การอยู่ร่วมกันระหว่างธรรมชาติกับการทำอุตสาหกรรมนั้นเป็นของคู่กันมาโดยตลอด ซึ่ง "กระจกไร้เงา" นั้น เคยนำเสนอเรื่องเกี่ยวกับโทษและผลกระทบของอุตสาหกรรมที่ทำลายธรรมชาติ และรางวัลของคนดีที่มอบให้กลุ่มอุตสาหกรรมที่มีการสนับสนุนสิ่งแวดล้อมไปแล้ว และครั้งนี้จะเป็นอีกหนึ่งโครงการดีๆ ที่เสนอถึงการอยู่ร่วมกันแบบบูรณาการ โดยอาศัยหลักเมื่อเบียดเบียนและใช้งานจากธรรมชาติแล้ว ก็ได้เยียวยาความสมบูรณ์คืนสู่ธรรมชาติกลับไป

        โดยกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) ร่วมกับบริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด (เชฟรอนประเทศไทย) และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (เอ็มโอยู) โครงการนำร่องการใช้ขาแท่นหลุ่มผลิตปิโตรเลียมจำนวน 8 ขาแท่นไปจัดวางเป็นปะการังเทียม เพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเล บริเวณเกาะพะงัน จังหวัดสุราษฎร์ธานี

        ซึ่งความร่วมมือดังกล่าวจัดทำขึ้นเพื่อส่งเสริมความร่วมมือ ตามมติคณะกรรมการนโยบายและแผนการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งแห่งชาติ ในการศึกษา ติดตาม และตรวจสอบสภาพแวดล้อมด้านกายภาพและนิเวศวิทยาของพื้นที่ในทะเล และประโยชน์ที่ได้รับจากแหล่งปะการังเทียมจากขาแท่นหลุมผลิตปิโตรเลียมที่ไม่ใช้งานแล้ว ให้เกิดเป็นองค์ความรู้ใหม่ของประเทศ

        รวมถึงได้กำหนดขอบเขตความร่วมมือของทั้งสามฝ่ายในโครงการดังกล่าว แบ่งเป็นกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง จะเป็นผู้ดำเนินงาน กำกับการดำเนินงาน ติดตามประเมินและดูแลพื้นที่โครงการฯ รวมทั้งประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการขออนุญาตจัดวางปะการังเทียมตามที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการชาติฯ

        ส่วนเชฟรอนประเทศไทย จะเป็นผู้ดำเนินการร่วมกับกรม ทช. พร้อมทั้งมอบขาแท่นหลุมผลิตปิโตรเลียมที่ไม่ใช้งานแล้วจำนวน 8 ขาแท่น ให้แก่กรม ทช. เพื่อนำไปใช้เป็นวัสดุในการจัดทำเป็นปะการังเทียม รวมทั้งให้การสนับสนุนด้านการจัดวางและงบประมาณของโครงการฯ สำหรับศูนย์บริการวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นผู้รับผิดชอบในการบริหารจัดการและสนับสนุนงานด้านการศึกษาให้เป็นไปตามมาตรฐานวิชาการของทั้งในและต่างประเทศ

        นายไพโรจน์ กวียานันท์ ประธานกรรมการบริหาร บริษัท เชฟรอนฯ กล่าวว่า ตลอดระยะเวลา 56 ปี ของการดำเนินภารกิจจัดหาพลังงานอย่างปลอดภัยและเชื่อถือได้ให้กับประเทศ เรายังมุ่งมั่นเป็นพันธมิตรที่ดีกับสังคมไทยในทุกๆ  ด้าน รวมถึงการสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลและสิ่งแวดล้อม

        โดยการดำเนินโครงการนี้ ได้รับความร่วมมือจากผู้เชี่ยวชาญจากสถาบันการศึกษาทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงมีการนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ในการศึกษา เพื่อจัดวางเป็นปะการังเทียม และมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาการนำขาแท่นหลุมผลิตปิโตรเลียมในอ่าวไทยมาใช้เป็นปะการังเทียม เนื่องด้วยลักษณะโครงสร้างที่ซับซ้อนทำจากเหล็กกล้าที่จัดสร้างเพื่อใช้งานในทะเล มีน้ำหนักประมาณ 300-700 ตัน จึงมีความมั่นคงแข็งแรง

        ที่สำคัญไม่มีส่วนใดสัมผัสปิโตรเลียมมาก่อน มีพื้นที่ลงเกาะสำหรับสิ่งมีชีวิต จึงมีความเหมาะสมที่จะเป็นที่อยู่อาศัยและที่หลบภัยของสิ่งมีชีวิต โดยดำเนินการในพื้นที่เกาะพะงัน ซึ่งเคยมีโครงการต้นแบบในการวางโครงสร้างเหล็ก ร่วมกับมูลนิธิเพื่อสถาบันปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย ในพื้นที่อ่าวโฉลกหลำ ของเกาะพะงัน มาตั้งแต่เดือน ก.ย.2556 ซึ่งพบว่าความเหมาะสมของในการเข้าอยู่อาศัยของสัตว์น้ำและสิ่งมีชีวิตต่างๆ รวมทั้งการใช้ประโยชน์ทางด้านการท่องเที่ยว และการประมง ไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

        ทั้งนี้ พื้นที่จัดวางปะการังเทียมจากขาแท่นหลุมผลิตปิโตรเลียมของโครงการนำร่องในระยะแรกนี้ มีพื้นที่ประมาณ 0.07 ตารางกิโลเมตร อยู่ห่างจากเกาะพะงันไปทางตะวันออกเฉียงเหนือเป็นระยะทางประมาณ 8 ไมล์ทะเล และจากหินใบไปทางตะวันออกประมาณ 7 ไมล์ทะเล

        สำหรับการดำเนินโครงการนี้แบ่งเป็น 2 ระยะ โดยในระยะแรกซึ่งใช้เวลา 2 ปี จะเป็นการศึกษาทางด้านชีววิทยา นิเวศวิทยา การติดตามผลกระทบจากการวางปะการังเทียม การประกาศพื้นที่คุ้มครองเพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ของผู้มีส่วนได้เสียอย่างยั่งยืน รวมถึงการให้ความรู้และการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่ที่จะช่วยกันรักษาพื้นที่คุ้มครองนี้ ส่วนระยะที่สอง ซึ่งใช้เวลา 4 ปี จะเป็นการติดตามต่อเนื่องจากระยะแรกเพื่อเก็บข้อมูลสิ่งมีชีวิตที่เข้ามาอยู่อาศัยในแนวปะการัง และการเข้าใช้ประโยชน์ของผู้มีส่วนได้เสีย ภายใต้วงเงินสนับสนุนจากเชฟรอนฯ ทั้งสิ้น 34.8 ล้านบาท

        และนี่เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญในการเยียวยาธรรมชาติเมื่อเราได้ใช้ประโยชน์ไปแล้ว เพื่อให้เกิดความสมบูรณ์และอยู่ด้วยกันอย่างยั่งยืน รวมทั้งเป็นตัวอย่างโครงการที่มีแนวคิดรักษาสิ่งแวดล้อมและใช้อุปกรณ์เหลือทิ้งให้เป็นประโยชน์ เพื่อเป็นต้นแบบให้กับหน่วยงานหรือองค์กรอื่นๆ ดำเนินงานในทิศทางเดียวกัน ถือว่าเป็นเรื่องที่น่าชื่นชมเลยทีเดียว.

ณัฐวัฒน์ หาญกล้า