อุตรดิตถ์/ ‘ไมตรี  อินทุสุต’ ประธานบอร์ด พอช.และเครือข่ายขบวนองค์กรชุมชน  ร่วมพิธียกเสาเอก ‘บ้านมั่นคงห้องสูง’ อ.ลับแล  สร้างบ้านใหม่ 40 ครัวเรือนบนที่ดินกรมธนารักษ์  สัญญาเช่าระยะยาว 30 ปี  โดยหน่วยงานในท้องถิ่นให้การสนับสนุนด้านสาธารณูปโภค เช่น ประปา  ไฟฟ้า  ขณะที่ พอช.สนับสนุนงบประมาณและสินเชื่อ 11 ล้านบาทเศษ

ตามที่รัฐบาลมอบหมายให้สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) จัดทำแผนแม่บทการพัฒนาที่อยู่อาศัยระยะ 20 ปี (พ.ศ.2560-2579)  มีเป้าหมายเพื่อให้คนไทยทุกครอบครัวมีที่อยู่อาศัยที่มั่นคงภายในปี 2579  โดยสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ หรือ ‘พอช.’ สนับสนุนการพัฒนาที่อยู่อาศัยของประชาชนประมาณ 1 ล้านครัวเรือนทั่วประเทศ  โดยดำเนินงานตามแผนงานบ้านมั่นคงเมืองและชนบท  โครงการบ้านพอเพียงชนบท  การพัฒนาที่อยู่อาศัยชุมชนริมคลอง  คนไร้บ้าน  ฯลฯ  ซึ่งขณะนี้การดำเนินงานมีความคืบหน้าเป็นลำดับ

ล่าสุดวันที่ 10 พฤษภาคม  ที่บ้านห้องสูง  ต.ชัยจุมพล  อ.ลับแล  จ.อุตรดิตถ์   สหกรณ์เคหสถานบ้านมั่นคงอุตรดิตถ์ จำกัด  เครือข่ายบ้านมั่นคงเมืองจังหวัดอุตรดิตถ์  สภาองค์กรชุมชนตำบลชัยจุมพล  ขบวนองค์กรชุมชนจังหวัดอุตรดิตถ์  และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันจัดพิธียกเสาเอกเพื่อสร้างบ้านมั่นคง  ‘สหกรณ์เคหสถานบ้านมั่นคงอุตรดิตถ์ จำกัด’  จำนวน  40 ครัวเรือน  โดยมีนายไมตรี  อินทุสุต  ประธานกรรมการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) เป็นประธานในพิธี  มีนายพิภัช ประจันเขตต์  รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุตรดิตถ์  นายสมชาติ  ภาระสุวรรณ  ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ และผู้แทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง  เช่น  กรมธนารักษ์  อำเภอลับแล  รวมทั้งเครือข่ายภาคประชาชนเข้าร่วมในพิธีประมาณ 300 คน

 นายไมตรี  อินทุสุต (ที่ 2 จากขวา)

นายไมตรี  อินทุสุต  ประธานกรรมการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ  กล่าวว่า  ความสำเร็จในการสร้างบ้านมั่นคงในวันนี้เกิดจากภาคีต่างๆ 4 ฝ่าย  คือ  ภาคีแรกที่สำคัญที่สุด  คือ  ชาวบ้าน  ซึ่งแต่เดิมนั้นพี่น้องสร้างบ้านอยู่ในที่สาธารณะที่ไม่ถูกกฎหมายและกระจัดกระจายไร้สถานภาพ  แต่วันนี้พี่น้องได้รวมตัวกันเพื่อสร้างบ้านใหม่  ส่วนภาคีที่ 2 คือ หน่วยราชการส่วนกลาง  ได้แก่ กรมธนารักษ์ส่วนกลางที่ให้เช่าพื้นที่ผ่านธนารักษ์จังหวัด โดยอนุญาตให้เช่า 30 ปี  ราคาตารางวาละ  38 สตางค์  และเมื่อถึงปีที่ 30 ธนารักษ์จะต่ออายุให้อีก 30 ปีอย่างแน่นอน

ส่วนภาคีที่ 3 คือ  สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน  ภาคีที่ 4  คือ  ขบวนองค์กรชุมชน  และภาคีที่ 5 คือ สภาองค์กรชุมชน  ซึ่งร่วมกันทำงาน  โดยเฉพาะขบวนองค์กรชุมชนที่ทำงานแบบจิตอาสา  ทำงานหนักโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน  จนประสบผลสำเร็จ 

“เพราะฉะนั้นจากที่ไม่มีหลักแหล่งที่ถูกต้อง  ถูกกฎหมาย วันนี้พวกท่านจะได้อยู่ในที่ที่ถูกกฎหมาย  มีกฎกติกาถูกต้องทุกประการ จะอยู่อาศัยในที่สมสง่าและภาคภูมิ  และหน่วยงานต่างๆ จะร่วมกันสนับสนุนให้พี่น้องได้พัฒนาคุณภาพชีวิต  และสิ่งแวดล้อมให้ดีขึ้นต่อไป”  นายไมตรีกล่าว 

นางสาวธีรยา มาบุญลือ  ประธานคณะกรรมการสหกรณ์เคหสถานบ้านมั่นคงอุตรดิตถ์ จำกัด  กล่าวว่า  โครงการบ้านมั่นคงที่บ้านห้องสูง  ตำบลชัยชุมพล  เกิดจากการรวมตัวกันของประชาชนที่มีความเดือดร้อนเรื่องที่อยู่อาศัย  เนื่องจากไม่มีความมั่นคงในที่ดิน  เช่น  อาศัยอยู่ในที่ดินวัด  ที่ดินกรมธนารักษ์  การรถไฟแห่งประเทศไทย  กรมชลประทาน  นอกจากนี้ชุมชนยังมีสภาพแออัด  บ้านเรือนทรุดโทรม  ไม่มั่นคงแข็งแรง  ส่วนใหญ่มีฐานะยากจน  อาชีพรับจ้างทั่วไป และค้าขายเล็กๆ น้อยๆ ชาวบ้านที่เดือดร้อนจึงรวมตัวกันเป็น ‘สหกรณ์เคหสถานบ้านมั่นคงอุตรดิตถ์ จำกัด’  เพื่อต้องการแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัยและพัฒนาชีวิตให้ดีขึ้น  โดยมีหน่วยงานต่างๆ ร่วมให้การสนับสนุน  

เช่น  จังหวัดอุตรดิตถ์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ประสานงานเพื่อขอเช่าที่ดินราชพัสดุจากกรมธนารักษ์  บริเวณบ้านห้องสูง  หมู่ 3  ต.ชัยจุมพล  อ.ลับแล  เนื้อที่ 4 ไร่ 2 งาน 48 ตารางวา  เป็นที่ก่อสร้างบ้านใหม่  จำนวน 40  ครัวเรือน  ระยะเวลาเช่า  30 ปี  (1 มกราคม 2562 - 31 ธันวาคม 2591) สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ  สนับสนุนงบประมาณในการแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัยภายใต้โครงการบ้านมั่นคงเมือง จำนวน 11,644,820 บาท  (งบสนับสนุนรวม 3.1 ล้านบาท และสินเชื่อรวม 8,544,820 บาท  ระยะเวลาผ่อนชำระคืนภายใน 15 ปี)  

นอกจากนี้สหกรณ์ฯ ยังได้ประสานขอรับการสนับสนุนการพัฒนาระบบสาธารณูปโภคจากหน่วยงานรัฐในพื้นที่ด้วย  เช่น  การประปา  การไฟฟ้า  ฯลฯ  ส่วนแบบบ้านที่จะก่อสร้างใหม่  มี 3 แบบ คือ 1.บ้านแฝดชั้นเดียวขนาด 4X7 เมตร  2.บ้านแฝดชั้นเดียวขนาด 5X8 เมตร   และ 3.บ้านแฝดสองชั้นขนาด 5X8 เมตร   ขนาดที่ดิน 24 ตารางวาต่อครอบครัว   ส่วนแผนงานการก่อสร้างบ้านคาดว่าจะเสร็จภายใน 1 ปี

นายสุพัฒน์  จันทนา  ผู้อำนวยการสำนักงานภาคเหนือ  สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ  กล่าวว่า  การพัฒนาที่อยู่อาศัยในจังหวัดอุตรดิตถ์เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2538-2543 โดยสำนักงานพัฒนาชุมชนเมือง (ปัจจุบันคือ พอช.) ได้ร่วมกับภาคีเครือข่ายในจังหวัดอุตรดิตถ์สนับสนุนการสร้างบ้านใหม่ของชาวชุมชน 8 ครอบครัวที่อาศัยอยู่ริมคลองโพ      อ.เมือง จ.อุตรดิตถ์  โดยชาวบ้านได้ร่วมกันออมทรัพย์วันละ 15 บาท  และเช่าที่ดินจากวัดเพื่อสร้างบ้านใหม่ในราคาหลังละ 40,00 บาท  จนกลายเป็นต้นแบบในการพัฒนาที่อยู่อาศัยในจังหวัดอุตรดิตถ์

ช่วงปี 2544–2556 พอช.และเครือข่ายองค์กรชุมชนเมืองอุตรดิตถ์ร่วมกับหน่วยงานท้องถิ่นทำการสำรวจข้อมูลผู้เดือดร้อนด้านที่อยู่อาศัยในเทศบาลเมืองอุตรดิตถ์  พบว่ามีผู้เดือดร้อน 18 ชุมชน  จำนวน  1,036 ครัวเรือน  โดย พอช.และภาคีเครือข่ายได้สนับสนุนการแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัย  แบ่งเป็น 1.การย้ายชุมชนไปสร้างบ้านในที่ดินใหม่  จำนวน 124 ครัวเรือน  2.ปรับปรุงที่อยู่อาศัยในที่ดินเดิม 13  ชุมชน  จำนวน  912  ครัวเรือน  

“จนถึงขณะนี้ พอช.และภาคีเครือข่ายได้สนับสนุนการแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัยตามโครงการบ้านมั่นคงเมืองอุตรดิตถ์ไปแล้ว  รวมทั้งหมด  4 เมือง 17 โครงการ  คือ ในเขตเทศบาลเมืองอุตรดิตถ์  1,036 ครัวเรือน   เทศบาลตำบลในเมือง อำเภอพิชัย  215 ครัวเรือน, อบต.หาดล้า อำเภอท่าปลา  33 ครัวเรือน และ อบต.ชัยจุมพล อำเภอลับแล 40 ครัวเรือน  รวมทั้งหมด  1,324 ครัวเรือน  ส่วนที่เหลือจะดำเนินการต่อไป  โดย พอช.จะประสานงานกับหน่วยงานรัฐที่ดูแลที่ดิน  เพื่อนำที่ดินรัฐที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์มาให้ชาวชุมชนเช่าเพื่อก่อสร้างบ้านมั่นคง”  นายสุพัฒน์กล่าว

 บ้านมั่นคงของสหกรณ์เคหสถานบ้านมั่นคงอุตรดิตถ์ จำกัด  กำลังก่อสร้าง

สำหรับความคืบหน้าในการดำเนินการโครงการบ้านมั่นคงทั่วประเทศของสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ ในปีงบประมาณ 2562 มีเป้าหมาย 5,500  ครัวเรือน  ขณะนี้ (ตุลาคม 2561-มีนาคม 2562)   ดำเนินการแล้ว 3,335 ครัวเรือน  โครงการบ้านพอเพียงชนบท  เป้าหมาย 11,500  ครัวเรือน  ขณะนี้ดำเนินการแล้ว 12,543 ครัวเรือน  โครงการพัฒนาที่อยู่อาศัยชุมชนริมคลอง  (ดำเนินงานต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2559 ในพื้นที่คลองลาดพร้าว)  เป้าหมาย 7,069  ครัวเรือน   ขณะนี้ดำเนินการแล้ว 3,084 ครัวเรือน  ฯลฯ

ส่วนผลการดำเนินโครงการบ้านมั่นคงตั้งแต่ปี 2546-2561  สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ ได้ดำเนินการในพื้นที่  76 จังหวัด   จำนวน 353 เมือง   รวม 931  โครงการ   ครอบคลุม 2,061 ชุมชน   ทำให้ประชาชนมีที่อยู่อาศัยที่มั่นคงรวม  100,216  ครัวเรือน