กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐเตรียมจะขายอะไหล่อาวุธยุทโธปกรณ์แก่กองทัพไต้หวัน หลังจากก่อนหน้านี้สหรัฐเพิ่งแซงก์ชันหน่วยงานด้านกลาโหมของจีนโทษฐานซื้อเครื่องบินรบและระบบมิสไซล์ของรัสเซีย ด้านจีนยัวะจัด ยื่นประท้วงและขอให้สหรัฐยกเลิกแผนนี้ทันที

แฟ้มภาพ จากกระทรวงกลาโหมไต้หวัน เครื่องบินเอฟ-16 (ซ้าย) ของกองทัพไต้หวัน บินเฝ้าตรวจเครื่องบินทิ้งระเบิดเอช6 ของกองทัพจีนที่บินเหนือช่องแคบปาซือ ทางใต้ของเกาะไต้หวัน เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2561 / TAIWAN DEFENCE MINISTRY / AFP

    สำนักข่าวเอเอฟพีรายงานเมื่อวันอังคารที่ 25 กันยายน 2561 ว่าคำประกาศของกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐเมื่อวันจันทร์ ออกมาในวันเดียวกับที่รัฐบาลของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เริ่มบังคับใช้มาตรการจัดเก็บภาษีศุลกากรกับสินค้านำเข้าจากจีนมูลค่า 200,000 ล้านดอลลาร์ และทำให้การเก็บภาษีสินค้านำเข้าจากจีนเพิ่มเป็นมูลค่ากว่า 250 แสนล้านดอลลาร์ หรือเกือบครึ่งหนึ่งของสินค้าที่จีนส่งออกมายังสหรัฐ

    ตามข้อตกลงมูลค่า 330 ล้านดอลลาร์ (ราว 10,700 ล้านบาท) สหรัฐจะขายอะไหล่สำหรับเครื่องบินของกองทัพไต้หวันหลายรุ่น ซึ่งรวมถึงเครื่องบินขับไล่เอฟ-16 และเครื่องบินลำเลียง ซี-130 ต่อจากนี้สภาคองเกรสมีเวลา 30 วันหากต้องการคัดค้าน แต่เชื่อว่าข้อตกลงนี้น่าจะผ่านฉลุย เนื่องจากกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐลงความเห็นว่า ไต้หวันยังคงมีอิทธิพลสำคัญต่อเสถียรภาพทางการเมือง สมดุลทางทหาร และความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจในภูมิภาคนี้

    ไต้หวันแสดงความยินดีต่อคำประกาศของสหรัฐ โดยกระทรวงการต่างประเทศไต้หวันแถลงในวันอังคารว่า การตัดสินใจขายชิ้นส่วนยุทโธปกรณ์ของสหรัฐจะช่วยเสริมสร้างขีดความสามารถในการป้องกันตนเองของไต้หวัน เพื่อช่วยรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในช่องแคบไต้หวันต่อไป

    ขณะที่ทำเนียบประธานาธิบดีไต้หวันกล่าวว่า รัฐบาลไต้หวันจะยังคงเพิ่มการลงทุนด้านกลาโหม และคงไว้ซึ่งความร่วมมือและการติดต่ออย่างใกล้ชิดกับสหรัฐในประเด็นด้านความมั่นคง

    รัฐบาลสหรัฐเป็นพันธมิตรอย่างไม่เป็นทางการที่ทรงอิทธิพลที่สุดของไต้หวัน และเป็นผู้ขายอาวุธรายใหญ่แก่ไต้หวัน ถึงแม้สหรัฐจะเปลี่ยนมาสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับจีนแทนตั้งแต่ปี 2522 ก็ตาม

    จีนยังคงมองว่าไต้หวันเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของตนที่รอการรวมชาติ นับแต่ไช่อิงเหวิน ซึ่งมีแนวทางส่งเสริมเอกราชของไต้หวันได้ขึ้นเป็นประธานาธิบดีเมื่อ 2 ปีก่อน รัฐบาลจีนได้เพิ่มแรงกดดันทางการทูตและการทหารต่อไต้หวัน ซึ่งรวมถึงการฝึกทหารหลายครั้งใกล้กับเกาะนี้ ความร่วมมือที่ใกล้ชิดขึ้นระหว่างรัฐบาลสหรัฐกับไต้หวันช่วงไม่นานมานี้ทำให้จีนโกรธจัด ซึ่งรวมถึงการที่กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอนุมัติใบอนุญาตขั้นต้นเพื่อขายเทคโนโลยีเรือดำน้ำแก่ไต้หวัน

    ไม่กี่วันก่อนหน้านี้ รัฐบาลสหรัฐเพิ่งประกาศแซงก์ชันกรมหนึ่งของกระทรวงกลาโหมจีน โทษฐานซื้อเครื่องบินรบซู-35 และระบบมิสไซล์เอส-400 จากบริษัทอาวุธรัสเซียที่ติดบัญชีดำคว่ำบาตรของสหรัฐ  ทำให้จีนประท้วงอย่างรุนแรงและตัดสินใจเลื่อนการเจรจาทางทหารกับสหรัฐออกไป

    ด้านรัฐบาลจีนแสดง "ความไม่พอใจอย่างรุนแรง และคัดค้านอย่างหนักแน่น" ต่อแผนการขายชิ้นส่วนอาวุธของสหรัฐแก่ไต้หวัน โดยระบุว่าข้อตกลงนี้ "ละเมิดอย่างร้ายแรง" ต่อกฎหมายระหว่างประเทศและต่อบรรทัดฐานที่วางระเบียบความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ

    เกิ้งซวง โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีนเปิดเผยด้วยว่า รัฐบาลจีนได้ยื่นหนังสือแสดงความไม่พอใจอย่างรุนแรงต่อรัฐบาลสหรัฐแล้ว โดยเรียกร้องให้เพิกถอนแผนการขายอาวุธชุดนี้และยุติการติดต่อทางทหารกับไต้หวันโดยทันที เนื่องจากสิ่งนี้อาจสร้างความเสียหายรุนแรงต่อความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐและจีน ต่อเสถียรภาพและสันติภาพข้ามช่องแคบไต้หวัน และต่อความร่วมมือระหว่างสองประเทศในด้านอื่นๆ ที่มีความสำคัญ.