ขอบคุณภาพจาก Touronthai.com

11ก.พ.62-นายพีรพน พิสณุพงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)  (ศมส.)  กล่าวว่า จากกรณีชาวมอแกนประสบอัคคีภัยบนเกาะสุรินทร์ บ้านเรือนถูกเพลิงไหม้เสียหาย 61 หลัง จากทั้งหมด 81 หลัง ชาวมอแกนได้รับความเดือดร้อนมีหน่วยงานที่รับผิดชอบดำเนินการเยียวยาความสูญเสียทั้งทางกายภาพและทางจิตใจอยู่แล้ว  ในส่วนของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน) มีแผนจะลงพื้นที่เกาะสุรินทร์เพื่อศึกษาและสำรวจเหตุเพลิงไหม้ดังกล่าวมีผลกระทบต่อวิถีชีวิตและวัฒนธรรมชาวมอแกนอย่างไรบ้าง  และหลังจากไฟไหม้เมื่อเกิดการเยียวยาปลูกสร้างบ้านเรือนใหม่   จะเตรียมพร้อมเก็บข้อมูลสิ่งที่เป็นของแท้ดั้งเดิมของชุมชนมอแกนที่มีอยู่ ก่อนที่จะสูญหายหรือเปลี่ยนแปลงไป โดยให้ชุมชนมีส่วนร่วมเก็บข้อมูล ก่อนส่งให้นักวิชาการสังเคราะห์ และเผยแพร่ นี่คือ ฐานข้อมูลมอแกนที่สำคัญในอนาคต แสดงไทม์ไลน์เล่าก่อนและหลังเหตุเพลิงไหม้

" บ้านเรือนชาวมอแกนปลูกติดต่อกัน ตัวบ้านทำจากวัสดุธรรมชาติ เป็นเชื้อเพลิงอย่างดี การฟื้นฟูส่วนใหญ่จะป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ลักษณะนี้อีก  ฉะนั้น วิถีชีวิตที่เคยปลูกบ้านหลังคาชนกันอาจจะไม่มีอีกแล้ว จะต้องมีช่องว่าง อาจใช้วัสดุใหม่  นี่คือ ตัวอย่างที่ ศมส. จะต้องเก็บข้อมูล"

ผอ.ศมส.บอกอีกล่า ยังทราบอีกว่าชาวมอแกนเสนอให้ปลูกบ้านใหม่ขนาดใหญ่ขึ้น ซึ่งสิ่งเหล่านี้ จะส่งผลเปลี่ยนแปลงวิถีเดิมหรือไม่  ก็ต้องไปตรวจสอบดู เพราะต้องยอมรับว่า วัฒนธรรมมีพลวัตร  จะไปหยุดหรือห้ามความต้องการไม่ได้ แต่สามารถเก็บข้อมูลพื้นฐานได้  ย้อนไปสมัยเกิดสึนามิ  เป็นภัยพิบัติครั้งนั้น ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวมอแกนมาแล้วครั้งหนึ่ง  ไฟไหม้ก็เป็นภัยพิบัติที่จะสร้างการเปลี่ยนแปลงอีกรูปแบบ กับขาวมอแกน หมู่เกาะสุรินทร์  การเก็บข้อมูลหลังภัยพิบัติ จะเป็นต้นแบบให้กับชุมชนอื่นๆ หากต้องสบภัยเดียวกันต่อไป

"ชาวมอแกนบนเกาะสุรินทร์ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งเครือข่ายของ ศมส.  ถ้าเข้าไปสร้างความเข้าใจจะทำให้หวนกลับมาใช้ชีวิตแบบเดิมในสภาพแวดล้อมใหม่ จากการฟื้นฟูเยียวยาหลังไฟไหม้  กระบวนการนี้จะทำกับผู้นำชุมชน ชาวบ้าน กรมอุทยานแห่งชาติฯ และกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์  สิ่งที่น่าเป็นห่วง ถ้าชาวมอแกนหวาดระแวงจะเกิดไฟไหม้อีก ต้องการเปลี่ยนจากเรือนเครื่องผูกเป็นเรือนเครื่องสับ สร้างจากไม้จริง ใช้งานถาวร  เพื่อไม่ให้เกิดไฟไหม้ซ้ำ จะเกิดการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมครั้งใหญ่  ทั้งข้อมูลและความคิดเห็นของชาวมอแกนจะเก็บรวบรวมไว้ในบิ๊กดาต้า เป็นข้อมูลสาธารณะทุกหน่วยงานนำไปใช้ประโยชน์ได้  "