มิ.ย. 2563 จะเดินหน้าจัดทำร่างเอกสารประกวดราคา (TOR) ประกาศเชิญชวนเอกชนที่ต้องการรับเช่าในการวิ่งรถให้บริการในจำนวน 108 เส้นทางโดยคาดว่าจะดำเนินการลงนามให้แล้วเสร็จภายในเดือน ก.ย. 2563 ส่วนการปฏิรูปเส้นทางเดินรถจะไม่ทับซ้อนที่มีเส้นทางหลัก 40 เส้นทาง ต้องใช้เป็นเส้นทางวิ่ง/เส้นทางฟีดเดอร์ 15 เส้นทางรองรับประชาชนเชื่อมกับระบบอื่น เช่นรถไฟฟ้า เรือ รถที่วิ่งทางด่วน 24 เส้นทาง และวิ่งเป็นวงกลม 29 เส้นทาง เชื่อมต่อกับเส้นทางอื่นๆ

สำหรับการพลิกฟื้น ขสมก.ให้กลับมาประกอบการได้อย่างเข้มแข็งไม่เป็นภาระกับงบประมาณรัฐนั้น ตามแผน ขสมก. ในระหว่างปี 2563 -2571 จะขอรับเงินชดเชยจากรัฐอีกไม่เกิน 9,674 ล้านบาท ก่อนที่ผลประกอบการ ขสมก.จะกลับมาเป็นบวกในปี 2572 ขณะที่การจัดการเรื่องทรัพยากรบุคคล ที่ปัจจุบัน ขสมก.มีพนักงาน 13,961 คนในจำนวนนี้ มีจำนวนพนักงานขับรถกว่า 5,000 คน ขณะที่การจัดเช่ารถเมล์ใหม่จะมีลักษณะเช่ารวมคนขับ แต่ ขสมก ก็มีแผนที่จะให้เอกชนที่ได้งานโครงการจัดหารถเมล์ EV นำพนักงานใหม่มาขับรถตามสัญญาร่วมกับพนักงานขับรถของ ขสมก. ไปจนกว่าพนักงานจะทยอยเกษียณอายุ เพื่อไม่ให้กระทบสภาพการจ้าง รวมทั้งการจัดทำโครงการเกษียณอายุก่อนกำหนดจำนวน 5,301 คนใช้วงเงิน 4,560 ล้านบาท โดยในอนาคตหลังการปรับโครงสร้างองค์กรจะทำให้ ขสมก. มีพนักงานคงเหลือเพียง 8,267 คน

 “สิ่งเหล่านี้เชื่อว่าในโลกปัจจุบันข้อมูลข่าวสารต้องดำเนินการตามหลักธรรมมาภิบาล ต้องมีความโปร่งใส ต้องตรวจสอบได้ ต้องมีส่วนร่วม ทีโออาร์ ที่ร่างขึ้นมาต้องมีการรับฟังความคิดเห็นกับพี่น้องประชาชนกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งหมดจะไม่มีการปกปิดอะไรเลย แล้วเราจะดูว่าหัวใจเรื่องนี้คืออะไร การบริการที่ดีขึ้น การจราจรได้รับการแก้ไข ประชาชนลดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง และปัญหาเรื่องมลภาวะ PM 2.5 จะได้รับการแก้ไข สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องที่จะต้องดำเนินการ วันนี้ที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้มีมติเห็นชอบในหลักการให้ดำเนินการจะเป็นประโยชน์แก่พี่น้องประชาชน เป็นประโยชน์แก่ ขสมก.และเป็นประโยชน์ในภาพรวมทั้งหมด ซึ่งวันนี้ถือว่า เราเริ่มนับ 1 แล้ว”นายศักดิ์สยาม กล่าว

ด้านนายสุระชัย เอี่ยมวชิรสกุล ผู้อำนวยการ ขสมก. กล่าวว่า การจัดเช่ารถเมล์ EV นี้ จะมีการกำหนดราคากลางขึ้นโดยคำนวณราคากลาง จากระยะทาง ที่รถเมล์แต่ละคันจะทำการวิ่งในเส้นทาง แต่ละวันโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 240 กิโลเมตร เมื่อคูณกับจำนวนรถที่จัดหา 2,511 คัน จำนวนวันและปีที่วิ่งตามสัญญา ก็จะทำให้ได้ราคากลาง ทั้งนี้เบื้องต้นการจัดเช่ารถเมล์ EV จะมีต้นทุนในการเช่าเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณปีละ 4,000 ล้านบาท