24 พ.ค.63 - เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ สมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) และศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ พ.ศ.2536 โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กว่า กรณีมีกฎใหม่เกี่ยวกับการให้อำนาจถอดถอนศิลปินแห่งชาติได้นั้น มีสื่อมวลชน (มติชน) ถามความเห็นมา ผมได้ให้ความเห็นด้วยวาจาไปแล้ว จึงขอแสดงความคิดเห็นยืนยันความ “ไม่เห็นด้วย” กับมาตรการนี้ ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้

1.เป็นเกียรติคุณที่มีพระราชวงศ์ทรงเป็นองค์พระราชทานโดยเฉพาะ การถอดถอนภายหลัง จะเป็นการกระทบกระเทือนต่อพระเกียรติยศของพระองค์ท่านด้วยโดยปริยาย

2.การกำหนดมาตรการถอดถอนหลังการประกาศยกย่องในทุกเกียรติคุณ เป็นการหลู่เกียรติตำแหน่งนั้นๆ เสียแต่ต้น สร้างความไม่แน่นอนมั่นคงให้กับตำแหน่งนั้นๆ ซึ่งไม่เคยมีกติกาทำนองนี้กับการยกย่องเกียรติคุณใดๆมาก่อน

3.ความผิดพลาด บกพร่องของศิลปินแห่งชาติ หรือผู้ได้รับยกย่องเกียรติคุณใดๆ ย่อมถือเป็นกรณีส่วนตัวโดยเฉพาะ หาใช่ความรับผิดชอบของหน่วยงานหรือสถาบันผู้มอบเกียรติคุณนั้นไม่ กล่าวคือเป็นความผิดต่อภายหลังซึ่งย่อมเป็นไปตามเฉพาะกรณีแห่งความผิดนั้นๆเอง เช่น สังคมจะประณาม เป็นส่วนตัว หรือ ตามกฎหมายที่ว่าด้วยความผิดต่อการกระทำนั้นๆ

4.มาตรการนี้จะถูกใช้เป็นประเด็นทางการเมืองนำมาอ้างโจมตีกันได้ ดังที่กำลังเป็นกระแสข่าวอยู่ในขณะนี้

ทั้งนี้ เมื่อวันที่ 23 พฤษภาคมที่ผ่านมา นายเนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนว่า ส่วนตัวไม่เห็นด้วยกับมติดังกล่าว โดยมีเหตุผลใน 3 ประการ คือ ประการแรก การเป็นศิลปินแห่งชาติไม่ใช่การให้รางวัล แต่เป็นการยกย่องให้เกียรติผู้ที่ทำผลงานเป็นที่โดดเด่นในสาขานั้นๆ

ประการที่สอง การมีมติเช่นนี้ทำให้ศิลปินแห่งชาติขาดเสถียรภาพ ไม่มีความมั่นคง อาจมีการกลั่นแกล้งทำให้ถูกถอดถอน ที่สำคัญทำให้การยกย่องศิลปินแห่งชาติไม่ได้รับความศรัทธา เชื่อถือ และต่อไปหากไปเชิญศิลปินที่มีความสามารถมาเป็นศิลปินแห่งชาติ ก็อาจถูกปฏิเสธเพราะไม่มีใครอยากเอาชื่อเสียงมาเสี่ยง

และประการที่สาม การได้รับยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ เป็นการทำงาน และคุณงามความดีที่สะสมมาในช่วงนั้น หากศิลปินแห่งชาติคนใดกระทำความผิด ถือเป็นเรื่องส่วนบุคคล มีกฎหมายกำกับดูแล อีกทั้งคนเป็นศิลปินแห่งชาติหากทำความผิดก็มีสิทธิติดคุกได้ ดังนั้น จึงไม่ควรนำปัญหาส่วนบุคคลมาแก้ไขในภาพรวม เชื่อว่าศิลปินแห่งชาติแต่ละคนพยายามดูแลตัวเองไม่ให้เสียชื่อเสียงอย่างดีที่สุด

"ผมเชื่อว่าเรื่องนี้ไม่เกี่ยวกับการเมือง ที่ปิดปากไม่ให้ศิลปินแห่งชาติวิพากษ์วิจารณ์สังคม เพราะถือเป็นสิทธิเสรีภาพที่ทุกคนสามารถทำได้ แต่การออกหลักเกณฑ์เช่นนี้ถือเป็นความอ่อนด้อยของระบบราชการ ที่ขาดดุลพินิจ พิจารณาข้อดี ข้อเสีย และความเหมาะสมให้รอบด้าน เพราะกรณีนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่ มีการเสนอและพูดถึงมาระยะหนึ่งแล้ว ก่อนประกาศอย่างเป็นทางการที่สำคัญการยกร่างหลักเกณฑ์ต่างๆ ก็ไม่เคยสอบถามความเห็นจากศิลปินแห่งชาติด้วย"