(ช่วงหน้าฝน น้ำท่วมขัง เมื่อผู้สูงอายุเดินลุยน้ำควรรีบล้างเท้าให้สะอาดด้วยน้ำสบู่ ซับเท้าให้แห้ง เพื่อป้องกันง่ามเท้าเปื่อย โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่ป่วยโรคเบาหวาน)

    ฝนที่ตกชุกติดต่อกันหลายวันในช่วงนี้ ส่วนหนึ่งเพราะลมมรสุมต่างๆ อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพได้ โดยเฉพาะบางพื้นที่ซึ่งมีน้ำท่วมขัง ที่เป็นสาเหตุของการเจ็บป่วย ซึ่งพบได้ตั้งแต่โรคไข้หวัด น้ำกัดเท้า ไปจนถึงสุขภาพจิตอย่างภาวะเครียดและเป็นกังวลเกี่ยวกับเรื่องการเกษตรที่ต้องถูกน้ำท่วมขังในช่วงนี้ หลังจากที่ก่อนหน้านี้บ้านเราพบกับภาวะภัยแล้งมาหลายเดือน พี่แป้ง-วิภา เกียรติหนุนทวี พยาบาลวิชาชีพ ชำนาญการด้านผู้สูงอายุ รพ.ปากท่อ มีข้อมูลมาแนะนำไว้น่าสนใจ  พยาบาลวิภา บอกว่า “ปัญหาสุขภาพที่มาพร้อมกับหน้าฝนซึ่งมีน้ำท่วมขัง พบได้แต่โรคผิวหนังอย่าง “โรคเท้าเปื่อย” จากการแช่หรืออยู่ในพื้นที่น้ำท่วมขังเป็นเวลานานๆ หรือเดินลุยน้ำเน่าเสีย โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน ซึ่งบริเวณง่ามเท้าเสี่ยงต่อการเปื่อยง่าย เสี่ยงต่อการเป็นแผลพุพองและติดเชื้อโรคได้ ดังนั้นหลังลุยน้ำต้องรีบล้างให้สะอาดด้วยน้ำสบู่ และซับด้วยผ้าสะอาด แล้วผึ่งเท้าให้แห้งสนิท      นอกจากนี้ ปัญหา “ถูกสัตว์มีพิษกัดต่อย” อาทิ ตะขาบ ตะเข็บ แมลงป่อง ฯลฯ ซึ่งสัตว์เหล่านี้มักจะมาพร้อมกับน้ำท่วมขัง ผู้สูงอายุจึงควรระมัดระวังเป็นพิเศษ โดยการสวมรองเท้าบูทตเวลาที่ต้องเดินลุยน้ำออกไปทำธุระนอกบ้าน และไม่ยืนแช่น้ำอยู่เป็นเวลานานๆ ที่สำคัญควรพกยาสามัญประจำบ้านอย่างเบตาดีนหรือยาทาฆ่าเชื้อ และแอลกอฮอล์สำหรับเช็ดแผลและฆ่าเชื้อโรค ตลอดจนยาทาแก้ผื่นคันแดง ติดบ้านไว้ด้วย

(ป้องกันโรคฉี่หนูและน้ำกัดเท้า รวมถึงไฟฟ้าชอร์ต ผู้สูงอายุควรใส่รองเท้าบูตหากอยู่ในพื้นที่น้ำท่วมขัง)

      ในส่วนของผู้สูงอายุที่อยู่ต่างจังหวัดควรระมัดระวัง “โรคฉี่หนู” ซึ่งมากับน้ำ ทั้งนี้ ในระยะที่ฝนตกชุกและมีน้ำแช่ขังในนาข้าว ผู้สูงอายุควรหลีกเลี่ยงการออกไปลุยน้ำ หรือหากจำเป็นต้องออกไปก็ควรสวมรองเท้าบูตเพื่อป้องกันการสัมผัสน้ำโดยตรง และรีบล้างให้สะอาดด้วยน้ำสบู่ และที่ลืมไม่ได้คือ “การเหยียบเศษแก้วและวัตถุแหลมคม” จากการเดินลุยน้ำ ซึ่งจะทำให้เกิดแผลที่เท้า และเสี่ยงต่อการติดเชื้อโรคที่มากับน้ำได้เช่นกัน ซึ่งผู้สูงอายุสามารถป้องกันได้โดยไม่เดินเท้าเปล่า หรือไม่ไปในจุดที่เสี่ยงต่อการพัดพาของวัตถุแหลมดังกล่าว และสวมรองเท้าบูตเช่นเดียวกัน นอกจากนี้ การสัญจรในพื้นที่ซึ่งมีน้ำท่วมขังยังเสี่ยงต่อการ “ถูกไฟฟ้าชอร์ต” จากการที่สายไฟแช่น้ำเป็นเวลานานๆ ประกอบสายไฟมีการชำรุดอยู่ก่อนแล้ว ในจุดนี้อาจจำเป็นต้องแจ้งเจ้าหน้าที่การไฟฟ้าฯ ให้เข้ามาดูแล รวมถึงผู้สูงอายุก็ต้องเลี่ยงโดยการไม่เดินไปในบริเวณที่สายไฟแช่น้ำ และหลีกเลี่ยงการใช้ไม้เขี่ยสายไฟขึ้นจากน้ำเองโดยพลการ เพื่อป้องกันไฟดูดเสียชีวิต

(พื้นที่มีน้ำท่วมขัง ผู้สูงอายุควรไม่ใช้ไม้เขี่ยสายไฟที่แช่น้ำโดยพลการ หรือหลีกเลี่ยงการสัมผัสปลั๊กไฟที่แช่น้ำเพื่อป้องกันไฟดูดเสียชีวิต)

      นอกจากนี้ “โรคหวัด” ก็พบได้ค่อนข้างบ่อยในช่วงน้ำท่วมขัง แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดนั้น ควรป้องกันไม่ให้โรคทางเดินหายใจดังกล่าวแพร่กระจายไปสู่ผู้อื่น โดยผู้สูงอายุที่ป่วยควรใส่หน้ากากอนามัย ควรหมั่นดื่มน้ำอุ่นๆ และต้องไม่ทิ้งขยะที่เปื้อนน้ำมูก น้ำลาย เพราะเป็นขยะที่ก่อโรค ดังนั้นแนะนำให้มัดปากถุงขยะให้เรียบร้อยก่อนนำขึ้นไปทิ้งในที่ทิ้งถูกสุขอนามัย

(ตัวอย่างส้วมอเนกประสงค์ช่วงน้ำท่วมขัง เพื่อป้องกันการถ่ายของเสียลงในแหล่งน้ำและนำมาซึ่งอาการท้องร่วงเสีย)

      ส่วนเรื่องอาหารการกินที่ได้รับแจกในช่วงน้ำท่วมขังนั้น แนะนำว่า “ผู้สูงอายุควรบริโภคสดใหม่” โดยการอุ่นให้ร้อนก่อนรับประทาน ส่วนหนึ่งเพื่อฆ่าเชื้อโรค และป้องกันโรคทางเดินอาหาร หรือโรคท้องร่วงในผู้สูงอายุ เพราะอาหารอาจจะปรุงมาเป็นระยะเวลานาน นอกจากนี้ก็ไม่ควรขับถ่ายลงแหล่งน้ำ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรคท้องร่วงท้องเสียเช่นกัน แต่ให้หาอุปกรณ์สำหรับขับถ่าย เช่น ส้วมอเนกประสงค์สำหรับพกพา จากนั้นเก็บสิ่งปฏิกูลใส่ถุงให้มิดชิด และนำไปทิ้งในที่สำหรับทิ้งขยะมูลฝอยโดยเฉพาะ ที่สำคัญในช่วงฝนตกชุกนั้นอาจทำให้พื้นที่การเกษตรเสียหาย ทั้งนี้ “การเยียวยาจิตใจผู้สูงอายุ” ก็เป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะนอกจากช่วยเหลือจากภาครัฐแล้ว ลูกหลานสามารถให้กำลังใจผู้สูงวัยด้วยการปลอบประโลม ว่าสิ่งที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเรื่องของภัยธรรมชาติ ซึ่งเราไม่สามารถไปห้ามหรือไปกำหนดได้ ก็ขอให้ท่านได้ปล่อยวาง เพราะฟ้าหลังฝนย่อมสดใสเสมอ

(วิภา เกียรติหนุนทวี)

      ฝนตกชุก น้ำท่วมขัง เป็นเรื่องของธรรมชาติที่อาจควบคุมได้ค่อนข้างยาก แต่การเตรียมพร้อมรับมือกับภัยในช่วงหน้าฝนอย่างถูกวิธี ก็ช่วยส่งเสริมสุขภาพกายและใจของคนสูงอายุและคนทั่วไปได้ไม่น้อยจริงไหมค่ะ...