ครม.ยกปราบฝุ่นพิษวาระแห่งชาติ นายกฯ สั่งแก้ปัญหาเผาที่ต้นตอ หามาตรการช่วยเกษตรกรใช้วิธีอื่นแทน กทม.ประสาน ทอ.นำเครื่องบิน BU67 พ่นน้ำ 13-15 ก.พ. "5 จ.เหนือ" ค่า PM 2.5เกินมาตรฐาน เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ ปภ.บี้เร่งดับไฟป่าคุมเข้มเผาพื้นที่เกษตร
    เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ นายชยพล ธิติศักดิ์  อธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) เปิดเผยว่า จากการประสานข้อมูลคุณภาพอากาศกับกรมควบคุมมลพิษ เวลา 05.00 น. พบว่ามีจังหวัดที่มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง เกินค่ามาตรฐาน คือ 50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (มคก.ต่อ ลบ.ม.) และดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) เกินค่ามาตรฐาน 100 ได้แก่ ลำปาง (ต.พระบาท อ.เมืองลำปาง ต.สบป้าด ต.บ้านดง ต.แม่เมาะ อ.แม่เมาะ), ลำพูน (ต.บ้านกลาง อ.เมืองลำพูน), น่าน (ต.ในเวียง อ.เมืองน่าน, ต.ห้วยโก๋น อ.เฉลิมพระเกียรติ), แพร่ (ต.นาจักร อ.เมืองแพร่) และตาก (ต.แม่ปะ อ.แม่สอด) โดยมีปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM 2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง มีค่าระหว่าง 51-127 มคก.ต่อ ลบ.ม. และ AQI มีค่าระหว่าง 101-247 ซึ่งคุณภาพอากาศอยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพถึงมีผลกระทบต่อสุขภาพ 
    ทั้งนี้ ปภ.ได้ประสาน 5 จังหวัดภาคเหนือ เตรียมพร้อมป้องกันปัญหาไฟป่าและหมอกควันอย่างต่อเนื่อง โดยจัดเจ้าหน้าที่เฝ้าระวังสถานการณ์ ติดตามข้อมูลคุณภาพอากาศและประเมินสถานการณ์อย่างใกล้ชิด รวมถึงดำเนินมาตรการควบคุมการเผาอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะพื้นที่ป่าไม้ เน้นการบังคับใช้กฎหมายกับผู้ลักลอบจุดไฟเผาพื้นที่เกษตรกรรมให้กำหนดช่วงเวลาและจัดระเบียบการเผา ประกาศเขตห้ามเผา ส่งเสริมการจัดทำแนวกันไฟ และรณรงค์การไถกลบแทนการเผา ส่วนพื้นที่ริมทางหลวง ให้เฝ้าระวังการเผาในเขตริมทางหลวงอย่างเข้มข้น อีกทั้งจัดเตรียมอุปกรณ์ดับเพลิงให้พร้อมปฏิบัติการระงับไฟป่า พร้อมประชาสัมพันธ์ผลกระทบของหมอกควันต่อสุขภาพอนามัย และข้อมูลคุณภาพอากาศ รวมถึงคำแนะนำในการปฏิบัติตนแก่ประชาชน ตลอดจนขอความร่วมมือประชาชนงดเว้นการเผาขยะและเศษวัสดุทางการเกษตร 
    ที่ทำเนียบรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เปิดเผยภายหลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ว่าสถานการณ์ฝุ่นละอองในกรุงเทพมหานคร (กทม.) ดีขึ้น มีเพิ่มบ้าง ลดบ้าง แต่ยังต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน แต่เราต้องทำต่อไป จึงได้ขอมติเห็นชอบจาก ครม. ให้การกำจัดฝุ่นละออง PM 2.5 และ PM 10 เป็นวาระแห่งชาติ ที่มีหลายหน่วยงานเกี่ยวข้อง เพื่อให้จัดการปัญหาฝุ่นละอองอย่างยั่งยืน จัดลำดับความเร่งด่วน แก้ปัญหาอย่างจริงจัง และต้องไม่ยกเลิกความเข้มงวด
    ในส่วนของต่างจังหวัดที่มีค่าฝุ่นละอองมากขึ้น จากการเผาในที่โล่งในที่แจ้ง ต้องไปแก้ปัญหาที่ต้นทางว่าทำไมเขาถึงเผา ซึ่งมีสาเหตุหลักมาจากการคิดราคาเครื่องไม้เครื่องมือที่มีราคาแพง วันนี้ได้สั่งการ ครม.ไปแก้ปัญหาอย่างเป็นรูปธรรมแล้ว จากการเผาไร่นาทั้งหมด สำหรับไร่อ้อยที่เพาะปลูกเป็นจำนวนมากในหลายพื้นที่ เมื่อเก็บเกี่ยวก็เก็บเกี่ยวพร้อมกันทั้งหมด ทุกคนเร่งตัดแล้วเผาตอต้นอ้อย ต้องไปดูวิธีการปรับปรุง ฉะนั้นเราต้องแก้ที่ต้นตอ ถ้าแก้ซ้ายทีขวาทีก็ไปไม่ได้ทั้งหมด ต้องหามาตรการที่ยอมรับได้เป็นระยะๆ ในการแก้ปัญหาทุกปัญหา ไม่ใช่แก้ปัญหาครั้งเดียวแล้วเสร็จสิ้น ถ้าทุกอย่างเกี่ยวเนื่องกัน
    ด้าน พล.ท.คงชีพ ตันตระวาณิชย์ โฆษกกระทรวงกลาโหม กล่าวว่า พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีและ รมว.กลาโหม ได้กำชับฝ่ายปกครองในพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะ จ.ลำปาง แพร่ เลย และขอนแก่น ให้เพิ่มความสำคัญในการควบคุมต้นเหตุของการเกิดไฟป่าและมาตรการคุมเข้มการเผาพืชไร่ในที่โล่งแจ้ง โดยให้ลงพื้นที่ทำความเข้าใจกับประชาชนมากขึ้น เพื่อลดต้นเหตุของปัญหาฝุ่นและควันที่กระจายตัวในวงกว้าง ในห้วงสภาพอากาศปิด 13-15 ก.พ. 
    พล.ต.อ.ศรีวราห์ รังสิพราหมณกุล รองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ กล่าวระหว่างเป็นประธานการประชุมวิดีโอคอนเฟอเรนซ์ไปยังกองบัญชาการตำรวจนครบาล, ตำรวจภูธรภาค 1, 2, 5 และ 7 เพื่อแก้ไขปัญหาฝุ่น PM 2.5 เกินมาตรฐาน โดยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมทั้ง กทม. เข้าร่วมประชุม ว่า สถานการณ์ทั่วไปในภาพรวมของ กทม. พบว่าอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานระดับสีฟ้าและสีเขียว โดยในส่วนของมาตรการแก้ไขปัญหานั้น กทม.และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ตรวจจับรถควันดำ ทำความสะอาดล้างถนน และฉีดพ่นละอองน้ำ
    สำหรับในพื้นที่ต่างจังหวัดที่พบว่ามีค่าฝุ่น PM 2.5 เกินมาตรฐานในหลายจังหวัด อาทิ กำแพงเพชร, ราชบุรี, น่าน โดยสาเหตุหลักกว่าร้อยละ 36 นั้น พบว่ามาจากการเผาไร่อ้อยและตอฟางข้าว ซึ่งเจ้าของไร่ จะอ้างว่าไม่รู้คงเป็นไปไม่ได้ เพราะเป็นสาเหตุหลัก ซึ่งได้กำชับและขอความร่วมมือให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องระดับจังหวัด อาทิ องค์การบริหารส่วนตำบล ผู้ใหญ่บ้าน ให้ตรวจสอบ ยอมรับที่ผ่านมาจับกุมได้ไม่หมด เพราะพื้นที่กว้าง อย่างไรก็ตาม ได้ดำเนินคดีไปแล้วหลายราย
    นายอรรถเศรษฐ์ เพชรมีศรี ที่ปรึกษาผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (กทม.) กล่าวว่า ตามที่กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) และกรมอุตุนิยมวิทยาแจ้งว่าสถานการณ์ฝุ่นละออง (PM 2.5) จะรุนแรงขึ้น ระหว่างวันที่ 13-15 ก.พ. สาเหตุมาจากในพื้นที่กรุงเทพฯ และจังหวัดปริมณฑลจะมีอากาศปิด จากความกดอากาศปกคลุมพื้นที่ ทำให้สภาพอากาศนิ่ง ไม่มีลม ทาง กทม.ได้ประสานไปยังกองทัพอากาศไทย (ทอ.) เพื่อนำเครื่องบินปฏิบัติการขึ้นบินพ่นละอองน้ำ ในพื้นที่ที่มีค่าฝุ่นสูงเกินมาตรฐาน ได้แก่ เขตบางเขนและเขตวังทองหลาง ซึ่งเครื่องบินของกองทัพอากาศไทยจะเริ่มทำการบินเวลา 10.00 น. ของวันที่ 13 ก.พ. และจะทำการบินสองรอบต่อวัน ถึงวันที่ 15 ก.พ. ซึ่งจุดปล่อยฐานบินอยู่ที่กองทัพอากาศโดยใช้เครื่องบิน รุ่นบีที 67 (BT 67) บรรทุกน้ำ 3,000 ลิตร โดยใช้ความสูงที่ 1,000 ฟุต
    ที่ จ.ลำปาง ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สภาพอากาศในพื้นที่จังหวัดลำปางตลอดช่วงเช้า ทั้งในเขต อ.เมืองลำปาง และตามอำเภอรอบนอก ยังคงปกคลุมด้วยหมอกควันไฟสีเทาดำลอยปกคลุมพื้นที่ในระดับที่ต่ำ สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน โดยกรมควบคุมมลพิษได้รายงานค่าฝุ่น PM 2.5 ของ จ.ลำปาง ในเวลา 12.00 น. พบว่าทั้ง 4 สถานีอยู่ระดับสีแดง มี PM.2.5 ค่าระหว่าง 112-134 มคก.ต่อ ลบ.ม. โดยวัดได้สูงสุดที่ ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ 138 มคก.ต่อ ลบ.ม. รองลงมาที่ ต.สบป้าด อ.แม่เมาะ 119 มคก.ต่อ ลบ.ม., ต.แม่เมาะ อ.แม่เมาะ 104 มคก.ต่อ ลบ.ม.  และตัวเมืองลำปาง เขต ต.พระบาท 111 มคก.ต่อลบ.ม. 
    ทั้งนี้ พล.ต.สุรคล ท้วมเสม ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 32 สั่งการให้ พ.อ.บรรจง คะวงค์ดอน หัวหน้ากองกิจการพลเรือน มณฑลทหารบกที่ 32 นำกำลังทหาร จำนวน 20 นาย พร้อมอุปกรณ์ดับไฟป่า เดินเท้าเข้าพื้นที่ดอยพระบาท สมทบกำลังกับเจ้าหน้าที่ส่วนอื่นๆ และภาคประชาชน เพื่อดับไฟที่กำลังลุกไหม้ และเป็นสาเหตุส่วนหนึ่งที่เกิดหมอกควันไฟป่าที่สร้างมลพิษในอากาศให้กับพื้นที่จังหวัดลำปางในขณะนี้ 
    ที่ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่า-พิษณุโลก ในเขตห้ามล่าสัตว์ป่าเขาน้อย-เขาประดู่ ต.วังนกแอ่น อ.วังทอง จ.พิษณุโลก เจ้าหน้าที่ศูนย์ปฏิบัติการไฟป่าพิษณุโลก กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ร่วมกับกรมคุมประพฤติ กระทรวงยุติธรรม องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอำเภอวังทอง สาธารณสุข ทหารจากค่ายสฤษดิ์เสนา ภาครัฐภาคเอกชน อาสาสมัครคุมประพฤติ กว่า 250 คน ร่วมกิจกรรมโครงการรวมใจภักดิ์รักผืนป่า เขาน้อย เขาประดู่ โดยร่วมกันทำแนวป้องกันไฟป่า รวมระยะทาง 2 กิโลเมตร 
    ที่ศูนย์ปฏิบัติการฝนหลวงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตรงข้ามท่าอากาศยาน จ.ขอนแก่น น.ส.วาสนา วงษ์รัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการฝนหลวงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กล่าวภายหลังการประชุมร่วมคณะทำงานในการติดตามสถานการณ์ปัญหาค่าฝุ่นละอองและมลพิษทางอากาศ รวมทั้งสถานการณ์ไฟป่าที่กำลังเกิดขึ้น ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคเหนือ ว่าคณะทำงานกรมฝนหลวงฯ ได้ทำการขึ้นบินด้วยเครื่องบินทำฝนหลวงทั้งหมด 3 ลำ เพื่อสร้างเมฆในพื้นที่ จ.ขอนแก่น และ จ.เลย ซึ่งปฏิบัติการการทำฝนหลวงวันที่ 11 ก.พ.ที่ผ่านมา พบว่าค่าฝุ่นละอองในจังหวัดขอนแก่น รวมทั้งจังหวัดเลยลดลงอย่างมาก และมั่นใจว่าจะอยู่ในระดับที่ปลอดภัยในเร็วๆ นี้
    นายอลงกต วรกี ปลัดจังหวัดขอนแก่น เปิดเผยว่า จากการตรวจสอบสภาพอากาศ พบว่าค่า PM 2.5 อยู่ที่ 57 มคก.ต่อ ลบ.ม. ซึ่งยังจัดอยู่ในระดับเฝ้าระวัง แต่แนวโน้มสถานการณ์ฝุ่นคาดว่าจะดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งขยับลดลงมาเรื่อยๆ ใกล้จะเข้าสู่ระดับปานกลางแล้ว อย่างไรก็ตาม จังหวัดจะดำเนินมาตรการปราบฝุ่นและทุกมาตรการที่กำหนดไว้จนกว่าสถานการณ์จะคลี่คลาย.