31 มี.ค.63 - นายพิภพ ธงไชย อดีตแกนนำกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย (พธม.) โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กว่า คนคุกกับโรคโควิด-19 จากนักโทษ 383,471 คน

ผมตื่นมาตอนตีห้าครึ่ง ใจนึกไปถึงนักโทษในเรือนจำพิเศษกรุงเทพมหานคร ที่มีนักโทษร่วม 2,400 คนใน 8 แดน ที่ผมเคยกินนอนอยู่กับเขา ในเรือนจำแต่ละแดน นอนกันอย่างแออัด เราขึ้นเรือนนอนตั้งแต่ 15.30 ถึง 06.00 น. ที่รัฐบาลกำหนด ”ระยะห่างทางสังคม - social distancing” นั้นทำไม่ได้แน่นอน เพราะเราต้องนอนเบียดกันในที่อันคับแคบของแต่ละห้องขังในเรือนนอน 10 ห้อง ที่ยัดนักโทษเข้าไปแต่ละห้องร่วม 30 คน

ถ้าใช้มาตรฐาน social distancing ให้มีระยะห่าง 2 เมตร ห้องขังแต่ละห้องจะต้องระบายนักโทษออกไปร่วม 20 คน แล้วจะหาห้องไปขังนักโทษเหล่านี้ได้ที่ไหน

ในเรือนจำ มีการคัดกรองนักโทษผู้ป่วยแค่ 2 ประเภทเท่านั้นคือผู้ป่วยที่เป็นวัณโรค ไปไว้ในห้องกระจกที่ “ เรือนพยาบาล” อย่างแออัด ให้หายใจใส่เชื้อวัณโรครดแก่กันและกัน ใครนึกภาพไม่ออก ให้นึกภาพห้องกระจกในสนามบิน ที่จัดให้สิงห์อมควัน พ่นควันบุหรี่ จนบางครั้งกลุ่มควันหนาทึบจนเกือบมองไม่เห็นตัวผู้สูบบุหรี่ในห้องนั้น

และคัดกรองกับคนป่วยทั่วไปอีก 1 ห้องหนึ่ง ก็แออัด เตียงนอนชิดกัน แออัดจนผู้ป่วยหลายคนต้องไปนอนใต้เตียงพยาบาล ผมไปนอนที่ห้องนี้ช่วง 15 วันสุดท้ายก่อนได้รับการอภัยโทษ จึงพบเห็นสิ่งเหล่านี้ และยังมีการคัดกรองทางคดีของนักโทษที่เข้ามาเติมทุกวันจากศาล วันละไม่น้อยกว่า 20 คน ก็ไม่มีการคัดกรองที่ดีพอที่จะกันนักโทษที่มี “ไวรัสโคโรนา” ติดตัวมา ทั้งที่แสดงอาการและที่ยังซ่อนตัวอยู่ นั้นทำไม่ได้แน่ ถึงทำได้ จะนำนักโทษถ่ายเทไปไว้ห้องไหนในเรือนจำ

เพราะรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรม คุณสมศักดิ์ เทพสุทิน ก็เคยพูดว่า จำนวนนักโทษที่เหมาะสมควรเหลือไม่เกืน 150,000 ราย นั้นเป็นจำนวนในเวลาปกติ แล้วในเวลาไม่ปกติ ในยุคที่มีการระบาดไวรัส COVID - 19 นักโทษร่วม 400,000 คน ถ้าเกิดมีเชื้อไวรัสตัวนี้กันทุกคน สถิติประเทศไทยจะพุ่งพรวดนำหน้าสถิติทุกประเทศอย่างแน่นอน ในจำนวนผู้ติดเชื้อไวรัส COVID - 19

และถ้านักโทษที่ติดไวรัสตัวนี้ออกมาจากเรือนจำ มาอยู่ในสังคมทั่วไป เราจะติดตามกันอย่างไร ช่วงต้นปี 2563 มีนักโทษถูกปล่อยตัวออกมา 64,514 คน แม้แต่คนในสนามมวยลุมพินีหลักร้อย ยังสามารถแพร่ไวรัสไปได้ทั่วประเทศ และยังตามหากันไม่ครบด้วย

นี่คือปัญหาสังคมไทยที่จะต้องเผชิญแน่ๆในระยะอันใกล้นี้ และปัญหานี้ ไม่ใช่เป็นปัญหาเฉพาะนักโทษในเรือนจำประเทศไทยเท่านั้นแต่จะเป็นปัญหาของนักโทษในเรือนจำทั่วโลก ซึ่งของไทยเราติดอยู่ในอันดับ 6 ของโลก

กระทรวงสาธารณสุข กองระบาดวิทยา และรัฐบาลไทย เตรียมรับมือกันหรือยัง นี่พูดในฐานะของคนที่เคยติดคุก “คดีการเมือง” มา 3 เดือน ตั้งแต่ 13 กุมภาพันธ์ ถึง 10 พฤษภาคม 2562

เขียนมาด้วยความห่วงใยเพื่อนๆนักโทษในเรือนจำ และห่วงใยสังคมไทยที่จะต้องเผชิญหน้ากับไวรัส COVID - 19 อย่างนึกไม่ถึง

พิภพ ธงไชย
อดีตนักโทษทางการเมือง