แผ่นดินไหวเขย่าอิเหนาเสียชีวิตแล้ว 16 ราย เจ็บ 335 นักท่องเที่ยวกว่า 560 คนเริ่มเดินเท้าลงเขาบนเกาะลอมบอก เฮลิคอปเตอร์หย่อนเสบียงให้ผู้ที่ยังติดอยู่ด้านบน กต.เผยนักท่องเที่ยวไทยลงจากภูเขาไฟแล้ว 246 คน ไร้ผู้บาดเจ็บ ทีมทูตไทยรอรับพร้อมจัดรถบัส-ที่พัก-อาหาร อังคารนี้ 36 คนไทยบินจากอินโดฯ กลับบ้าน โฆษกรัฐบาลระบุนายกฯ ห่วงใยคนไทย ทุกฝ่ายพยายามให้ความช่วยเหลือเต็มที่ 
    สำนักข่าวต่างประเทศรายงานความคืบหน้าสถานการณ์แผ่นดินไหวขนาด 6.4 บนเกาะลอมบอกของอินโดนีเซีย เมื่อเช้าวันอาทิตย์ที่ 29 กรกฎาคมที่ผ่านมา และทำให้นักท่องเที่ยวติดอยู่บนภูเขาไฟรินจานีจำนวนหลายร้อยคนว่า ในวันจันทร์ที่ 30 กรกฎาคม นักท่องเที่ยวมากกว่า 560 คน รวมถึงไกด์ที่ติดค้างและต้องค้างแรมบนเขาเมื่อคืนวันอาทิตย์ได้เริ่มเดินเท้าลงเขากันแล้ว
     เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติของอินโดนีเซียกล่าวเมื่อวันจันทร์ว่า สามารถเปิดเส้นทางหลักในการขึ้นภูเขาไฟที่มีความสูง 3,726 เมตรจากระดับน้ำทะเลลูกนี้ได้แล้ว และเฮลิคอปเตอร์กำลังหย่อนเสบียงให้ผู้ที่ติดอยู่ด้านบนซึ่งยังหาทางลงมาไม่ได้ 
     สุโตโป ปูร์โว นูโกรโฮ โฆษกของสำนักงานบรรเทาหายนภัยของอินโดนีเซีย ประเมินว่ามีคนติดค้างอยู่บนภูเขาไฟรินจานี 689 คน นักปีนเขาหลายร้อยคนอยู่บริเวณปล่องภูเขาไฟ แต่พวกเขาไม่สามารถลงจากเขาได้เพราะหลายเส้นทางถูกดินถล่ม และหวั่นเกรงว่าจะเกิดดินถล่มตามมา
     โฆษกผู้นี้เปิดเผยทางทวิตเตอร์เมื่อคืนวันอาทิตย์ว่า มีคนมากถึง 820 คนซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวต่างชาติ ติดอยู่บนภูเขาไฟลูกนี้ขณะเกิดแผ่นดินไหวเมื่อเช้าวันอาทิตย์ ที่ทำให้เส้นทางเดิน 2 เส้นทางไม่สามารถผ่านได้ นักท่องเที่ยวชาวไทยเป็นกลุ่มใหญ่ที่สุดโดยพบว่ามี 337 คน จากชาวต่างชาติ 637 คน ที่ลงทะเบียนขึ้นเขาระหว่างวันที่ 27-28 กรกฎาคม นอกจากนั้นยังมีชาวฝรั่งเศส, เนเธอร์แลนด์ และสเปนที่มีจำนวนมากรองลงมา 
     เอเอฟพีรายงานอ้างคำแถลงของสถานเอกอัครราชทูตไทยในกรุงจาการ์ตาในวันจันทร์ว่า มีคนไทย 239 คนติดอยู่ในพื้นที่รอบภูเขาลูกนี้ 
     สำนักอุทยานแห่งชาติภูเขาไฟรินจานีทวีตข้อความในวันเดียวกันว่า เส้นทางเซนารูที่เป็นเส้นทางหลักถูกเบิกทางให้สามารถลงจากเขาได้แล้ว อากุง ปรามูจา เจ้าหน้าที่บรรเทาหายนภัยในเขตนูซาเต็งการาตะวันตกกล่าวว่า เจ้าหน้าที่คาดกันว่าจะมีนักเดินเขาราว 500 คนเดินทางมาถึงตีนเขาภายใน เวลา 17.00 น.วันเดียวกัน
     ยอดผู้เสียชีวิตจากแผ่นดินไหวขนาด 6.4 ที่เกิดเมื่อเวลา 06.47 น.ตามเวลาท้องถิ่นของวันอาทิตย์ ซึ่งตรงกับเวลาไทยนั้นยังคงอยู่ที่ 16 คน หนึ่งในนั้นเป็นนักท่องเที่ยวชาวมาเลเซีย และมีบาดเจ็บมากกว่า 335 คน ส่วนมากได้รับบาดเจ็บจากอาคารพังถล่ม บ้านเรือนพังเสียหายหลายร้อยหลัง และมีประชาชน 5,141 คนต้องอาศัยในที่พักพิงชั่วคราว 
     ประธานาธิบดีโจโก วิโดโด เดินทางไปตรวจเยี่ยมพื้นที่ประสบภัยเมื่อวันจันทร์ และให้คำมั่นว่ารัฐบาลจะสนับสนุนการเงินแก่ประชาชนที่ไร้ที่อยู่ เขาเตือนด้วยว่าประชาชนชาวอินโดนีเซียควรต้องตระหนักว่าประเทศตั้งอยู่บนวงแหวนอัคคี จึงจำเป็นต้องเตรียมตัวเผชิญกับหายนภัยต่างๆ 
     อินโดนีเซียเป็นหนึ่งในประเทศที่ประสบภัยพิบัติบ่อยครั้งที่สุดในโลก โดยภูมิประเทศตั้งอยู่บนจุดที่แผ่นเปลือกโลกมาบรรจบกัน ทำให้มักเกิดภูเขาไฟปะทุและแผ่นดินไหวถี่กว่าพื้นที่อื่น เมื่อปี 2547 เกิดแผ่นดินไหวนอกชายฝั่งเกาะสุมาตรา แรงสั่นสะเทือนขนาด 9.3 ได้ก่อคลื่นยักษ์กวาดกลืนชายฝั่งรอบมหาสมุทรอินเดีย ซึ่งคร่าชีวิตคนถึง 220,000 คน เฉพาะในอินโดนีเซียมีคนเสียชีวิตประมาณ 168,000  คน
คนไทยปลอดภัย
    ด้าน น.ส.บุษฎี สันติพิทักษ์ อธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงการต่างประเทศ เปิดเผยว่า  นายทรงพล สุขจันทร์ เอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงจาการ์ตา พร้อมด้วยผู้ช่วยทูตฝ่ายทหาร และกงสุลกิตติมศักดิ์ ณ เมืองเดนปาซาร์ ได้พบกับผู้อำนวยการสำนักงานการท่องเที่ยว จ.นูซาเตงการาตะวันตก ซึ่งดูแลเกาะลอมบอก เจ้าหน้าที่หน่วยกู้ภัย ตำรวจ และเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองในพื้นที่ ในวันนี้ (30  ก.ค.) เวลา 10.00 น. ที่เกาะลอมบอก โดยได้รับแจ้งว่าเมื่อเวลา 08.00 น. ทีมกู้ภัยอินโดนีเซียได้ส่งทีมเจ้าหน้าที่ค้นหาและกู้ภัยจำนวน 10 ทีม รวม 200 คนขึ้นไปบนภูเขาไฟรินจานี เพื่อเคลียร์ทางเดินลงเขาให้แก่นักท่องเที่ยวที่ติดอยู่ รวมถึงทางการอินโดนีเซียจัดทีมแพทย์ให้ความช่วยเหลือและอาหารแก่ผู้ประสบภัยอยู่ที่จุด Sembalun บริเวณตีนเขาก่อนทางขึ้นภูเขาไฟ  
     ขณะที่สถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงจาการ์ตา และสถานกงสุลกิตติมศักดิ์ ณ เมืองเดนปาซาร์ (บาหลี) ได้จัดเตรียมรถมินิบัสไว้ 10 คัน สำหรับนักท่องเที่ยวชาวไทยที่ลงมาจากอุทยานภูเขาไฟรินจานี รวมถึงจัดเตรียมอาหาร น้ำดื่ม ยารักษาโรค เวชภัณฑ์เบื้องต้น และเพาเวอร์แบงก์ไว้ด้วย อีกทั้งจัดเตรียมห้องพัก 150 ห้อง และอาหารเย็นไว้สำหรับคนไทยซึ่งลงมาจากภูเขาไฟ ที่โรงแรมลอมบอกรายา  (Lombok Raya) โดยตอนนี้มีคนไทยจำนวนหนึ่งเข้าพักบ้างแล้ว
     นอกจากนี้ นายทรงพลได้โทรศัพท์พูดคุยกับนักท่องเที่ยวชาวไทย โดยได้รับแจ้งว่าไกด์ท้องถิ่นกำลังนำนักท่องเที่ยวคนไทยลงจากภูเขาไฟมา 3 กลุ่ม รวม 140 คน ซึ่งแบ่งเป็นกลุ่มแรกมีประมาณ 100 คน กลุ่มที่ 2 มี 29 คน กลุ่มที่ 3 มีมากกว่า 10 คน ซึ่งเอกอัครราชทูตไทยและทีมเจ้าหน้าที่สถานเอกอัครราชทูตไทยเดินทางไปรอรับนักท่องเที่ยวไทยที่จุด Sembalun  
    ทั้งนี้ จากการตรวจสอบกับเจ้าหน้าที่อุทยานภูเขาไฟรินจานี พบว่าคนไทยที่ลงทะเบียนขึ้นอุทยานฯ ตั้งแต่วันที่ 27 ก.ค.ที่ผ่านมา มีจำนวนทั้งหมด 265 คน ล่าสุดนายทรงพลและคณะถึงที่นัดหมายจุดรวมพล Sembalun Lawang แล้ว และมีนักท่องเที่ยวชาวไทยทยอยลงมาจากภูเขาไฟถึงตีนเขาตรงบริเวณ Sembalun  
    ขณะเดียวกัน ที่กระทรวงการต่างประเทศมีการประชุมคณะกรรมการประสานงานการช่วยเหลือคนไทยที่ประสบเหตุดังกล่าว โดยมีนายธานี ทองภักดี รองปลัดกระทรวงการต่างประเทศเป็นประธานการประชุม ซึ่งที่ประชุมได้รับทราบสถานการณ์ภาพรวม และได้พูดคุยกับเอกอัครราชทูตไทยด้วย โดยพบว่ามีนักท่องเที่ยวชาวไทยลงมาที่จุดนัดหมายบริเวณตีนเขาก่อนทางขึ้นภูเขาไฟแล้ว 246 คน ซึ่งทุกคนปลอดภัย มีสภาพจิตใจดี ไม่มีใครได้รับบาดเจ็บ โดยคณะเจ้าหน้าที่ไทยยังคงประจำอยู่จุดนัดหมายเพื่อรอรับคนไทยที่เหลือ  
    เอกอัครราชทูตไทยฯ มีการสอบถามแต่ละคนถึงเรื่องการเดินทางกลับประเทศ มีคนไทยที่จะเดินทางกลับประเทศไทยในวันที่ 31 ก.ค. จำนวน 36 คน โดยเดินทางผ่านประเทศมาเลเซียไปยังกรุงเทพฯ  ตามตั๋วโดยสารเครื่องบินที่พวกเขาจองไว้ ยังไม่จำเป็นที่จะต้องใช้เครื่องบินของกองทัพอากาศไปรับคนไทยที่ประสบเหตุการณ์ดังกล่าว สำหรับจำนวนคนไทยที่ติดอยู่บนเกาะดังกล่าวซึ่งได้ลงทะเบียนกับสถานเอกอัครราชทูตไทยนั้นยังอยู่ที่ 304 คน
นายกฯ ห่วงใยคนไทย
    ด้านนายทรงพลกล่าวว่า สถานการณ์โดยรวมตอนนี้ไม่น่าเป็นห่วง ตนและคณะเจ้าหน้าที่ไทยยังรอรับและดูแลนักท่องเที่ยวชาวไทย ซึ่งมีชาวไทยที่ประสบเหตุดังกล่าวทยอยลงมา ทุกคนยังดูแจ่มใส ส่วนใหญ่เป็นนักเดินป่า เป็นนักปีนเขาซึ่งพกอุปกรณ์ต่างๆ ที่ค่อนข้างเป็นมืออาชีพ ทั้งนี้พวกเขากล่าวว่าถ้าสามารถกลับได้ก็อยากกลับประเทศทันที แต่มีหลายคนติดปัญหาเรื่องของตั๋วโดยสาร เราพร้อมช่วยประสานงานเรื่องของตั๋วเครื่องบินหากจะมีการขอเลื่อนวันเดินทางกลับ
    พล.ท.สรรเสริญ แก้วกำเนิด โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี รับทราบข่าวเหตุแผ่นดินไหวที่เกาะลอมบอก ประเทศอินโดนีเซียแล้ว โดยห่วงใยคนไทยที่เดินทางไปท่องเที่ยวและติดอยู่ที่ในพื้นที่ ซึ่งล่าสุดได้รับรายงานว่าเอกอัครราชทูตไทยและผู้ช่วยทูตทหารทั้ง 3 เหล่าทัพ ได้เดินทางเข้าพื้นที่เกาะลอมบอกเพื่อร่วมประชุมกับทางการอินโดนีเซียแล้ว ขณะนี้ทุกฝ่ายไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่รัฐหรือภาคเอกชนไทยที่ไปลงทุนในอินโดนีเซีย ได้พยายามให้ความช่วยเหลือนักท่องเที่ยวไทยอย่างเต็มที่ โดยจัดหาอาหารและที่พักไว้จำนวนหนึ่งระหว่างรอการนำตัวออกนอกพื้นที่
    "กระทรวงการต่างประเทศและกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาย้ำว่า นักท่องเที่ยวไทยรวม 180 คน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นวัยหนุ่มสาวยังปลอดภัยดี และอยู่ในความดูแลของทหารไทยและมัคคุเทศก์ในพื้นที่ โดยสถานทูตไทยและสถานกงสุลกิตติมศักดิ์ ณ เมืองเดนปาซาร์ (บาหลี) ได้ติดต่อกับกลุ่มคนไทยอยู่ตลอด  พร้อมกับประสานงานกับทางการอินโดนีเซียอย่างใกล้ชิด เพื่อหาทางให้ความช่วยเหลืออย่างเร่งด่วนต่อไป อย่างไรก็ตาม นายกฯ กำชับให้ประชาชนที่มีความจำเป็นต้องเดินทางไปยังพื้นที่ที่ประสบภัยหรือใกล้เคียงติดตามข่าวสารอย่างต่อเนื่อง และปฏิบัติตามคำแนะนำของรัฐบาลอินโดนีเซียอย่างเคร่งครัด เพื่อความปลอดภัย" พล.ท.สรรเสริญกล่าว
     พล.อ.อ.จอม รุ่งสว่าง ผู้บัญชาการทหารอากาศ (ผบ.ทอ.) เปิดเผยถึงการช่วยเหลือกรณีเกิดเหตุแผ่นดินไหวรุนแรงที่เกาะลอมบอกว่า น.อ.ประภาส สอนใจดี ผู้ช่วยทูตทหารอากาศไทย ประจำกรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย ได้รายงานข้อมูลมาให้ตนได้รับทราบหลังจากที่ น.อ.ประภาสเดินทางเข้าไปในพื้นที่เกิดเหตุพร้อมกับเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย และประสานงานกับผู้การกรมทหารประจำพื้นที่ โดยเบื้องต้นทางหน่วยป้องกันภัยอินโดนีเซียได้ส่งทีมค้นหาช่วยชีวิตลงพื้นที่แล้ว และพบว่ามีคนไทยบนภูเขาประมาณ 311 คน 
    "โดยจะมีการนำเฮลิคอปเตอร์เข้าไปส่งอาหารและของใช้ที่จำเป็น พร้อมทั้งจะนำคนเจ็บออกมาจากพื้นที่ก่อน อีกทั้งยังมีหน่วยค้นหาและกู้ภัยเดินเท้าขึ้นไปยังบนภูเขา เพื่อช่วยคนลงมาและทำเส้นทางสำรองลงมายังศูนย์ค้นหาและกู้ภัย (Sembalun Lawang) ซึ่งคาดว่าจะใช้เวลาเดินเท้าขึ้นไปประมาณ 4-5 ชั่วโมง โดยที่ศูนย์ดังกล่าวจะมีแพทย์ประมาณ 10 คน รวมถึงมีการจัดครัวและที่พักเพื่อรองรับคนที่ลงมาจากเขา ขณะที่หน่วยรบพิเศษของอินโดนีเซียจำนวน 150 นายจะเข้าช่วยเหลือในวันนี้ (30 ก.ค.)  ด้วย ในส่วนกองทัพอากาศไทยขณะนี้ก็มีการเตรียมพร้อมตลอดเวลา หากกระทรวงการต่างประเทศของไทยประสานขอให้ส่งเครื่องบินไปรับคนไทยกลับบ้าน" ผบ.ทอ.กล่าว.