4 ก.ย. 62 - นายจาตุรนต์ ฉายแสง อดีตประธานยุทธศาสตร์พรรคไทยรักษาชาติ(ทษช.) โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กถึงกรณีที่มีส.ส.รัฐบาลและฝ่ายค้านยื่นญัตติด่วนประธานสภาผู้แทนราษฎร เพื่อขอให้มีการตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาการจัดตั้งกระทรวงปกครองท้องถิ่นว่า “ล่าสุดมีสส.บางพรรคกำลังจะเสนอให้มีกระทรวงการปกครองส่วนท้องถิ่นขึ้น เรื่องการกระจายอำนาจเป็นเรื่องสำคัญจำเป็นของประเทศไทยมานานแล้วและยิ่งสังคมพัฒนาไปมากเข้า โลกก็กำลังเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว รัฐบาลควรเอาเวลาไปแก้ปัญหาระดับชาติและระหว่างประเทศให้มากขึ้น เรื่องในท้องถิ่นต้องพยายามกระจายอำนาจให้ท้องถิ่นตัดสินใจกันเองและจัดการกันเองให้มากที่สุด
น่าเสียดายที่หลายปีมานี้ ไม่เพียงแต่การกระจายอำนาจไม่ไปถึงไหนหากยังถอยหลังเข้าคลองมาไกล มีการพูดถึงการกระจายอำนาจอยู่บ้าง แต่ก็เป็นไปอย่างสะเปะสะปะ ในทางความเป็นจริงรัฐบาล คสช. ได้รวบอำนาจไว้ที่ส่วนกลางมากขึ้น ลดทอนอำนาจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ลงไปทั้งอำนาจในการกำหนดนโยบาย การตัดสินใจว่าจะทำอะไรก่อนหลัง การใช้จ่ายเงินงบประมาณทั้งที่เป็นเงินอุดหนุนและงบที่เกิดจากรายได้ของท้องถิ่นเอง ถูกกำกับสั่งการโดยรัฐบาลจนแทบไม่เหลืองบประมาณส่วนไหนให้ท้องถิ่นได้ตัดสินใจอะไรกันเลย นอกจากนี้ยังมีคำสั่งต่างๆอีกมากที่ อปท. จะทำอะไรก็ต้องขออนุมัติอนุญาตจากผู้ว่าฯ นายอำเภอ
ไม่ปรากฏว่ามีการประชุมคณะกรรมการกระจายอำนาจอย่างเป็นเรื่องเป็นราวมาหลายปีแล้ว ไม่มีวงประชุมหารือเกี่ยวกับการกระจายอำนาจที่ให้ผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญและโดยเฉพาะผู้ที่ปฏิบัติอยู่เองคือผู้บริหาร อปท. ทั้งหลายได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันอย่างจริงจัง การคิดตัดสินใจในเรื่องนี้จึงอยู่ในแวดวงจำกัดของผู้มีอำนาจที่ทำอะไรกันได้ตามอำเภอใจ โดยเฉพาะเมื่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้รับการต่ออายุมาหลายปีแบบมีเงื่อนไขคือหากใครไม่เป็นที่พอใจของผู้มีอำนาจก็อาจถูกมาตรา 44 เล่นงานเอาก็ได้ จึงไม่ค่อยมีใครเสนอความเห็นที่แตกต่าง
เรื่องการกระจายอำนาจ มีประเด็นที่จะแลกเปลี่ยนพูดคุยกันได้อีกมาก แต่เฉพาะหน้านี้อยากจะแสดงความเห็นสั้นๆเกี่ยวกับเรื่องความคิดที่จะตั้งกระทรวงการปกครองส่วนท้องถิ่นว่าแนวความคิดนี้อาจจะไม่สอดคล้องกับหลักการกระจายอำนาจ ยิ่งมีกระทรวงท้องถิ่น ก็จะยิ่งทำให้เกิดนายใหม่ที่คอยกำกับบังคับบัญชาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมากขึ้น การมีกระทรวงหมายความให้ความสำคัญก็จริง แต่จะกลายเป็นให้ความสำคัญกับส่วนกลางในการไปกำกับท้องถิ่นเสียมากกว่า
ลองนึกดูว่ากระทรวงนี้จะมีกรมอะไรบ้างและกรมเหล่านี้จะมีหน้าที่อะไร จริงๆแล้วการส่งเสริมการกระจายอำนาจคือต้องพยายามลดอำนาจหน้าที่ของส่วนกลางและส่วนภูมิภาคลงและยกไปให้ท้องถิ่นตัดสินใจและบริหารจัดการภายใต้การตรวจสอบควบคุมของประชาชนในท้องถิ่นนั้นเอง จริงๆ แล้วกระทรวง ทบวงกรมไม่ควรไปคอยตรวจสอบสั่งการท้องถิ่นให้ทำโน่นทำนี่อย่างที่เป็นอยู่”.
