(การคัดแยกขยะรีไซเคิลได้ จะช่วยลดการเผาขยะพลาสติกที่เป็นสาเหตุหนึ่งของมลภาวะอากาศ ทั้งในเมืองและเขตปริมณฑล)

    มีคำเตือนเกี่ยวกับค่าฝุ่นละอองควันพิษจิ๋วออกมาต่อเนื่อง แต่ทว่าการออกกำลังกายก็ถือเป็นสิ่งที่สำคัญมากสำหรับคนทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มักเจ็บป่วยได้ง่าย ดังนั้น จึงต้องเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรงด้วยการออกกำลังสม่ำเสมอ แม้ผู้สูงวัยหลายคนต้องหาหน้ากากมาใส่ปิดปากปิดจมูกขณะเอกเซอร์ไซส์ในสวนสาธารณะกลางใจเมือง แต่บางรายก็อดสงสัยไม่ได้ว่า การขยับร่างกายในช่วงที่มีปัญหามลพิษที่ถูกต้องนั้นจะต้องทำอย่างไร

(พญ.วรรณวิพุธ สรรพสิทธิ์วงศ์)

    คุณหมอฟ้า-พญ.วรรณวิพุธ สรรพสิทธิ์วงศ์ ผู้เชี่ยวชาญด้าน Anti-Aging Medicine ประจำศูนย์สุขภาพ “Vital Life” รพ.บำรุงราษฎร์ มีคำแนะนำที่เหมาะสมในการดูแลสุขภาพช่วงที่มีปัญหามลพิษว่า “อันดับแรก ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า ฝุ่นควันพิษจิ๋วขนาด 2.5 ไมครอน จากท่อไอเสียรถยนต์ ถือว่าเป็นอันตรายอย่างมาก เพราะหน้ากากอนามัยธรรมดาไม่สามารถกรองฝุ่นควันพิษเหล่านี้ได้ เมื่อเข้าไปที่กระแสเลือด จะส่งผลกระทบต่อผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคทางเดินหายใจ อาทิ เป็นภูมิแพ้ หรือเป็นโรคถุงลมโป่งพองอยู่แล้ว ให้ทวีความรุนแรงของอาการมากขึ้น และโดยเฉพาะผู้สูงวัยอายุ 75 ปีขึ้นไปนั้น การได้สัมผัสหรือหายใจเอาฝุ่นควันพิษเกิน 2.5 ไมครอนเข้าไป จะเพิ่มอัตราความเสี่ยงต่อ “โรคหลอดเลือดหัวใจ” ได้ หรือทำให้ “หัวใจวาย” ได้เช่นกันค่ะ 
    “หมอแนะนำว่าหากเป็นกลุ่มผู้สูงอายุที่มีภาวะป่วยโรคหัวใจอยู่ก่อนแล้ว หากต้องการออกกำลังกาย จำเป็นต้องตรวจเช็กสภาพมลพิษทางอากาศก่อนออกไป โดยสามารถเช็กได้ที่เว็ปไซต์ของ WHO /air pollution แล้วเลือกสถานที่ตั้งคือกรุงเทพมหานคร หรือเข้าไปที่เว็ปไซต์ของกรมควบคุมมลพิษ (aqmthai.com) และเลือกสถานที่ระแวกที่เราอยู่อาศัย โดยเมื่อเข้าไปเช็กแล้วพบว่าพื้นที่ที่จะไปออกกำลังกายเป็น “สีแดง” นั่นแปลว่าอันตราย จึงควรหลีกเลี่ยง หรือตรวจเช็กแล้วพบ “สีส้ม” หากเป็นผู้ที่สุขภาพแข็งแรงและไม่มีโรคประจำตัว ก็สามารถไปออกกำลังกายได้ 

(หน้ากาก N 95 อุปกรณ์ที่สำคัญช่วงคำเตือนฝุ่นควันพิษในเมืองและปริมณฑลที่มีรถยนต์หนาแน่น)

    แต่ถ้าเช็กแล้วมีการรายงานว่าพื้นที่ดังกล่าวเป็น “สีส้มและสีแดง” ผู้สูงอายุไม่ควรไปออกกำลังกายในพื้นที่ดังกล่าวโดยเด็ดขาด แต่ถ้าจำเป็นต้องไปออกกำลังกายจริงๆ แนะนำว่าให้สวมหน้ากากอนามัยที่ปลอดภัยจากควันพิษจิ๋วอย่างหน้ากาก N95 และต้องไปในสถานที่ไกลจากฝุ่นควันพิษ ไม่มีรถวิ่งผ่าน สังเกตง่ายๆ ว่าเป็นสวนสาธารณะที่มีต้นไม้สีเขียวจำนวนมาก อีกทั้งบริเวณโดยรอบนั้นไม่มีการเผาขยะ และปราศจากการก่อสร้างอาคารต่างๆ ที่สำคัญเลย ขณะที่ออกกำลังกายก็ให้ผู้สูงอายุพยายามหายใจผ่านทางจมูก เพราะระบบทางเดินหายใจจะมีขนจมูกคอยปกป้องฝุ่นละอองต่างๆ เพราะถ้าหายใจเข้า-ออกผ่านทางปาก จะไม่มีตัวกรองมลพิษนั่นเอง ซึ่งที่กล่าวมาไม่เพียงเป็นคำแนะนำสำหรับผู้สูงอายุที่เลือกออกกำลังกายด้วยการ “เดินจ๊อกกิ้ง” แต่ผู้ที่ชื่นชอบ “การปั่นจักรยาน” ก็จำเป็นต้องปฏิบัติในลักษณะดังกล่าวเช่นกัน หรือเลิกปั่นไปชั่วขณะก่อน ก็จะดีที่สุดค่ะ”

(อาหารกลุ่มวิตามินซีสูงจะช่วยป้องกันการอักเสบของร่างกายในช่วงที่มีปัญหามลพิษจิ๋ว)

    ในส่วนของการดูแลสุขภาพทั่วไป โดยเฉพาะการชะลอวัยนั้น เนื่องจากฝุ่นควันพิษเป็นสิ่งที่กระตุ้นให้ร่างกายเกิดการอักเสบ ดังนั้น การบริโภคอาหารในกลุ่มที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ หรือช่วยชะลอการอักเสบจากปัญหามลพิษทางอากาศนั้น ได้แก่ “กลุ่มอาหารที่วิตามินซีสูง” ได้แก่ ฟักทอง หรือน้ำฟักข้าว กระทั่งฝรั่ง รวมถึง “อาหารกลุ่มที่มีสารไลโคปีน” อย่างมะเขือเทศ นอกจากนี้ก็แนะนำให้ติดเครื่องกรองอากาศภายในบ้านและในรถยนต์ โดยเฉพาะบ้านไหนที่มีทั้งเด็กเล็กและผู้สูงอายุ ที่สำคัญไส้กรองอากาศทั้งในบ้านและรถยนต์นั้น จำเป็นต้องเปลี่ยนไส้กรองทุกๆ 3 เดือน และที่สำคัญหมออยากแนะนำให้ทุกคนช่วยกันคัดแยกขยะค่ะ โดยเฉพาะขยะที่รีไซเคิลได้ ตรงนี้จะช่วยลดการเผาขยะที่เป็นสาเหตุของมลพิษทางอากาศ ซึ่งถ้าทุกคนช่วยกัน แน่นอนว่ามันก็จะช่วยลดปัญหามลภาวะได้ ซึ่งถือเป็นการป้องกันทางอ้อม ที่หากช่วยกันก็จะคืนอากาศที่สะอาดบริสุทธิ์ให้กับเมืองกรุงอีกครั้งค่ะ”