ผลการศึกษาวิจัยของสถาบันซิปรีจากสวีเดนเมื่อวันจันทร์ชี้ จีนแซงรัสเซียขึ้นเป็นผู้ผลิตอาวุธรายใหญ่อันดับ 2 ของโลกแล้ว แม้ยังตามหลังสหรัฐอเมริกาห่างไกล แต่ถือเป็นการพัฒนาแบบก้าวกระโดดจากที่เคยต้องพึ่งพาการนำเข้าอาวุธเมื่อ 10 ปีก่อน

แฟ้มภาพ โดรนจีนในงานจูไห่แอร์โชว์ เมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2561

    สถาบันวิจัยสันติภาพระหว่างประเทศสตอกโฮล์ม (ซิปรี) เคยยกเว้นการจัดอันดับจีนในการจัดอันดับประเทศผู้ผลิตอาวุธประจำปีตลอดช่วงที่ผ่านมา เนื่องจากขาดข้อมูลและความโปร่งใส แต่รายงานที่เผยแพร่เมื่อวันจันทร์ที่ 27 มกราคม 2563 ซิปรีกล่าวว่า พวกเขามีข้อมูลทางการเงินที่น่าเชื่อถือของบริษัทผู้ผลิตอาวุธขนาดใหญ่ของจีน 4 แห่งที่ติดอยู่ใน 20 อันดับแรกของโลก ครอบคลุมระหว่างปี 2558-2560 ซึ่งสามารถให้ภาพกว้างๆ ของการผลิตอาวุธของจีนได้

    "เราสามารถพูดได้อย่างมั่นใจว่าจีนเป็นผู้ผลิตอาวุธรายใหญ่อันดับสองของโลกแล้ว รองจากสหรัฐแต่นำหน้ารัสเซีย" เอเอฟพีอ้างคำกล่าวของนาน เทียน ผู้ร่วมเขียนรายงานฉบับนี้

    อย่างไรก็ดี รายงานหมายเหตุไว้ด้วยว่า การขาดความโปร่งใสยังเป็นข้อพึงระวังที่สำคัญสำหรับการศึกษาเกี่ยวกับอุตสาหกรรมอาวุธของจีน

    ประเมินว่าอาวุธส่วนมากที่มีมูลค่าราว 70,000-80,000 ล้านดอลลาร์ ที่จีนขายได้ในแต่ละปีนั้น ขายให้แก่กองทัพปลดแอกประชาชนจีน (พีแอลเอ) เอง กระนั้นข้อมูลนี้ถือเป็นพัฒนาการก้าวกระโดดในช่วง 10 ปี จากเดิมที่จีนเคยเป็นผู้นำเข้าอาวุธรายใหญ่จากรัสเซียและยูเครน

    "พวกเขาไม่จำเป็นต้องพึ่งพาอาวุธของประเทศอื่นๆ อีกต่อไปแล้ว" เทียนกล่าว

    ยิ่งกว่านั้น รายงานชี้ว่า บริษัทผู้ผลิตอาวุธของจีนยังมีความเชี่ยวชาญมากกว่าคู่แข่งในเวทีนานาชาติอย่างมากด้วย ยกตัวอย่างบริษัท เอวิเอชันอินดัสตรีคอร์ปอเรชันออฟไชน่า (AVIC) ผู้ผลิตอาวุธรายใหญ่สุดของจีน คือผู้ผลิตอากาศยานและเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์การบินส่วนใหญ่ ในขณะที่ผู้ผลิตรายอื่นๆ ที่ไม่ใช่จีนส่วนใหญ่ผลิตยุทโธปกรณ์ที่มีความหลากหลายกว่า

    เทียนกล่าวว่า ในอดีต นักวิจัยของซิปรีหาข้อมูลเกี่ยวกับขนาดอุตสาหกรรมอาวุธของจีนได้ยากมาก เนื่องจากผู้ผลิตทั้งหมดล้วนเป็นบริษัทของทางการจีน ข้อมูลเหล่านี้จึงถูกปกปิดไว้ด้วยข้ออ้างด้านความมั่นคงแห่งชาติ

    รายงานฉบับนี้อ้างอิงข้อมูลจากบริษัทผู้ผลิตอาวุธใหญ่สุดของจีน 4 อันดับแรก ซึ่ง 3 บริษัทนั้นติดท็อปเท็นของโลก เพื่อนำมาประเมินขนาดของอุตสาหกรรมการผลิตอาวุธของจีน โดยข้อมูลของปี 2560 นั้นประเมินว่าการขายอาวุธของ 4 บริษัทนี้รวมกันอยู่ที่ 54,100 ล้านดอลลาร์ เปรียบเทียบกับข้อมูลของสหรัฐในปีเดียวกันนั้น อยู่ที่ 226,600 ล้านดอลลาร์ ส่วนรัสเซียอยู่ที่ 37,700 ล้านดอลลาร์

    ตามข้อมูลนี้ AVIC จะติดอันดับ 6 ผู้ผลิตอาวุธของโลก โดยประเมินว่าขายอาวุธได้ 20,100 ล้านดอลลาร์เมื่อปี 2560 ส่วนบริษัท ไชน่านอร์ทอินดัสตรีส์กรุ๊ปคอร์ปอเรชัน (NORINCO) ที่เน้นด้านระบบภาคพื้นดิน จะติดอันดับ 8 ด้วยยอดขายประมาณ 17,200 ล้านดอลลาร์

    อีก 2 บริษัทของจีนที่รายงานกล่าวถึงคือ ไชน่าอิเล็กทรอนิกส์เทคโนโลยีกรุ๊ปคอร์ปอเรชัน (CETC) และไชน่าเซาท์อินดัสตรีส์กรุ๊ปคอร์ปอเรชัน (CSGC) มียอดขายประมาณ 12,200 ล้านดอลลาร์ และ 4,600 ล้านดอลลาร์ ตามลำดับ

    รายงานกล่าวด้วยว่า อุตสาหกรรมอาวุธของจีนพัฒนาถึงจุดที่มีความต้องการอาวุธของจีนจากต่างประเทศมากขึ้น ซึ่งทำให้จีนติดอันดับ 5 ผู้ส่งออกอาวุธของโลก

    เทียนระบุว่า ความสำเร็จในการส่งออกอาวุธของจีนตัวอย่างหนึ่งคือด้านอากาศยานไร้คนขับ (ยูเอวี) หรือโดรน ซึ่งถูกนำมาใช้ในการสู้รบทั้งที่ลิเบียและเยเมน

    การส่งออกอาวุธมากขึ้นของจีนเพิ่มความกังวลต่อความเสี่ยงของการแพร่กระจายอาวุธ เนื่องจากจีนไม่ได้ลงนามข้อตกลงด้านการควบคุมอาวุธต่างๆ ที่มีอยู่ในขณะนี้ รวมถึงสนธิสัญญาการค้าอาวุธที่ผ่านการอนุมัติจากที่ประชุมสมัชชาองค์การสหประชาชาติปี 2556.