รัสเซียยืนกรานไม่ได้อยู่เบื้องหลังการวางยาพิษทำร้ายอดีตสายลับ 2 หน้าชาวรัสเซียในอังกฤษเมื่อต้นเดือนนี้ เมินเส้นตายของนายกฯ เทเรซา เมย์ ที่ต้องการคำอธิบายสารพิษทำลายประสาทร้ายแรง "โนวีชอก" ที่คิดค้นโดยรัสเซียถูกนำมาใช้ก่อเหตุได้อย่างไร

เทเรซา เมย์ นายกรัฐมนตรีอังกฤษ กล่าวต่อสภาผู้แทนราษฎรเมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2561 ภาพ PRU / AFP

ลอนดอน/มอสโก (เอเอฟพี) / คดีการลอบวางยาพิษทำร้ายอดีตสายลับ 2 หน้าชาวรัสเซียเสี่ยงจะจุดชนวนความขัดแย้งทางการทูตขั้นรุนแรงระหว่างรัสเซียกับโลกตะวันตกที่พากันหนุนหลังอังกฤษ ไม่ว่าจะเป็นสหภาพยุโรป, นาโต หรือสหรัฐ ที่ล้วนเชื่อมั่นอย่างเต็มที่ต่อผลการสอบสวนของอังกฤษ

    เอเอฟพีรายงานเมื่อวันอังคารที่ 13 มีนาคม 2561 ว่าเทเรซา เมย์ นายกรัฐมนตรีหญิงของอังกฤษ ไล่บี้ให้รัสเซียอธิบายว่า เหตุใดสารพิษทำลายประสาทที่รัสเซียผลิตช่วงปลายสงครามเย็นชนิดนี้ ถูกนำมาใช้ทำร้ายเซอร์เกย์ สครีปัล อดีตสายลับ 2 หน้าชาวรัสเซีย ที่เมืองซอลส์บรีของอังกฤษ เมื่อวันที่ 4 มีนาคม

    เมย์กล่าวต่อสภาผู้แทนราษฎรอังกฤษเมื่อวันจันทร์ว่า มีความน่าจะเป็นสูง ที่รัสเซียอยู่เบื้องหลังการวางยาพิษครั้งนี้ เธอขีดเส้นตายเวลาเที่ยงคืนของวันอังคาร ให้รัสเซียชี้แจงคำกล่าวหานี้ และเปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับการพัฒนาโครงการสารพิษโนวีชอกต่อองค์การห้ามอาวุธเคมี (โอพีซีดับเบิลยู)

    บอริส จอห์นสัน รัฐมนตรีต่างประเทศของอังกฤษ กล่าวว่า การทำร้ายครั้งนี้เป็นการใช้สารพิษทำลายประสาทบนผืนแผ่นดินยุโรปครั้งแรกนับแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 และหากได้ข้อสรุปว่ารัสเซียอยู่เบื้องหลัง อังกฤษก็จะตอบโต้อย่างสาสม

    เมย์กล่าวด้วยว่า รัฐบาลของเธอกำลังพิจารณาจะออกกฎหมายแบบเดียวกับ "กฎหมายแมกนิตสกี" ของสหรัฐ ที่เริ่มใช้ในปี 2555 เพื่อลงโทษเจ้าหน้าที่รัสเซียที่ถูกกล่าวหาว่าละเมิดสิทธิมนุษยชน

    สครีปัล วัย 66 ปี และยูเลีย ลูกสาววัย 33 ปีของเขา ยังมีอาการอยู่ในขั้นวิกฤติ นับแต่ทั้งคู่ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล หลังจากถูกพบว่าหมดสติบนม้านั่งด้านนอกศูนย์การค้าแห่งหนึ่งในเมืองซอลส์บรี

เซอร์เกย์ สครีปัล ขณะขึ้นศาลทหารมอสโกเมื่อวันที่ 9 สิงหาคม 2549 ภาพ Kommersant / AFP

    ชายคนนี้เป็นอดีตสายลับ 2 หน้าที่เคยสังกัดหน่วยข่าวกรองทหารรัสเซีย และเคยถูกจำคุกฐานขายความลับของรัสเซียให้แก่อังกฤษ เขาย้ายมาตั้งรกรากที่เมืองอันเงียบสงบทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของอังกฤษแห่งนี้ ภายหลังได้รับการปล่อยตัวตามข้อตกลงแลกเปลี่ยนสายลับระหว่างสหรัฐกับรัสเซียเมื่อปี 2553

    ภายหลังเกิดเหตุ ทางการอังกฤษส่งเจ้าหน้าที่ฉุกเฉินในชุดป้องกันชีวภาพเข้ามาตรวจสอบและทำความสะอาดพื้นที่ในเมืองอันเงียบสงบนี้ เจ้าหน้าที่ยังแนะนำให้ผู้คนราว 500 คนที่อาจสัมผัสกับสารพิษชนิดนี้ในระดับน้อยนิด ซักล้างทำความสะอาดเสื้อผ้าและข้าวของเพื่อป้องกันไว้ก่อน

    ผู้เชี่ยวชาญด้านเภสัชศาสตร์หลายคนกล่าวกันว่า สารพิษโนวีชอก ซึ่งหมายรวมกว้างๆ ถึงสารพิษทำลายประสาทมากกว่า 100 ชนิดที่รัสเซียพัฒนาขึ้นในช่วงปลายสงครามเย็น มี "อันตรายและซับซ้อนกว่า" สารพิษซาริน หรือสารวีเอ็กซ์

    บีบีซีรายงานว่า พนักงานสอบสวนเชื่อว่า สารพิษนี้อาจใช้ในรูปแบบผง ใส่ไว้ในระบบระบายอากาศของรถยนต์ของสครีปัล

เจ้าหน้าที่ในชุดป้องกันเชื้อโรคกางเต็นท์คลุมม้านั่งที่สครีปัลและลูกสาวถูกพบนั่งหมดสติเมื่อวันที่ 4 มีนาคม ภาพ AFP

    ด้านเซอร์เกย์ ลัฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศของรัสเซีย กล่าวว่า รัสเซียไม่ผิด และรัสเซีย "พร้อมให้ความร่วมมือ" แต่อังกฤษต่างหากที่ปฏิเสธคำร้องขอของรัสเซียที่ต้องการ "เข้าถึง" ตัวอย่างสารทำลายประสาท

    เมื่อวันจันทร์ ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน เพิ่งปฏิเสธจะตอบคำถามของบีบีซี ที่ว่ารัสเซียเกี่ยวข้องกับการโจมตีครั้งนี้หรือไม่ โดยย้อนว่าอังกฤษควรสะสางเรื่องนี้ให้เสร็จเสียก่อน แล้วค่อยมาหารือกัน

    ในวันอังคาร รัสเซียยังเรียกเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำมอสโกเข้าพบด้วย โดยก่อนหน้านี้โฆษกกระทรวงการต่างประเทศรัสเซียกล่าวถึงคำกล่าวหาของนายกฯ อังกฤษว่า เป็นการแสดงละครสัตว์ ที่ต้องการบ่อนทำลายการเป็นเจ้าภาพการแข่งขันฟุตบอลโลกปีนี้.