(การวางแผนล่วงหน้าในครอบครัว โดยเฉพาะการจ้างแม่บ้านหรือแรงงานที่ไว้ใจได้ มีที่อยู่ติดต่อได้เป็นหลักแหล่ง สามารถช่วยลดปัญหาอาชญากรรมในผู้สูงวัยได้)

      นับเป็นเหตุการณ์เศร้าสลดเมื่อคุณยายวัย 67 ปี และเพื่อนหลานสาววัย 12 ปี ถูกชายละแวกบ้านฆ่าปาดคอเพื่อชิงทรัพย์สินกระทั่งเสียชีวิต ส่วนหลานสาวอายุ 9 ขวบ อาการสาหัส สิ่งที่เกิดขึ้นย่อมทำให้ผู้สูงวัยหลายคนรู้สึกผวากับเรื่องที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะหากต้องอยู่เพียงลำพัง และยิ่งมีทรัพย์สินจำนวนมาก อีกทั้งบ้านเรือนตั้งอยู่ห่างไกลเพื่อนบ้าน ก็ยิ่งต้องเพิ่มความระมัดระวังมากขึ้นไปอีก เพราะทุกวันนี้ คนที่รู้หน้ามักไม่รู้ใจ ตลอดจนสภาพเศรษฐกิจที่ฝืดเคือง รวมถึงเรื่องของยาเสพติดที่ระบาด อาจกระตุ้นการก่อเหตุอาชญากรรมได้ค่อนข้างง่าย

(พรหมมินทร์ กัณธิยะ)

      ผอ.พรหมมินทร์ กัณธิยะ ผู้อำนวยการสำนักงานเครือข่ายลดอุบัติเหตุ ให้ข้อมูลไว้น่าสนใจเกี่ยวกับการดูแลตัวเองในสังคมผู้สูงวัยว่า “การป้องกันอุบัติเหตุหรือเหตุอาชญากรรมนั้น ครอบครัวที่อาศัยอยู่ร่วมกับผู้สูงอายุต้องมีการ “วางแผนล่วงหน้า” กรณีที่รับคนเข้ามาทำงานบ้าน โดยต้องกำหนดระยะห่างของลูกจ้าง เช่น พื้นที่ไหนที่สามารถเข้าไปได้ และพื้นที่ไหนเป็นเขตหวงห้ามไม่ควรเข้าไป อีกทั้งต้องหมั่นสังเกตพฤติกรรมของลูกจ้างว่าเป็นอย่างไร ไว้ใจได้หรือไม่ หากปล่อยให้อยู่บ้านลำพัง สำหรับผู้ที่เราไม่รู้จักหัวนอนปลายเท้า หรือมาจากหลักแหล่งที่ไม่ชัดเจน ตรงนี้นายจ้างควรจะขอบัตรประจำตัวประชาชน ชื่อ และนามสกุลจริง โดยต้องถ่ายเอกสารไว้เป็นหลักฐาน เนื่องจากการป้องกันอาชญากรรมในคนสูงวัยอาจเป็นไปได้ค่อนข้างยาก ดังนั้นการวางแผนล่วงหน้าก่อนรับคนเข้าทำงานบ้านจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมากที่สุด

(ลูกหลานที่ออกไปทำงานนอกบ้านให้หมั่นโทรศัพท์หาผู้สูงอายุ เพื่อป้องกันเหตุอาชญากรรม)

      สิ่งสำคัญคือการเตรียมรับมือเหตุการณ์ฉุกเฉิน อย่างการ “ใช้เทคโนโลยี” เข้ามามีส่วนระงับเหตุร้ายกับคนสูงวัย เช่น ติดตั้งกล้องวงจรปิด, การเขียนเบอร์โทรศัพท์ฉุกเฉินเอาไว้ในที่มองเห็นได้ชัด เพื่อให้คนสูงวัยแจ้งเวลาเกิดเหตุ หรือแม้แต่ การฝากฝังให้เพื่อนบ้านช่วยดูแลและเป็นหูเป็นตา ก็เป็นอีกแนวทางหนึ่ง นอกจากนี้ สิ่งที่ลืมไม่ได้ ลูกหลานที่ออกไปทำงานนอกบ้านแล้วควรหมั่นโทรศัพท์กลับมาหาพ่อแม่ ปู่ย่าตายาย ว่ากำลังทำอะไรอยู่?? ขณะนั้นมีปัญหาอะไรหรือไม่?? โดยเฉพาะครอบครัวที่จ้างแม่บ้านหรือแรงงานเพื่อนบ้านที่ไม่เคยรู้จักมาก่อน ทั้งนี้ เพื่อรีเช็กว่าเหตุการณ์ภายในบ้านเป็นอย่างไรบ้าง ก็จะช่วยป้องกันเหตุร้ายได้ รวมถึงการลดจุดเสี่ยงในการก่อเหตุ เช่น การซ่อมบ้านเรือนไม่ให้มีช่องหรือรูโหว่ เพื่อป้องกันไม่ให้โจรผู้ร้ายปีนมางัดบ้าน หรือการกวาดถางหญ้ารกร้างให้โล่งเตียน เพื่อป้องกันการอำพรางตัวในเวลากลางคืน อีกทั้งไม่ควรเก็บทรัพย์สินมีค่าไว้ในจุดที่ล่อตาล่อใจมิจฉาชีพ เป็นต้น

(บ้านที่มีช่องโหว่และรกร้าง อีกทั้งเก็บของมีค่าไว้ในบ้าน เสี่ยงต่อการก่อปัญหาอาชญากรรมในผู้สูงอายุได้สูง)

      “ครอบครัวไหนที่เตรียมพร้อมด้วยอุปกรณ์ป้องกันตัว อย่าง มีด, ไม้, กระบอง ฯลฯ ตรงนี้อาจจะไม่สำคัญเท่ากับการวางแผนล่วงหน้า เช่น การรับคนเข้ามาทำงานบ้าน เพราะส่วนหนึ่งสภาพร่างกายของคนสูงวัยอาจจะไม่เอื้ออำนวยต่อการใช้อุปกรณ์เหล่านี้ ที่สำคัญให้หมั่นรีเช็กว่าพ่อแม่ ปู่ย่าตายายอยู่ดี สบายหรือไม่ หรือกำลังทำอะไรในระหว่างวัน ก็จะช่วยลดการประสบเหตุได้ดีกว่า เพราะเหตุการณ์ในลักษณะนี้มักเกิดขึ้นจากคนใกล้ตัว หรือแม้แต่คนในชุมชนที่สนิทชิดเชื้อ เพราะอันที่จริงแล้วการป้องกันเหตุอาชญากรรมในผู้สูงอายุและเด็กจะทำได้ค่อนข้างยาก แต่ถ้าเรามีวางแผนล่วงหน้าภายในแต่ละครอบครัว ก็จะทำให้สามารถควบคุมเหตุการณ์ที่อาจเสี่ยงต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงวัยได้ดีที่สุด”.