“อาทิตย์เอกเขนก” ฉบับนี้อยากให้มารู้จักกับการเป็นข้าราชการที่ดี ผ่านการคัดเลือกข้าราชการพลเรือนดีเด่น ในวันข้าราชการพลเรือน ที่อยู่ภายใต้การดูแลของสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน ( สำนักงาน ก.พ. )  ซึ่งจะมีการจัดขึ้นในวันที่ 1 เม.ย. ของทุกปี

โดยในปีนี้แม้สถานการณ์บ้านเมืองจะได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 แต่อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมาหลายหน่วยงานก็ขับเคลื่อนไปได้ผ่านน้ำพักน้ำแรงของข้าราชการพลเรือน จึงจำเป็นที่จะต้องมีการคัดเลือกและมอบรางวัลให้กับกลุ่มคนเหล่านั้นอยู่ โดย หม่อมหลวงพัชรภากร เทวกุล  เลขาธิการ ก.พ.  ในฐานะประธานจัดงานวันข้าราชการพลเรือน

โดยท่านเลขาฯ กล่าวว่า ความสำคัญของวันข้าราชการพลเรือน เริ่มต้นมาจากการวางรากฐานระเบียบข้าราชการพลเรือน ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ในรัชกาลที่ 7 มีพระราชประสงค์ในการจัดระเบียบการบริหารงานบุคคลในราชการพลเรือนให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน เพื่อให้มีการเลือกสรรบุคคลที่มีความรู้ความสามารถเข้ารับราชการเป็นอาชีพตามระบบคุณธรรม

และขจัดระบบอุปถัมภ์ที่มีแต่การคำนึงถึงเครือข่ายญาติมิตร และการติดสินบนคนรู้จัก เพื่อให้มีข้าราชการที่มีทั้งความรู้ ทักษะ และความสามารถของตัวบุคคล และจะเป็นการลดการแสวงหาผลประโยชน์ในทางอื่นนอกเหนือจากการรับราชการ จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2471 ขึ้น โดยมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 เม.ย. 2472 เป็นต้นมา

โดยสำนักงาน ก.พ. ได้นำเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี (ครม.) ขอให้กำหนดวันที่ 1 เม.ย. ของทุกปี เป็นวันข้าราชการพลเรือน มีวัตถุประสงค์เพื่อยกย่องส่งเสริมข้าราชการที่มีความประพฤติและมีผลการปฏิบัติงานดีเด่น โดยงานวันข้าราชการพลเรือนเริ่มมีการจัดขึ้นตั้งแต่วันที่ 1 เม.ย. 2522 เป็นต้นมา

และจากวัตถุประสงค์ที่จะยกย่องข้าราชการที่มีการปฏิบัติงานที่ดี จึงต้องมีการดำเนินงานอย่างเป็นรูปธรรม จึงเกิดการคัดเลือกข้าราชการพลเรือนดีเด่นขึ้นมา เพื่อเป็นการยกย่องเชิดชูเกียรติให้แก้ข้าราชการที่ดี ซึ่งมีการดำเนินการครั้งแรกในปี 2527 และเป็นกิจกรรมสำคัญประการหนึ่งของการจัดงานวันข้าราชการพลเรือนเรื่อยมา

“กระบวนการคัดเลือกมีการกำหนดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนและเป็นมาตรฐานเพื่อสร้างความโปร่งใส ทั้งนี้ จะมีการพิจารณาจากคุณลักษณะ พฤติกรรม และผลงานซึ่งเป็นที่ยอมรับของผู้บริหารและข้าราชการในสังกัด โดยคำนึงถึงหลักการครองตน การครองคน การครองงาน”

              1. การครองตน โดยข้าราชการนั้นๆ จะต้องมีความประพฤติชอบด้วยคุณธรรม จริยธรรม จรรยาบรรณข้าราชการ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เสียสละ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม เป็นที่ยอมรับของบุคคลในส่วนราชการและสังคม 2. การครองคน ได้แก่ การได้รับการยอมรับยกย่องในสังคมและผู้ร่วมงาน ความสามารถในการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี สามารถจูงใจให้เกิดการยอมรับ ให้บริการผู้มาติดต่อด้วยความเสมอภาค สร้างความสามัคคีและร่วมกิจกรรมหมู่คณะ

              และ 3. การครองงาน ได้แก่ การปฏิบัติงานทั้งในและนอกเหนือหน้าที่อย่างเต็มใจและสม่ำเสมอ มุ่งผลสัมฤทธิ์ของงาน มีความคิดริเริ่มซึ่งก่อให้เกิดผลงานอันเป็นประโยชน์และปรากฏเป็นที่ประจักษ์ นอกจากนี้ยังพิจารณาพฤติกรรมการปฏิบัติตามมาตรฐานทางจริยธรรม และการมีจิตสาธารณะด้วย โดยผู้ที่ได้รับการคัดเลือกจะได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ และได้รับมอบเกียรติบัตรและเข็มเชิดชูเกียรติข้าราชการพลเรือนดีเด่น

ซึ่งในปี 2563 นี้ เป็นการคัดเลือกข้าราชการพลเรือนดีเด่น ประจำปี 2562 โดยมีข้าราชการพลเรือนดีเด่นทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาคจากกระทรวง ทบวง กรม ฝ่ายพลเรือน สถาบันอุดมศึกษา ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา และข้าราชการตำรวจ จำนวน 621 คน และเมื่อรวมจำนวนข้าราชการพลเรือนดีเด่นตั้งแต่ปีแรกจนถึงปัจจุบัน รวม 35 ปี จะมีจำนวนข้าราชการพลเรือนดีเด่นรวมทั้งสิ้น 21,156 คน

ท่านเลขาฯ กล่าวว่า จากการดำเนินงานดังกล่าว สิ่งที่เป็นประโยชน์สูงสุดที่ประชาชนจะได้รับ คือความเชื่อมั่นในตัวข้าราชการ ว่าเป็นผู้ที่มีความรู้ ทักษะ ความสามารถเหมาะสมที่จะเป็นผู้ดูแลรับผิดชอบทุกข์สุขของประชาชน เช่น การทำงานและให้บริการด้วยความรวดเร็ว ถูกต้อง และปราศจากคอร์รัปชัน โดยความเชื่อมั่นดังกล่าวถือเป็นปัจจัยสำคัญที่จะทำให้การปฏิบัติราชการและการบริหารราชการแผ่นดินเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

“เมื่อข้าราชการเป็นผู้ที่มีคุณธรรม จริยธรรม มีความซื่อสัตย์สุจริต กล้าตัดสินใจและกระทำในสิ่งที่ถูกต้อง ปฏิบัติหน้าที่โดยคิดถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตัว มีความคิดสร้างสรรค์และคิดค้นนวัตกรรมใหม่ๆ เพื่อให้การปฏิบัติราชการและการบริหารราชการแผ่นดินเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ นั่นคือสั่งที่จะทำให้เกิดประโยชน์สุขแก่ประชาชนอย่างแท้จริง”.