ไม่น่าเชื่อว่า เรื่องราวสองสามสิ่งอย่างจะมาเกี่ยวโยงกันได้ ระหว่าง ท้องนา..กาแฟ และผ้าทอ ที่สำคัญเกิดเป็นธุรกิจเล็กๆ ที่สามารถเลี้ยงดูครอบครัวและขยับขยายกลายเป็นความมั่งมีกันขึ้นมาแบบทันตาเห็น 

จากโรงแรมเวียงแก้วที่เราปักหลักกันในตัวเมืองน่าน ตามแผนที่วาดกันไว้ เราเลือกทริปเช้าไปเย็นกลับ เน้นท่องเที่ยวแหล่งท่องเที่ยวไม่กี่จุด แค่วัดภูเก็ต ลำดวนผ้าทอ กาแฟไทลื้อ โรงเรียนชาวนา และวัดก๋ง หรือวัดศรีมงคล

หลังจากใช้เวลาชมวัดภูเก็ต รับพลังความสุขทั้งจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในวัดและถ่ายภาพบรรยากาศวิวหลักล้านกันไปแล้ว เราก็มาแวะกินข้าวกลางวัน จากนั้นก็มาต่อกันที่ลำดวนผ้าทอ

รถราหนาตาทีเดียวเมื่อเรามาถึง นักท่องเที่ยวที่มาแวะที่นี่ แยกกันไปสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งมาเลือกซื้อผ้า และอีกส่วนหนึ่งไปนั่งรอที่ร้านกาแฟ หรือเดินตามสะพานไม้ออกไปชมวิวทิวทัศน์

หลายปีก่อน ลำดวนผ้าทอเป็นเพียงร้านเล็กๆ ทั้งความกว้าง ความยาวไม่มากนัก ตอนนั้น สองสามีภรรยาคือคุณพนม และคุณลำดวน แก้วเทพ ยืนอยู่หน้าเคาน์เตอร์คอยเก็บเงิน และคอยแนะนำ ตลอดจนตอบคำถามลูกค้าที่เข้ามาซื้อ

สินค้าในร้าน ส่วนใหญ่ผลิตจากผ้าล้วนๆ ที่เด่นๆ ก็คือหมวดเครื่องแต่งกายทั้งผ้าทอที่เป็นผ้าถุง เสื้อสำเร็จรูปผลิตจากผ้าพื้นเมือง มีให้เลือกจำนวนมากแบบละลานตา หลากสี หลากไซส์   คนซื้อโดดลงไปในร้านได้แล้วมีความรู้สึกว่าได้ช็อปปิ้งอย่างสนุกสนาน เพราะราคาไม่แพง ซื้อให้ตัวเองแล้วก็สามารถนึกถึงคนนั้นและคนนี้ รวมทั้งคนโน้นได้อีกหลายๆ คน คือซื้อตั้งเยอะ จ่ายเงินไม่มาก

แต่ถ้าใครอยากได้ของดีมาก แพงมาก ก็มีให้เลือกในอีกมุมหนึ่งเช่นกัน

ลักษณะเสื้อผ้าของร้านผ้าทอลำดวน จะเป็นเสื้อที่มีอัตลักษณ์ของความเป็นเสื้อพื้นเมืองแบบไทลื้อแท้ๆ บ้าง แบบเหนือๆ บ้าง ดีไซน์เรียบๆ สวมใส่แล้วให้อารมณ์แบบร่วมสมัยกับคนพื้นถิ่น ใครอยากใส่นานๆ ก็ใช้ได้เพราะลักษณะการตัดเย็บก็ใช้ได้ทนทานอยู่ ส่วนใครจะใส่ครั้งสองครั้งแล้วทิ้งก็ไม่เสียดายเงินมาก

 แม้จะเป็นร้านเล็กๆ แต่วิธีการจัดระเบียบในร้านก็ทำให้ลูกค้าทำตามกติกามารยาท ส่งผลทำให้ไม่เกิดความวุ่นวายตามไปด้วย เช่น แต่ละแถวที่ตั้งเสื้อผ้าจะมีราคากำกับไว้เรียบร้อยแล้ว ซื้อมากซื้อน้อยไม่ต้องเรียกเจ้าของร้านมาต่ออีก ซื้อของไปแล้ว ดูให้ครบ จ่ายเงินแล้วทางร้านไม่รับคืน คนขายไม่ต้องมายืนเฝ้า ให้ลูกค้าบริการตัวเอง เลือกเสร็จแล้วเดินเข้าคิวมาจ่ายเงินกันให้เรียบร้อย

คนซื้อส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย มักเดินทางมากันเป็นครอบครัว พอสาวๆ โดดลงไปช็อปปิ้ง ผู้ชายก็ทำท่าเบื่อหน่าย เจ้าของร้านเลยจัดที่ให้นั่งรอ เป็นร้านโล่งๆ หลังคามุงจาก อยู่ถัดไป มีน้ำชา กาแฟให้ดื่ม แล้วนั่งชมวิวท้องนา ง่วงนักก็งีบกันก่อนได้ ปรากฏว่าได้ผลดีเป็นอย่างยิ่ง เพราะคราวนี้บรรดาคุณผู้ชายและคณะผู้ติดตาม ก็พากันไปนั่งคุย นอนคุย ถ่ายรูปกับท้องนาและกาแฟกันด้วยความเพลิดเพลิน มีที่นั่งแช้ต นั่งเล่นไลน์สบายใจ

ส่วนสาวขาช็อปจะเลือกซื้อเลือกหาเสื้อผ้ามากมายขนาดไหนก็ไม่มีใครมาคอยตั้งท่าทำหน้านิ่วคิ้วขมวดอีกต่อไป

สุขใจทั้งนักช็อป และสบายใจทั้งคนรอ แต่ที่แฮปปี้สุดๆ น่าจะเป็นเจ๊ลำดวนกับสามีและครอบครัวนี่เอง เพราะมีลูกค้าเข้าร้านไม่ได้หยุดหย่อน กิจการขยายใหญ่โต ข้าวของมากขึ้น จากร้านกาแฟเล็กๆ ก็เป็นร้านกาแฟขนาดใหญ่ กลายเป็นธุรกิจแบบเป็นเรื่องเป็นราว และใกล้ๆ กันก็เกิดกิจการขนมจีนน้ำเงี้ยว ของกิน ของฝาก ร้านรวงต่างๆ ยังขยายไปฝั่งถนนตรงข้าม มีช่องทางทำมาค้าขายเกิดขึ้นใหญ่โต แบบเป็นเรื่องเป็นราว

ผ้าทอ กาแฟ และทุ่งนา จึงเข้ามาเกี่ยวข้องกันด้วยเหตุนี้ และเป็นการเกี่ยวข้องที่ทำให้เกิดธุรกิจที่เราคิดไม่ถึงขึ้นมา

ตอนที่พวกเรามาถึงนั้น เดิมทีเพื่อนๆ บอกว่า ตั้งใจจะมากินกาแฟไทลื้อ มาดูว่าเป็นยังไง ส่วนผ้าผ่อนมีเยอะแยะมากมาย คงไม่ซื้อแล้ว

แต่พอลงจากรถได้ คนนึงก็ปรี่เข้าไปตรงยังมุมของร้านผ้าทอลำดวนก่อนเลย เพราะสงสัยว่าคนมุงดูอะไร พอเห็นถนัดก็มากวักมือเรียกเพื่อน หลังจากนั้น เพื่อนร่วมทริปของเราแต่ละนางก็โกยผ้า ที่ว่าไม่สนใจกันมาคนละนับสิบผืน แค่ซื้อให้ตัวเองก็หลายผืนแล้ว ยังซื้อฝากแม่ ฝากเพื่อนและคนนั้น คนนี้ คนโน้น และคนอื่นๆ อีกมากมาย

เวลาจ่ายเงิน ก็ยืนเมาธ์กันเองว่า ผ้าตั้งหลายผืน จ่ายไม่กี่บาท คิดยังไงก็คุ้ม

เนิ่นนานนับชั่วโมง จึงนึกขึ้นมาได้ว่ามีเพื่อนๆ และทีมชายล้วนคอยอยู่ที่ร้านกาแฟ

ส่วนคนคอยก็ไม่ได้อนาทรร้อนใจ นั่งหลับก็มี เอนตัวลงนอนยาวเลยก็มี อย่างไม่ต้องสนใจใคร เพราะคนอื่นๆ ก็ล้วนแต่อยู่ในอิริยาบถทำนองนี้ ไม่มีใครสนใจใคร ใครอยากทำอะไรก็แล้วแต่สะดวก

ช็อปปิ้งแล้ว ดื่มกาแฟแล้ว หลังจากนั้นจึงเป็นช่วงของการเดินเที่ยวบนสะพานไม้แล้วรัวชัตเตอร์ เก็บภาพเมืองปัว ในอารมณ์ ทุ่งนา กาแฟ และผ้าทอ ด้วยความสบายใจ

เรื่องราวของลำดวนผ้าทอ เป็นสิ่งที่พิสูจน์ให้เราเห็นว่า ธุรกิจเกิดขึ้นได้เสมอทุกหย่อมหญ้า ขอเพียงลงมือทำ จากนั้นความคิดและความเป็นไปได้จะตามมา

ใครจะเชื่อว่า ผ้าทอ กาแฟ และท้องนา  3 สิ่งที่ดูไม่เกี่ยวข้องจะทำให้คนที่เชื่อมโยงเป็นร่ำรวยขึ้นมาได้

หลังจากนั้นเราก็เดินทางกันต่อไปยังโรงเรียนชาวนาและวัดก๋ง หรือวัดศรีมงคลตามที่ตั้งใจกันไว้ ทุกสถานที่ ได้รับการบันทึกไว้ในชัตเตอร์ เพื่อเก็บเกี่ยวประสบการณ์ดีๆ จากการเดินทางในครั้งนี้ไว้ 

ส่วนเพื่อนร่วมทริปของเรา ก็เอาผ้าทอลำดวนที่เพิ่งซื้อมาและยังไม่ได้ซัก นุ่งถ่ายรูปกับสถานที่ต่างๆ ในเมืองน่านได้อย่างสวยงามลงตัวเช่นกัน

ถ่ายรูปแล้วก็ดูกันอย่างมีความสุข

ความสุขไม่ใช่เรื่องหายากอีกต่อไป ภายใต้หัวใจที่เบิกบาน จากการเดินทางง่ายๆ ที่ใครๆ ก็ทำได้เช่นกัน.

สรณะ รายงาน

...........................................................