กระแสการลดใช้พลาสติกในบ้านเราเริ่มมีมากขึ้นเรื่อยๆ จากผลกระทบที่เห็นได้ชัด และล่าสุดพะยูนน้อยมาเรียมก็ต้องจากโลกนี้ไปจากการกินขยะพลาสติกโดยไม่รู้ตัว ยิ่งทำให้เป้าหมายของคนบางกลุ่มที่จะอนุรักษ์ธรรมชาติชัดเจนและยิ่งใหญ่ขึ้น แต่ในทางกลับกัน พลาสติกก็ยังคงเป็นอุตสาหกรรมที่สำคัญของประเทศไทย จากกำลังการผลิตที่เพิ่มขึ้น ความต้องการ และการส่งออก
    และจากสถิติของสถาบันไทย-เยอรมัน มีอัตราการเติบโตของการผลิตเม็ดพลาสติกในประเทศไทยในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา เฉลี่ยอยู่ที่ 3.45% ต่อปี โดยปริมาณการผลิตเม็ดพลาสติกในปีที่ผ่านมาอยู่ที่ 9 ล้านตัน เติบโตจากปีที่ผ่านมา 5.8% แม้ว่าแนวโน้มการใช้พลาสติกในกลุ่มผู้บริโภคจะลดลง แต่ในภาคการผลิต พลาสติกยังคงเป็นวัตถุดิบต้นน้ำที่สำคัญสำหรับการผลิตในอุตสาหกรรมต่างๆ 
    ด้วยคุณสมบัติที่หลากหลาย อาทิ ความยืดหยุ่นสูง น้ำหนักเบา ทนความร้อน ทนทานต่อสารเคมีบางชนิด ป้องกันการซึมผ่านของน้ำหรือไขมันได้ อีกทั้งต้นทุนที่ต่ำ ทำให้อุตสาหกรรมต่างๆ สามารถนำพลาสติกชนิดที่เหมาะสมมาปรับใช้กับธุรกิจได้
    นายสมหวัง บุญรักษ์เจริญ ผู้อำนวยการสถาบันไทย-เยอรมัน กล่าวว่า ปัจจัยสนับสนุนหลักในการเติบโตของปริมาณการใช้พลาสติกคือ กลุ่มอุตสาหกรรมเป้าหมาย (เอสเคิร์ฟ) อาทิ อุตสาหกรรมเกษตรและเทคโนโลยีชีวภาพ อุตสาหกรรมการแปรรูปอาหาร อุตสาหกรรมการบินและโลจิสติกส์ เป็นต้น ซึ่งถือเป็นกลุ่มที่มีศักยภาพในการเติบโต และมีโอกาสดึงดูดเม็ดเงินเข้าประเทศเป็นจำนวนมาก
     โดยตัวอย่างของอุตสาหกรรมที่มีการนำพลาสติกไปเป็นส่วนประกอบการผลิตจำนวนมาก ในปี 2560 อาทิ อุตสาหกรรมยานยนต์ ปริมาณการผลิตอยู่ที่ 364 กิโลตันต่อปี หรือคิดเป็น 6.9% ของปริมาณการผลิตต่อปี มีมูลค่าการผลิต 97,203 ล้านบาท หรือ 13.0% ของมูลค่าการผลิตต่อปี ตัวอย่างผลิตภัณฑ์พลาสติกในอุตสาหกรรมยานยนต์ เช่น ชิ้นส่วนตกแต่งภายนอกและภายในรถยนต์ แผงอุปกรณ์รถยนต์ เป็นต้น
    อุตสาหกรรมชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ มีปริมาณการผลิตอยู่ที่ 838 กิโลตันต่อปี หรือคิดเป็น 15.9% ของปริมาณการผลิตต่อปี มีมูลค่าการผลิต 179,666 ล้านบาท หรือ 24.1% ของมูลค่าการผลิตต่อปี ตัวอย่างผลิตภัณฑ์พลาสติกในอุตสาหกรรมชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ เช่น ชิ้นส่วนพลาสติกในแผงควบคุมการทำงาน ปลั๊กไฟ เป็นต้น 
    อุตสาหกรรมการแพทย์ มีปริมาณการผลิตอยู่ที่ 51 กิโลตันต่อปี หรือคิดเป็น 1.0% ของปริมาณการผลิตต่อปี มีมูลค่าการผลิต 49,861 ล้านบาท หรือ 6.7% ของมูลค่าการผลิตต่อปี ตัวอย่างผลิตภัณฑ์พลาสติกในอุตสาหกรรมการแพทย์ เช่น ถุงมือแพทย์ สายใส่ทางเดินอาหาร ชุดให้น้ำเกลือ เครื่องมือแพทย์ บรรจุภัณฑ์ยา เป็นต้น
    ทั้งนี้ จึงโต้แย้งไม่ได้ถ้าหากจะยกอุตสาหกรรมพลาสติกเป็นอุตสาหกรรมที่สำคัญของประเทศ แต่ทั้งนี้ท่ามกลางกระแสลดใช้พลาสติก จึงเป็นความท้าทายให้กับผู้ประกอบกิจการด้านนี้ จึงต้องเร่งสร้างความเข้าใจและสนับสนุนการใช้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเรื่องสำคัญคือ การปลูกจิตสำนึกที่ดีให้กับผู้ใช้ ให้เข้าใจและตระหนักถึงผลดีและผลเสีย ควบคู่ไปกับการพัฒนาอุตสาหกรรมที่ประเทศยังมีปัญหาอยู่หลายข้อ
    แม้การใช้พลาสติกยังมีกลุ่มที่ต่อต้านอยู่ แต่การพัฒนาทางด้านอุตสาหกรรมก็ต้องดำเนินต่อไปเพื่อเป็นเครื่องมือในการสนับสนุนความเข้มแข็งของประเทศ และเมื่อมาดูถึงปัญหาของผู้ประกอบการไทย จะเห็นได้ว่ายังติดปัญหาอยู่หลายด้าน โดยเฉพาะการเข้าถึงเทคโนโลยี และขีดความสามารถของผู้ประกอบการ ด้วยเหตุนี้สถาบันไทย-เยอรมัน จึงร่วมกับเมสเซ่ ดุสเซลดอร์ฟ เอเชีย เตรียมจัดงาน ทีพลาส 2019 ที่สุดของมหกรรมเทคโนโลยีสำหรับอุตสาหกรรมพลาสติกและยางพาราครั้งยิ่งใหญ่ มีกำหนดจัดขึ้นระหว่างวันที่ 18-21 ก.ย.2562  
    โดยภายในงานรวบรวมเทคโนโลยีและโซลูชั่นสุดล้ำจากบริษัทชั้นนำทั่วโลก เพื่อส่งเสริมโอกาสผู้ประกอบการไทยในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง ยกระดับอุตสาหกรรมปลายน้ำให้มีความเข้มแข็ง ตั้งแต่การพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานของการผลิตวัตถุดิบต้นน้ำ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องจักรและอุปกรณ์สมัยใหม่ วัสดุการผลิต ผลิตภัณฑ์กึ่งสำเร็จรูป รองรับโอกาสและการเติบโตสู่ฐานการผลิตหลักของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
    ซึ่งการเลือกใช้เทคโนโลยีการผลิตที่มีคุณภาพตั้งแต่ต้นวงจร ซึ่งจะช่วยให้อุตสาหกรรมต่างๆ สามารถลดต้นทุนการผลิต เพิ่มประสิทธิผล รวมทั้งประหยัดเวลาและทรัพยากร และพร้อมที่จะก้าวไปสู่การเป็นสมาร์ทแฟคทอรี และมีศักยภาพในการแข่งขันกับอุตสาหกรรมระดับโลก
    มีคนเคยกล่าวว่าพลาสติกไม่ใช่ตัวการที่ทำร้ายธรรมชาติ แต่ผู้ใช้มันต่างหากที่เป็นคนกำหนดให้พลาสติกเป็นผู้ร้าย หากเราใช้ในทิศทางที่เหมาะสม รู้จักการรักษา และคำนึงถึงธรรมชาติ พลาสติกก็เป็นสิ่งที่อำนวยความสะดวกให้กับชีวิตความเป็นอยู่ได้มาก พร้อมกับยังเป็นอุตสาหกรรมที่สำคัญที่จะทำให้ประเทศสามารถแข่งขันในระดับเวทีโลกได้.

ณัฐวัฒน์ หาญกล้า