พิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ จัดนิทรรศการ “ผ้าบาติกในพระปิยมหาราช : เพื่อสานสัมพันธ์สยามและชวา” เพื่อน้อมระลึกถึงพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ในการเสด็จฯ เยือนชวา หรือประเทศอินโดนีเซีย 3 ครั้ง โดยเริ่มตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2413 ซึ่งเป็นการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเจริญสัมพันธไมตรีกับต่างประเทศครั้งแรก และเพื่อตระหนักถึงพระมหากรุณาธิคุณและพระปรีชาสามารถของพระองค์ท่าน ที่ทรงรวบรวมวิทยาการและศิลปวัฒนธรรมมาปรับใช้ในการวางรากฐานพัฒนาประเทศไทยอย่างยั่งยืนมาถึงปัจจุบัน โดยนิทรรศการดังกล่าวเปิดให้เข้าชมการแสดงผ้าบาติกที่สวยงามจำนวน 300 ผืน ที่มีต้นกำเนิดจากอินโดนีเซีย โดยจะสลับซับเปลี่ยนกันไป ตั้งแต่วันที่ 1 พ.ย.61-เดือนพฤษภาคม 2564 ณ ห้องจัดแสดง 3-4 ณ พิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในพระบรมมหาราชวัง

      ทว่า นิทรรศการดังกล่าวได้เปิดกว้างให้ผู้สนใจเข้าชมได้ทุกวัน ไม่มีวันหยุดทำการ ตั้งแต่ 09.00-16.30 น. โดยเสียค่าเข้าชมในอัตราผู้ใหญ่อยู่ที่ 150 บาท และผู้สูงอายุ (อายุ 65 ปีขึ้นไป) ราคา 80 บาท นักเรียน นักศึกษา และเด็กอายุ 12-18 ปี ราคา 50 บาท และเด็กต่ำกว่าอายุ 12 ปี ไม่เสียค่าใช้จ่าย แม้ค่าเข้าชมจะอยู่ในเรตราคาที่สามารถรับได้ แต่ถ้าหากลูกหลานจูงไม้จูงมือผู้สูงอายุเข้าเยี่ยมชมนิทรรศการผ้าบาติกที่จัดขึ้น ย่อมก่อให้เกิดประโยชน์กับสุขภาพได้ไม่น้อย

(ปิยวรา ทีขะระ เนตรน้อย)

      ปิยวรา ทีขะระ เนตรน้อย ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ บอกว่า “สำหรับการพาผู้สูงวัยมาเยี่ยมชมนิทรรศการผ้าบาติกนั้นก็ค่อนข้างเหมาะกับผู้สูงอายุ และเราก็มีบริการสำหรับคุณตาคุณยายอยู่ ไม่ว่าจะเป็นรถวีลแชร์ หรือลิฟต์ และรูปแบบนิทรรศการของเราก็ยังอำนวยความสะดวกให้กับคนวัยเกษียณอีกด้วย เช่น ระดับในการอ่าน โดยมีแท่นคำอธิบาย ถ้าหากผู้สูงอายุนั่งรถวีลแชร์ก็สามารถมองเห็นได้ ซึ่งผู้สูงอายุส่วนใหญ่ก็มักสนใจผ้าโบราณที่เรานำมาโชว์ในครั้งนี้ด้วย เนื่องจากเป็นผ้าในรัชกาลที่ 5 ที่พระองค์ทรงสะสม

      ถ้าพูดถึงผ้าบาติกโดยทั่วไปมักเป็นงานมัดย้อมสีสันสดใส แต่จริงๆ แล้วผ้าบาติกลวดลายดั้งเดิมนั้นจะเน้นเป็นโทนน้ำตาลหม่น สีแดงหม่น กระทั่งโทนสีออกน้ำเงิน ถ้าคนสูงวัยได้มาเยี่ยมชมจะเห็นเลยว่าต้นตำรับของผ้าบาติกนั้นเป็นอย่างไร อีกทั้งยังเป็นสิ่งที่พระองค์ท่านทรงสะสมมาตั้งแต่ยังไม่มีพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ ด้วยซ้ำ ทรงตั้งพระทัยสะสมไว้เพื่อที่จะให้คนรุ่นลูกหลานได้ชมกัน ที่สำคัญผ้าบาติกทุกผืนที่นำมาโชว์ล้วนมีอายุหลายร้อยปีค่ะ

      ประโยชน์ที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งของผ้าบาติก หากผู้สูงวัยชอบสะสมผ้าบาติกโบราณ โดยผู้สูงอายุที่มาเยี่ยมชมนิทรรศการก็จะได้เห็นคอลเลคชั่นผ้าบาติกที่ใหญ่จากผลงานของศิลปินในอดีต เช่น คอลเลคชั่นของรัชกาลที่ 5 ก็จะค่อนข้างใหญ่ที่สุดในโลกก็ว่าได้ แม้แต่ในประเทศอินโดนีเซีย หรือประเทศเนเธอร์แลนด์ ที่มีการจัดแสดงโชว์ผ้าบาติก ก็ยังไม่ใหญ่เท่าบ้านเรา ถือได้ว่าเหมาะกับสำหรับผู้สูงอายุ เพราะจะได้ความรู้เรื่องผ้าบาติกในแต่ละภูมิภาคของชวา อาทิ ชวากลาง ชวาตะวันตก ฯลฯ ที่มีสีสันและลวดลายที่แตกต่างกันอีกด้วยค่ะ

      ในส่วนของผู้สูงอายุที่อยู่ทางภาคใต้ของประเทศไทย ที่ทำผ้าบาติกใช้ในครัวเรือนหรือจำหน่าย ตรงนี้ถือข้อดีของศิลปะแขนงดังกล่าว เพราะนอกจากเป็นการสร้างสรรค์งานศิลปะ ทำให้จิตใจสบาย และเป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ โดยเฉพาะถ้าเราเครียดก็สามารถมาลงกับศิลปะผ้าบาติก ก็จะทำให้เกิดความนิ่งสงบ และเป็นการฝึกสมาธิขณะทำไปด้วยในตัว อีกทั้งยังได้ชิ้นงานไว้ใช้สอยอีกด้วย

      นอกจากชมนิทรรศการแล้ว คนวัยเก๋ายังสามารถเติมเต็มความรู้ และแลกเปลี่ยนข้อมูลเกี่ยวกับผ้าบาติกโบราณระหว่างผู้ที่สนใจ ที่สำคัญหากได้ออกจากบ้านมาพร้อมกับลูกหลาน ไม่เพียงช่วยเปิดหูเปิดตา แต่ยังกระชับความอบอุ่นในครอบครัวได้เป็นอย่างดี...เสาร์-อาทิตย์นี้ เคลียร์คิวให้ว่าง และพาพ่อแม่ ปู่ย่าตายาย ไปร่วมชมนิทรรศการผ้าบาติก ของสะสมในรัชกาลที่ 5 รับรองความรู้เพียบค่ะ...