พอผมเห็นหนังสือชื่อ Easternization เขียนโดย Gideon Rachman ก็พลันคิดถึง ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ ที่เคยเขียนหนังสือชื่อ "บูรพาภิวัตน์"

                เพราะคนเขียนประกาศว่าเอเชียกำลังจะพุ่งทะยานเป็นดาวเด่นของโลก และอาจจะแทนที่ยุโรปในฐานะเป็นทวีปที่มีความเจริญรุ่งเรืองด้านเศรษฐกิจและการเมืองอย่างแน่นอน

                ผมสนใจหัวข้อนี้เพราะโดนัลด์ ทรัมป์ และสี จิ้นผิง ทำให้ผมเชื่อว่า "ดุลมหาอำนาจโลก" กำลังเปลี่ยนไปอย่างมีนัยสำคัญ

                และคำว่า "บูรพาภิวัตน์" จึงควรจะได้รับการรื้อฟื้นมาถกแถลงอย่างกว้างขวางสำหรับคนไทยอีกครั้งหนึ่ง

                ครั้งนี้ผมเชื่อว่านักคิดและนักวิชาการจำนวนไม่น้อย ทั้งทางฝั่งตะวันออกและตะวันตกเริ่มจะเห็นสัญญาณชัดเจนว่าคำว่า Asian Century หรือ "ศตวรรษแห่งเอเชีย" กำลังจะเป็นความจริงอย่างชัดเจน

                ผมย้อนไปอ่านที่ ดร.เอนกเคยเขียนเอาไว้ภายใต้หัวข้อนี้ ก็ทำให้คิดต่อยอดไปได้อีกหลายประเด็น

                ขออนุญาตนำเอาข้อเขียนเดิมของ ดร.เอนกมาเล่าใหม่เพื่อทวนความจำอีกครั้งครับ

                ท่านเขียนว่าอย่างนี้

                "บูรพาภิวัตน์" พูดอีกอย่างก็คือจีนกับอินเดียจะผงาดขึ้น คือเอเชียกำลังจะรวยขึ้น ซึ่งทั้งจีนและอินเดียนั้นใกล้ไทยทั้งคู่ อินเดียนั้นใกล้ไทยในทางทะเล แต่จีนใกล้กับไทยทางบกด้วย คือใกล้ชายแดนทางเหนือของเรา

                สองเดือนที่แล้ว ผมมีโอกาสบรรยายให้ครูแนะแนวจากทั่วประเทศกว่าร้อยคน จัดขึ้นที่โรงแรมดุสิตพัทยา โดยมหาวิทยาลัยรังสิต มีสาระที่ช่วยเสริมเรื่อง "ที่ตั้งของประเทศไทย" ได้ดังนี้

                ครูอาจารย์ทั้งหลายมักจะต้องก้มหน้าทำงานในหน้าที่ จนไม่มีเวลาติดตามความคืบหน้าเปลี่ยนแปลงของโลก ของภูมิภาคและของประเทศไปบ้าง จึงขอเล่าอะไรให้ฟัง เผื่อจะนำไปเผยแพร่ต่อ

                สถานการณ์โลกที่น่าจับตาขณะนี้มีอะไรบ้าง?

                หนึ่ง จีนมียุทธศาสตร์ OBOR (ย่อมาจาก One Belt One Road) เพื่อเชื่อมเอเชียกับยุโรปในทางบก และเชื่อมทะเลจีนกับปาซิฟิกทางตะวันตกเข้ากับมหาสมุทรอินเดียต่อไปจนถึงทะเลเมดิเตอเรเนียและชายฝั่งตะวันออกของทวีปแอฟริกาด้วย รถไฟความเร็วสูงและทางหลวงจากปักกิ่งจะวิ่งผ่านซินเกียง เข้าเอเชียกลาง รัสเซีย คอเคซัส หรือตุรกี ผ่านยุโรปตะวันออก ไปถึงยุโรปตะวันตกถึงลอนดอน ถึงเบอร์ลิน

                โดยทั่วไป จีนและสหรัฐจะมีบทบาททางการเมือง-การทหาร-เศรษฐกิจในไทย และในอาเซียนสูงกว่าญี่ปุ่นและยุโรป ในทางเศรษฐกิจญี่ปุ่นยังสำคัญมากต่อเรา ในทางการต่างประเทศและความมั่นคง สหรัฐและอาเซียนจะยังสำคัญมาก แต่ในทางธุรกิจและในทางเศรษฐกิจ จีนจะสำคัญกว่าใครๆ

                ยุทธศาสตร์หลักทางการต่างประเทศของจีนคือ "One Belt One Road-หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง" ซึ่งหมายถึง จะทำให้เกิดเส้นทางสายไหมทางบก และทางทะเล เชื่อมยุโรปเอเชียและแอฟริกาเข้าด้วยกัน  เป็นแนวคิดที่จัดว่าใหญ่มหึมา ทะเยอทะยาน--ในทางบวก ถือเป็นยุทธศาสตร์ระดับโลก

                ทางหลวงและเส้นทางรถไฟความเร็วสูงของจีน นอกจากจะเชื่อมด้านตะวันออกและตะวันตกของเอเชียเข้าด้วยกันแล้ว ยังจะเชื่อมเอเชียตะวันออกเข้ากับเอเชียอาคเนย์ จากคุนหมิงและหนานหนิงผ่านเวียดนาม ลาว พม่าเข้าไทยลงไปตามภาคใต้ของเราเข้าสู่มาเลเซีย สิงคโปร์ และต่อไปได้จนถึงสุมาตราและชวาของอินโดนีเซียทีเดียว.