การถอนตัวจากศาลอาญาระหว่างประเทศ (ไอซีซี) ของฟิลิปปินส์มีผลอย่างเป็นทางการแล้วเมื่อวันอาทิตย์ที่ 17 มีนาคม 2562 หรือ 1 ปีนับแต่รัฐบาลฟิลิปปินส์แจ้งถอนตัว เนื่องจากไม่พอใจที่ศาลแห่งนี้สอบสวนการฆ่าผิดกฎหมายในสงครามยาเสพติดของประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตร์เต

แฟ้มภาพ ประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตร์เต / AFP

    เอเอฟพีรายงานเมื่อวันอาทิตย์ที่ 17 มีนาคม 2562 ว่า ตามกฎของศาลระหว่างประเทศแห่งนี้ การถอนตัวจะเริ่มมีผลอย่างเป็นทางการภายใน 1 ปีนับแต่ฟิลิปปินส์แจ้งต่อองค์การสหประชาชาติว่าจะถอนตัวออกจากไอซีซี ซึ่งก่อตั้งเมื่อปี 2545 และเป็นเพียงศาลเดียวในโลกที่ดำเนินคดีอาชญากรรมสงคราม การถอนตัวทำให้ฟิลิปปินส์เป็นประเทศที่ 2 ต่อจากบุรุนดีเมื่อปี 2560

    เอริ คาเนโกะ โฆษกของยูเอ็น บอกกับเอเอฟพีเมื่อวันศุกร์ว่า เลขาธิการยูเอ็นได้แจ้งประเทศที่เกี่ยวข้องทั้งหมดแล้วว่าการถอนตัวของฟิลิปปินส์จะเริ่มมีผลบังคับใช้ในวันที่ 17 มีนาคมนี้

    รัฐบาลฟิลิปปินส์ตัดสินใจถอนตัวจากไอซีซีภายหลังศาลแห่งนี้เปิดการสอบสวนเบื้องต้นเมื่อปี 2561 กรณีการรณรงค์ปราบปรามยาเสพติดของประธานาธิบดีดูเตร์เต ที่ทำให้มีผู้ต้องสงสัยถูกฆ่าตายหลายพันราย อย่างไรก็ดี ซัลวาดอร์ ปาเนโล โฆษกของดูเตร์เตอ้างว่า ฟิลิปปินส์ไม่เคยเข้าร่วมเป็นภาคีในธรรมนูญกรุงโรมที่วางรากฐานการดำเนินงานของศาลนี้ ซึ่งเท่ากับฟิลิปปินส์ไม่เคยให้การรับรองศาลนี้อย่างเป็นทางการเลย

    เจ้าหน้าที่ศาลแห่งนี้กล่าวกันว่า การสอบสวนเบื้องต้นโดยฟาตู เบนซูดา อัยการไอซีซี ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2561 ถึงความเป็นไปได้ที่สงครามยาเสพติดของฟิลิปปินส์จะถือเป็นการก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ นั้นจะเดินหน้าต่อไป

    ตามกฎของไอซีซี คดีที่ถูกพิจารณาก่อนที่ชาติสมาชิกจะถอนตัวนั้นยังถือว่าอยู่ในอำนาจพิจารณาคดีของศาลแห่งนี้ กระนั้น ดูเตร์เตก็เคยยืนยันไว้ชัดเจนว่ารัฐบาลของเขาจะไม่ให้ความร่วมมือกับไอซีซี

    องค์กรแอมเนสตีอินเตอร์เนชันแนลกล่าวเมื่อวันอาทิตย์ว่า ภายหลังฟิลิปปินส์ถอนตัวจากไอซีซี คณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติก็ควรเข้ามาสอบสวนการฆาตกรรมในสงครามยาเสพติดของฟิลิปปินส์

    ดูเตร์เตเริ่มกวาดล้างยาเสพติดเมื่อกลางปี 2559 ตำรวจฟิลิปปินส์เผยว่า มีผู้ค้าหรือคนส่งยาที่ขัดขืนการจับกุมโดนวิสามัญฆาตกรรม 5,176 ราย แต่กลุ่มสิทธิระบุว่าตัวเลขจริงมากกว่านั้นอย่างน้อย 3 เท่า.