ชาวซิมบับเวได้ใช้สิทธิเลือกตั้งในยุคสมัยที่ปราศจาก "โรเบิร์ต มูกาเบ" เป็นครั้งแรกในรอบ 37 ปี แต่ตัวผู้นำเผด็จการที่โดนโค่นอำนาจเมื่อปีที่แล้วยังแค้นฝังใจ เรียกร้องประชาชนลงคะแนนเลือกตั้งพรรคคู่แข่งของซานู-พีเอฟพรรคเก่าของเขา

โรเบิร์ต มูกาเบ อดีตประธานาธิบดีซิมบับเว (กลาง) มาใช้สิทธิเลือกตั้ง พร้อมกับโบนา ลูกสาว (กลาง) และเกรซ ภรรยาของเขา (ซ้ายสุด) ที่กรุงฮาราเร / AFP

    การเลือกตั้งเมื่อวันจันทร์ที่ 30 กรกฎาคม 2561 เป็นการเลือกตั้งครั้งแรกใน "ยุคหลังมูกาเบ" โดยเอเอฟพีรายงานว่า ประธานาธิบดีเอมเมอร์สัน มนันกากวา วัย 75 ปี อดีตพันธมิตรของมูกาเบในพรรคซานู-พีเอฟ มีคู่แข่งที่อ่อนวัยกว่าคือ เนลสัน ชามิซา วัยเพียง 40 ปีจากพรรคขบวนการเพื่อการเปลี่ยนแปลงประชาธิปไตย (เอ็มดีซี)

    บรรยากาศการลงคะแนนเป็นไปอย่างคึกคักโดยมีประชาชนมาต่อแถวรอใช้สิทธิยาวเหยียดตามหน่วยเลือกตั้งต่างๆ ในกรุงฮาราเร เมืองหลวงของประเทศในภูมิภาคแอฟริกาใต้แห่งนี้ บางรายเช่นทาวันดา เปตรู วัย 28 ปีบอกกับเอเอฟพีอย่างไม่หวั่นเกรงว่า เขาเลือกชามิซาเพื่อความเปลี่ยนแปลง

    เมื่อวันอาทิตย์ มูกาเบวัย 94 ปี ซึ่งถูกกองทัพขับพ้นจากอำนาจเมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว สร้างความประหลาดใจด้วยการเรียกร้องให้ชาวซิมบับเวลงคะแนนเลือกคู่แข่งเพื่อขับไล่ซานู-พีเอฟพ้นจากอำนาจบริหาร อดีตผู้นำเผด็จการซึ่งครองอำนาจมายาวนาน 37 ปีกล่าวว่า เขาไม่สามารถลงคะแนนเลือกพวกที่ทำให้เขาเจ็บปวดทรมานได้ และหวังว่าการเลือกตั้งครั้งนี้จะยุติ "รัฐบาลในรูปแบบของกองทัพ"

    เมื่อปีที่แล้ว พวกนายพลซิมบับเวช็อกโลกด้วยการยึดอำนาจจากมูกาเบ แล้วสนับสนุนให้มนันกากวาครองเก้าอี้ผู้นำชั่วคราว โดยกล่าวหามูกาเบว่าพยายามผลักดันให้นางเกรซ ภรรยาสาวของเขา เป็นทายาทสืบทอดอำนาจ

เอมเมอร์สัน มนันกากวา หย่อนบัตรที่โรงเรียนประถมเชอร์วูดในเมืองเควเคว / AFP

    ผลสำรวจความคิดเห็นเผยว่า มนันกากวา ซึ่งให้คำมั่นว่าจะเริ่มต้นล้างไพ่ใหม่ทั้งที่เขามาจากกลุ่มคนชั้นนำในพรรคซานู-พีเอฟ มีคะแนนนำเป็นอันดับหนึ่งจากความได้เปรียบที่มีกองทัพและสื่อของรัฐหนุนหลัง และพรรคของเขาควบคุมบุคลากรในรัฐบาลไว้ทั้งหมด

    ส่วนชามิซา ซึ่งมีคะแนนตามมาไม่ห่างนัก คาดหวังว่าจะดึงคะแนนจากประชากรวัยหนุ่มสาวที่ต้องการเห็นการเปลี่ยนแปลง เขากล่าวหาเรื่องการทุจริตเลือกตั้งด้วยโดยบอกว่าในเขตชนบท หากเป็นการลงคะแนนอย่างแท้จริง เขาจะชนะอย่างแน่นอน

    การเลือกตั้งในยุคสมัยของมูกาเบ ซึ่งนำพรรคซานู-พีเอฟชนะเลือกตั้งมาตลอดนับแต่ซิมบับเวได้รับเอกราชจากอังกฤษเมื่อปี 2523 ถูกกล่าวหาว่าเต็มไปด้วยการทุจริตและบ่อยครั้งที่เกิดความรุนแรงนองเลือด การหาเสียงเลือกตั้งครั้งนี้ก็มีคำกล่าวหามากมายเช่นกันว่ามีการทุจริต

เนลสัน ชามิซา วัย 40 ปี หย่อนบัตรเลือกตั้งในหน่วยเลือกตั้งที่เมืองหลวง / AFP

    พรรคเอ็มดีซีกล่าวหาอยู่หลายครั้งว่ามีพิรุธรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้ง, บัตรลงคะแนน และมีการข่มขู่ผู้มีสิทธิ, คณะกรรมการการเลือกตั้งซิมบับเวลำเอียง และพรรครัฐบาลแจกจ่ายอาหารฟรีแก่ประชาชน กระนั้นการหาเสียงในครั้งนี้จัดว่าค่อนข้างสันติและไม่มีข้อจำกัด

    ผลสำรวจของอะโฟรบารอมิเตอร์ ที่สอบถามชาวซิมบับเว 2,400 คน พบว่า 40% เลือกมนันกากวา, 37% เลือกชามิซา อีก 20% ยังไม่ตัดสินใจ แต่ผลสำรวจในซิมบับเวไม่มีความแม่นยำนัก

    ประธานาธิบดีมนันกากวา ซึ่งถูกกล่าวหาว่าเกี่ยวข้องกับความรุนแรงและการทุจริตเลือกตั้งในสมัยของมูกาเบ ได้เชิญผู้สังเกตการณ์ต่างชาติ รวมถึงคณะของสหภาพยุโรป (อียู) ที่เคยถูกห้าม มาสังเกตการณ์การเลือกตั้งครั้งนี้ด้วย คาดว่าอียูจะเสนอรายงานเบื้องต้นภายในสัปดาห์นี้.