คนที่เคยไปจังหวัดขอนแก่น อาจจะรู้จักแค่พื้นที่อำเภอเมืองและแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงอยู่แล้ว แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าจังหวัดขอนแก่นยังมีอำเภอเล็กๆ ที่มีชื่อว่า “อำเภอภูผาม่าน” ซึ่งเป็นชุมชนที่มีเสน่ห์ ด้วยความเรียบง่าย ภูมิประเทศงดงาม และมีชาวชุมชนดั้งเดิมที่เรียกว่า ชาว “ไทภู” ซึ่งมีวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทำให้ “ภูผ่าม่าน” เหมาะสำหรับคนที่สนใจเดินทางไปสัมผัสประสบการณ์ใหม่ๆ สไตล์ท่องเที่ยวชุมชน

สำหรับแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจในพื้นที่ของอำเภอภูผาม่าน ได้แก่ แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่ของอุทยานแห่งชาติภูผาม่าน ซึ่งมีพื้นที่ทั้งหมดกว่า 2 แสนไร่ รูปลักษณ์ภายนอกของอุทยานแห่งชาตินี้คือ เทือกเขาหินปูนที่มีหน้าผาตัดตรงดิ่งลงมาเป็นริ้วๆ คล้ายผ้าม่าน อันเป็นที่มาของชื่อ “ภูผาม่าน” นั่นเอง สภาพป่ายังอุดมสมบูรณ์ด้วยป่าดิบและป่าไม้เบญจพรรณ อากาศเย็นตลอดทั้งปี

สำหรับแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่เป็นจุดเด่นของอุทยานแห่งชาติภูผาม่าน ได้แก่

“ถ้ำค้างคาว” อยู่บริเวณหน้าผา ด้านหน้าสูงจากระดับพื้นดินประมาณ 100 เมตร ปากถ้ำสามารถมองเห็นแต่ไกล ภายในถ้ำมีค้างคาวขนาดเล็กอาศัยอยู่นับล้านตัว ทุกวันจะบินออกจากถ้ำเพื่อหากินในเวลาประมาณ 18.00 น. โดยจะบินเป็นกลุ่มยาวนับสิบกิโลเมตร ใช้เวลาประมาณ 30-45 นาที

“ถ้ำพญานาคราช” ภายในมีหินงอกหินย้อยลักษณะเป็นริ้วคล้ายผ้าม่าน ประดับด้วยเกร็ดประกายแวววาวของหินแร่สวยงาม ถ้ำมีความคดเคี้ยวคล้ายตัวพญานาค มีความยาวประมาณ 1 กิโลเมตร

“ถ้ำลายแทง” อยู่ถัดจากถ้ำพญานาคราช 800 เมตร มีภาพเขียนสีโบราณบนผนังถ้ำกว้าง 2 ตารางเมตร ภาพมีลักษณะต่างๆ เช่น ภาพคน สัตว์ และอื่นๆ รวมประมาณ 70 ภาพ แสดงถึงอารยธรรมและการดำรงชีวิตของคนยุคก่อนประวัติศาสตร์กว่า 2,000 ปี

“น้ำตกตาดฟ้า” เกิดจากลำห้วยตาดฟ้า มีทั้งหมด 5 ชั้น ชั้นที่สวยงามที่สุดคือชั้นสุดท้ายซึ่งมีความสูงประมาณ 80 เมตร ในฤดูฝนน้ำตกตาดฟ้าจะสวยงามที่สุด

“น้ำตกตาดใหญ่” เป็นน้ำตกขนาดใหญ่เกิดจากห้วยตาดฟ้า มีน้ำตกชั้นเล็กชั้นน้อยหลายชั้นก่อนตกลงมาจากหน้าผาที่มีความสูงประมาณ 80 เมตร เป็นน้ำตกที่สูงที่สุดในอุทยาน

“น้ำตกตาดร้อง” หรือ “น้ำตกตาดฮ้อง” เป็นน้ำตกขนาดใหญ่ สูงประมาณ 70 เมตร ที่เรียกว่าน้ำตกตาดร้อง เนื่องจากบริเวณใต้น้ำตกมีแผ่นหินขนาดใหญ่ยื่นออกมารองรับน้ำ เปรียบเสมือนลิ้นขนาดใหญ่ เวลาน้ำตกตกลงมากระทบแผ่นหินและแฉลบไปตามซอกหินต่างๆ ทำให้เกิดเสียงดังก้องไปทั่วป่า

สำหรับคนที่ชอบแหล่งท่องเที่ยวชุมชน ในพื้นที่อำเภอภูผาม่านประกอบด้วยชุมชนที่น่าสนใจหลายแห่ง ได้แก่ “ชุมชนบ้านเซินเหนือ” มีความโดดเด่นเรื่องการทอผ้าขิดและผ้าฝ้ายที่มีลวดลายเอกลักษณ์เฉพาะตัว คือ ผ้าขิดไทภู (ขิดลายกระทบ) การอนุรักษ์การละเล่นลูกสะบ้า งานฝีมือด้านการจักสาน การร้อยมาลัย การต้อนรับนักท่องเที่ยวด้วยคณะกลองยาวอันสนุกสนานคึกคัก

“ชุมชนบ้านเซินเหนือ” ตั้งอยู่ท่ามกลางบรรยากาศธรรมชาติและภูเขาหินปูนอันงดงาม สามารถชมฝูงค้างคาวบินออกหากินได้ในยามเย็น และมีจุดท่องเที่ยวที่น่าสนใจอื่นๆ อีก ได้แก่ “สะพานบุญผลา” เป็นสะพานข้ามลำน้ำเซิน เชื่อมระหว่างอำเภอภูผาม่าน จังหวัดขอนแก่น และอำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ

ยังมี “เฮือนไทภู” บ้านโบราณที่ยังคงอนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษา และ “วัดเฉลียงทอง” ที่ตั้งของวิหารหลวงปู่ลี พระเถระที่เป็นที่เคารพศรัทธาของชาวอีสาน มีต้นเฉลียงทองอายุเก่าแก่กว่า 300 ปี ซึ่งมีประวัติเกี่ยวข้องกับประวัติความเป็นมาของอำเภอภูผาม่าน เป็นแลนด์มาร์คที่ต้องมาเยือน

“ชุมชนบ้านดงสะคร่าน” ตั้งอยู่ในพื้นที่ราบสลับเนินเขาขนาดใหญ่ มีเทือกเขาภูผาม่านอยู่ทางทิศเหนือทอดยาวตลอดแนว เป็นแหล่งประกอบอาชีพทางการเกษตรที่สำคัญของภูผาม่าน ทั้งการทำไร่อ้อยข้าวโพด ข้าว ถั่วเหลือง ไม้ผลยืนต้นและพืชผัก เช่น กะหล่ำปลี ผักชี เป็นพื้นที่ขนาดใหญ่ในการปลูกดอกดาวเรือง อีกทั้งมีจุดชมวิวพระอาทิตย์ขึ้นที่สวยงาม สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของพื้นที่อุทยานแห่งชาติภูผาม่านได้อย่างสุดสายตา มีกิจกรรมนั่งรถอีโก่ง ชมไร่ สวนไม้ผล และสวนดอกดาวเรืองบนยอดภู รับอากาศอันบริสุทธิ์

ยังมี “น้ำตกตาดทิดมี” อันสวยงาม ซึ่งเป็นน้ำตกชั้นเดียว เกิดจากทางน้ำของห้วยตาดฟ้ากัดเซาะไปตามรอยแตกในชั้นหิน เกิดเป็นหน้าของน้ำตก ลักษณะของน้ำตกจะเป็นชั้นๆ ลดหลั่นกันไปตามความลาดเอียงของภูมิประเทศ บริเวณหน้าผาน้ำตกมีความสูง 14 เมตร กว้าง 25 เมตร ความยาวตามลำห้วยมากกว่า 100 เมตร

นอกจากสถานที่ท่องเที่ยวในอำเภอภูผาม่านแล้ว ในจังหวัดขอนแก่นยังมีสถานที่อื่นๆ ที่ไปเยือนกันได้หากมีเวลา ได้แก่ “พิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ภูเวียง” อำเภอเวียงเก่า เป็นสถานที่เรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องไดโนเสาร์ซึ่งขุดพบซากฟอสซิลได้ที่นี่เป็นครั้งแรก

“จุดชมวิวหินช้างสี” อำเภอหนองเรือ อยู่ห่างจากตัวเมืองขอนแก่นไปประมาณ 60 กิโลเมตร ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยว Unseen อีกแห่งหนึ่ง อยู่ภายใต้การดูแลของอุทยานแห่งชาติน้ำพอง มีจุดชมวิวที่สวยงาม และมีหินสีสวยๆ มากมาย ที่เกิดจากการผุกร่อนของธรรมชาติ เกิดเป็นภาพที่งดงามอย่างยิ่ง

เขื่อนอุบลรัตน์ อยู่ที่อำเภออุบลรัตน์ เป็นเขื่อนอเนกประสงค์ของประเทศไทยที่ถูกสร้างขึ้นถัดจากเขื่อนภูมิพล เป็นเขื่อนที่ใช้ผลิตไฟฟ้าพลังน้ำแห่งแรกของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และมีทิวทัศน์ที่สวยงาม เหมาะกับการมาเที่ยวพักผ่อน หรือมาถ่ายรูป ยิ่งในช่วงพระอาทิตย์ใกล้ตกดินก็ยิ่งสวยเป็นพิเศษ อยู่ใกล้ๆ กับสวนสัตว์ขอนแก่น

ส่วนคนที่แวะเวียนเข้าไปในตัวอำเภอเมือง อย่าลืมไปเช็กอินที่ “บึงแก่นนคร” เป็นบึงขนาดใหญ่ มีพื้นที่มากกว่า 600 ไร่ ตั้งอยู่ใจกลางเมืองขอนแก่น จากนั้นไปนมัสการพระมหาธาตุแก่นนคร ที่ชาวบ้านเรียกว่า “พระธาตุ 9 ชั้น” ตั้งอยู่ภายในวัดหนองแวง วัดคู่บ้านคู่เมืองของชาวขอนแก่น เป็นพระธาตุที่มีความสวยงามมาก ด้วยสถาปัตยกรรมตั้งแต่สมัยทวารวดี ผสมผสานความเป็นอินโดจีน ไม่ว่าจะมองจะมุมไหนก็จะเห็นพระธาตุ 9 ชั้นเป็นสีทองสง่า ซึ่งชั้นบนสุดของพระมหาธาตุแก่นนครสามารถชมวิวของเมืองขอนแก่นได้จากมุมสูง

ยังมี Columbo Craft Village อยู่ที่อำเภอเมืองขอนแก่น เป็นพื้นที่ของคนที่ชื่นชอบงานศิลปะหลากหลายสาขา ให้ทดลองทำกิจกรรมศิลปะด้วยตนเอง มีร้านจำหน่ายของที่ระลึกที่มีความสวยงาม และไอเดียสุดเก๋ไก๋ หรือถ้าชอบเดินหาสินค้าแนวกรีนๆ “ตลาดต้นตาล กรีน มาร์เก็ต” อำเภอเมืองขอนแก่นถือเป็นแหล่งรวมสินค้าที่หลากชนิดน่าสนใจ ภายใต้การตกแต่งสไตล์อาร์ตๆ อีกด้วย

ผู้ที่มีโอกาสแวะเวียนไปในพื้นที่จังหวัดขอนแก่น สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ททท. สำนักงานขอนแก่น (รับผิดชอบพื้นที่ขอนแก่น ร้อยเอ็ด กาฬสินธุ์ มหาสารคาม) โทร. 0-4322-7714 หรือติดตามข้อมูลอื่นๆ ได้ที่ Facebook: TAT Khonkaen.