27พ.ย.61- กลุ่มศึกษาข้อตกลงเขตการค้าเสรีภาคประชาชน (เอฟทีเอ ว็อช) ออกแถลงการณ์คัดค้านการกรณี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ระบุว่ามีแนวคิดจะออกคำสั่งตามมาตรา 44 เพื่อแก้ปัญหาสิทธิบัตรกัญชา ดังนี้ 1.มาตรา 44 เป็นคำสั่งพิเศษของคณะรัฐประหารที่ใช้ได้เฉพาะในประเทศไทย แต่ขัดกับหลักสากลในทางระหว่างประเทศ การใช้อำนาจเช่นนี้จึงเสี่ยงที่จะถูกผู้ขอสิทธิบัตรชาวต่างชาติฟ้องร้องต่ออนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ ตามกลไกระงับข้อพิพาทระหว่างรัฐและเอกชน เพื่อเรียกร้องค่าเสียหาย หรือค่าโง่ และรัฐบาลไทยก็มีโอกาสจะแพ้คดีเนื่องจากความไม่ชอบธรรมของอำนาจที่ใช้ออกคำสั่ง
2.การออกมาตรา 44 เป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ไม่ได้แก้ที่ต้นตอของปัญหาคือ การที่กรมทรัพย์สินทางปัญญาละเลยไม่ปฏิบัติตามกฎหมายของตัวเองอย่างเคร่งครัด อาทิ ไม่ใช้มาตรา 9 ที่ระบุห้ามจดสิทธิบัตรสารสกัดตามธรรมชาติ จุลชีพ การใช้เพื่อการบำบัดรักษา และสิ่งที่ฝ่าฝืนต่อศีลธรรมอันดี และมาตรา 5 ที่ระบุว่าคุณสมบัติของสิ่งประดิษฐ์ที่สามารถจดสิทธิบัตรได้ต้องมีความใหม่และมีนวัตกรรมที่สูงขึ้น แต่กรมทรัพย์สินฯ กลับไม่ยกคำขอเหล่านี้ทิ้งไป ปล่อยให้อยู่ในระบบจนเป็นการขัดขวางนวัตกรรมและการพัฒนาพืชกัญชาทางการแพทย์อยู่ขณะนี้ นอกจากนี้กรมทรัพย์สินฯ ยังออกคู่มือตรวจสอบสิทธิบัตรในการอธิบายมาตรา 9 พ.ร.บ.สิทธิบัตร ที่เกินไปกว่ากฎหมาย เท่ากับเป็นการเปิดทางให้จดสิทธิบัตรสารสกัดที่ถูกทำให้บริสุทธิ์ทั้งที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของสารธรรมชาติซึ่งเกินกว่ากฎหมาย
3.ข้อเสนอเพื่อการแก้ปัญหานี้ที่ถูกต้อง คือรัฐบาล คสช. ต้องกำกับดูแลให้กรมทรัพย์สินฯ กระทรวงพาณิชย์ ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายอย่างเคร่งครัด เร่งตรวจสอบสิทธิบัตรสิ่งประดิษฐ์ทางเคมี ชีววัตถุอย่างเข้มงวด รอบคอบ และรายงานต่อสาธารณชนเป็นระยะถึงการยกคำขอสิทธิบัตรเหล่านั้น และให้ถือปฏิบัติเช่นเดียวกับยาอื่นๆ
ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ตนยังไม่ได้รับสัญญานดังกล่าวจากนายกฯ ในการประชุม ครม.ก็ยังจับถ้อยคำไม่ชัดเจนในเรื่องนี้ คงต้องมีการติดตามกันต่อไป ซึ่งทุกอย่างที่ทำก็เพื่อประโยชน์ของประชาชนไทย ถ้าทุกอย่างที่ทำแล้วประชาชนได้รับประโยชน์ก็เป็นสิ่งที่ดี.
