สภาผู้แทนราษฎรสหรัฐที่เปิดศักราชใหม่โดยพรรคเดโมแครตกุมเสียงส่วนใหญ่ ประเดิมประชุมวันแรกผ่านร่างกฎหมายยุติปัญหาชัตดาวน์ แต่ส่อแววไม่ผ่านวุฒิสภาที่รีพับลิกันครองเสียงข้างมาก เนื่องจากไม่มีงบสร้างกำแพงตามที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ต้องการ

นางแนนซี เพโลซี ส.ส.เดโมแครตรัฐแคลิฟอร์เนีย สาบานตนรับตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ โดยรายล้อมด้วยหลานๆ ของเธอ และลูกหลานของสมาชิกคองเกรส เมื่อวันที่ 3 มกราคม 2562 / AFP

    สภาผู้แทนราษฎรสหรัฐเปิดการประชุมครั้งที่ 116 เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 3 มกราคม 2561 โดยที่ประชุมเลือกแนนซี เพโลซี สตรีผู้สร้างประวัติศาสตร์ในการดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภาสหรัฐ กลับมาเป็นประธานรัฐสภาอีกเป็นครั้งที่ 2 ท่ามกลางบรรยากาศครึกครื้น โดยเฉพาะบรรดา ส.ส.หน้าใหม่ ซึ่งมีถึง 100 คน และบรรดาลูกๆ หลานๆ ของ ส.ส. ที่ประธานหญิงเชิญชวนให้เข้ามาในห้องประชุมนี้ด้วย

    การเลือกตั้งกลางเทอมของสหรัฐเมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว ส่งให้พรรคเดโมแครตกลับมาครองที่นั่งส่วนใหญ่ในสภาผู้แทนราษฎรได้อีกครั้งในรอบ 2 ปี แต่รีพับลิกันยังครองเสียงข้างมากในวุฒิสภา สภาล่างสหรัฐรูปโฉมใหม่ที่มีความหลากหลายทางเพศเชื้อชาติและศาสนามากขึ้น ได้เริ่มงานวันแรกด้วยการผ่านร่างกฎหมาย 2 ฉบับทันที เพื่อแก้ปัญหาการชัตดาวน์บางส่วนของหน่วยงานรัฐบาลกลาง ที่กำลังจะครบ 2 สัปดาห์ในวันศุกร์

    ร่างกฎหมายงบประมาณนี้รวมถึงงบประมาณ 1,300 ล้านดอลลาร์สำหรับการรักษาความมั่นคงชายแดนของสหรัฐ แต่ไม่รวมงบสร้างกำแพงชายแดนเม็กซิโกที่ทรัมป์ต้องการ ซึ่งทำให้อนาคตของร่างกฎหมาย 2 ฉบับนี้มืดมนในวุฒิสภา ที่ ส.ว.รีพับลิกันยังยืนหยัดอยู่ข้างประธานาธิบดีของพวกเขา

ส.ส.ชุดใหม่สาบานตนรับตำแหน่งในวันเปิดประชุมสภาคองเกรสครั้งที่ 116  / AFP

    ทรัมป์ต้องการให้คองเกรสผ่านงบประมาณ 5,600 ล้านดอลลาร์ สำหรับการก่อสร้างกำแพงหรือรั้วกั้นชายแดนสหรัฐ-เม็กซิโก ตามที่เขาเคยให้คำมั่นไว้ระหว่างหาเสียงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีปี 2559 แต่เพโลซียืนกรานกับผู้สื่อข่าวก่อนการลงคะแนนว่า สภาล่างจะไม่ให้งบสร้างกำแพง

    "กำแพงคือสิ่งผิดศีลธรรมระหว่างประเทศ เป็นวิธีคิดแบบเก่า และไม่คุ้มค่ากับการลงทุน" ประธานหญิงกล่าว และบอกว่า เงินสร้างกำแพงควรนำไปใช้จ่ายด้านเทคโนโลยีรักษาความมั่นคงชายแดน เช่น โดรนและกล้อง และใช้จ้างเจ้าหน้าที่รักษาชายแดนเพิ่มขึ้น

    ด้านรองประธานาธิบดีไมค์ เพนซ์ กล่าวกับฟอกซ์นิวส์คืนวันพฤหัสบดีว่า ประธานาธิบดีทรัมป์ยืนยันไว้ชัดเจนว่า จะไม่ตกลงด้วย ถ้าไม่มีงบสร้างกำแพง

    แกนนำเดโมแครตในคองเกรสมีกำหนดประชุมหารือกับทำเนียบขาวเวลา 11.30 น.วันศุกร์ตามเวลาท้องถิ่น หรือ 21.30 น.วันเดียวกันของไทย เพื่อฝ่าทางตัน แต่สมาชิกคองเกรสเตือนว่า ภาวะชัตดาวน์ ซึ่งกระทบต่อลูกจ้างของรัฐบาลกลาง 800,000 คน จากหน่วยงาน 1 ใน 4 ที่ปิดทำการบางส่วนมาตั้งแต่วันที่ 22 ธันวาคมนั้น อาจยืดยาวไปอีกหลายวัน หรืออาจจะหลายสัปดาห์

    มิตช์ แม็กคอนเนลล์ ผู้นำ ส.ว.เสียงข้างมากพรรครีพับลิกัน กล่าวว่า เดโมแครตจะต้องพิจารณาเรื่องความมั่นคงชายแดนอย่างจริงจัง เพื่อให้บรรลุความเห็นร่วมกันเรื่องงบประมาณใช้จ่าย ที่สามารถผ่านสภาผู้แทนราษฎร, ผ่านมติส่วนใหญ่ 60 เสียงในวุฒิสภา และได้ลายเซ็นของประธานาธิบดีเพื่อบังคับใช้

    สมาชิกพรรคเดโมแครตโต้แย้งกันว่า ร่างกฎหมายที่ผ่านสภาล่างเมื่อวันพฤหัสบดีนั้น แทบจะเหมือนกับร่างที่เคยผ่านวุฒิสภาเมื่อเดือนที่แล้ว ก่อนที่ทรัมป์จะยืนกรานให้ใส่งบกำแพงไว้ด้วย

    ทรัมป์อ้างว่ากำแพงนี้จำเป็นต่อการขัดขวางคลื่นผู้อพยพเข้าเมืองผิดกฎหมายและยาเสพติดไม่ให้ข้ามชายแดนภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ แต่ตอนหาเสียงนั้นทรัมป์คุยว่าจะทำให้เม็กซิโกจ่ายเงินค่าสร้างกำแพงนี้

อิลฮาน โอมาร์ ส.ส.เดโมแครตจากมินนิโซตา เป็น ส.ส.หญิงมุสลิมคนแรกที่คลุมฮิญาบเข้าประชุมคองเกรส / AFP

     สมาชิกคองเกรสหน้าใหม่ที่เข้าพิธีสาบานตนรับตำแหน่งในวันพฤหัสบดีนั้น หลายคนสร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ เช่น อเล็กซานเดรีย โอกาซิโอ-กอร์เตซ วัย 29 ปีจากนิวยอร์กเป็นสตรีอายุน้อยที่สุดที่ได้รับเลือกเข้าคองเกรส และสตรีมุสลิม 2 คนแรก กับสตรีชาวอเมริกันพื้นเมือง 2 คนแรกที่ชนะเลือกตั้ง.