จังหวัดร้อยเอ็ดจัดเตรียมความพร้อมงานพระราชทานเพลิงศพ "จ่าแซม" วีรบุรุษถ้ำหลวงวันเสาร์นี้ ในหลวงโปรดเกล้าฯ ให้ผู้แทนสำนักพระราชวังนำคณะร่วมสวดพระอภิธรรมคืนสุดท้าย พร้อมมอบขนมบริการประชาชน สมเด็จพระสังฆราชประทานผ้าไตรทอดหน้าหีบศพ พร้อมทั้งโปรดให้เชิญรับสั่งทรงเป็นกำลังใจให้ครอบครัวผู้วายชนม์ นายกฯ ยินดีอาจารย์เฉลิมชัยจะสร้างอนุสรณ์สถานที่ถ้ำหลวง มั่นใจเป็นแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่ที่ชาวโลกต้องเยือน

    มีรายงานเมื่อวันที่ 12 กรกฎาคมว่า พระพรหมมุนี  เลขานุการสมเด็จพระสังฆราช ได้มีหนังสือถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ความว่า ด้วยเจ้าพระคุณ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช  สกลมหาสังฆปริณายก โปรดประทานผ้าไตร จำนวน 5 ไตร เพื่อเชิญไปทอดในพิธีพระราชทานเพลิงศพ จ่าเอกสมาน กุนัน (เป็นกรณีพิเศษ) ในวันเสาร์ที่ 14 กรกฎาคม 2561 ณ วัดบ้านหนองคู ตำบลเมืองหงส์ อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด
    การนี้ โปรดให้ท่านเป็นผู้เชิญผ้าไตรประทานดังกล่าวไปทอดหน้าหีบศพ สำหรับพระสงฆ์จักได้พิจารณาบังสุกุลก่อนการพระราชทานเพลิงศพ เพื่อเป็นพระกุศลประทานแก่ผู้วายชนม์ พร้อมทั้งโปรดให้เชิญรับสั่งทรงเป็นกำลังใจให้ครอบครัวผู้วายชนม์ คลายโศกและให้ถึงพร้อมด้วยศรัทธาในการบำเพ็ญคุณงามความดีสืบไป
     จ่าเอกสมาน กุนัน หรือ "จ่าแซม" วีรบุรุษถ้ำหลวง นักทำลายใต้น้ำจู่โจมนอกราชการ วัย 38 ปี ได้เสียชีวิตจากอาการหมดสติในขณะปฏิบัติหน้าที่เมื่อเวลา 01.00 น. วันที่ 6 กรกฎาคม 2561 ระหว่างดำน้ำลำเลียงขวดอากาศจากโถง 3 ไปจุดต่างๆ ภายในถ้ำหลวงขุนน้ำนางนอน เพื่อช่วยเหลือเยาวชนทีมฟุตบอลหมูป่าอะคาเดมี และโค้ช รวม 13 คน
    ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศที่วัดบ้านหนองคู เมื่อวันศุกร์ ว่าประชาชนจากทั่วทุกสารทิศเดินทางมาเคารพศพจ่าเอกสมาน พร้อมลงนามไว้อาลัยอย่างเนืองแน่นไม่ขาดสายตั้งแต่เช้า อาทิ นักเรียนจากโรงเรียนต่างๆ และเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานราชการ ขณะที่นายธรรมนูญ แจ่มใส นายอำเภอจตุรพักตรพิมาน เดินทางตรวจความเรียบร้อยของงาน พร้อมกล่าวว่า การเตรียมพิธีพระราชทานเพลิงศพใกล้เสร็จสมบูรณ์แล้ว เหลือเพียงการประดับตกแต่งเมรุ ส่วนการเตรียมรองรับประชาชน ได้จัดจุดจอดรถไว้ 33 จุด มีรถรับ-ส่งจากอำเภอเมืองร้อยเอ็ด 
    สำหรับการสวดพระอภิธรรมในคืนวันศุกร์ มีนายวันชัย คงเกษม ผวจ.ร้อยเอ็ด เป็นประธาน มีข้าราชการหน่วยงานต่างๆ เข้าร่วม รวมทั้งนายพิเชษฐ รุ่งวชิรา ผู้ช่วยกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ สายงานบัญชีและการเงิน บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) โดยมีพระราชพรหมจริยคุณ เจ้าคณะจังหวัดร้อยเอ็ด เป็นประธานฝ่ายสงฆ์
    ในการนี้ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พลเรือตรี อนุชา นาคทับทิม หัวหน้าคณะผู้แทนจากสำนักพระราชวัง และคณะ รวมจำนวน 20 คน เดินทางเข้าร่วมพิธีสวดพระอภิธรรม พร้อมมอบขนมให้บริการแก่ประชาชนที่มาร่วมพิธีสวดพระอภิธรรม จ่าเอกสมาน กุนัน ด้วยจิตอาสาตามพระราชปณิธาณสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในครั้งนี้ด้วย
    น.ต.นพ.บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า ขณะนี้ครอบครัวของจ่าแซมทุกคนมีสภาพจิตใจที่ดีขึ้นมาก ได้รับกำลังใจและการช่วยเหลือจากหน่วยงานและประชาชนทั้งประเทศ และรู้สึกภาคภูมิใจในเกียรติประวัติของจ่าแซม นอกจากนี้ ในส่วนของผู้ปกครองและญาติของทีมหมูป่าฯ ยังได้ทำกิจกรรมสำคัญ โดยวาดภาพจ่าแซม วีรบุรษถ้ำหลวง เป็นภาพสีขาวดำ ในชุดเครื่องแบบปฏิบัติงานที่ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิด้วยใบหน้าที่ยิ้มแย้ม เข้มแข็ง พร้อมกับร่วมเขียนคำขอบคุณที่ได้ช่วยให้เด็กๆ ได้รับความปลอดภัยลงในพื้นที่ข้างๆ รูปด้วย ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ เตรียมใส่กรอบเพื่อนำไปมอบให้ครอบครัวของจ่าแซมที่ ต.เมืองหงส์ อ.จตุรพักตรพิมาน จ.ร้อยเอ็ด
    ด้าน นพ.ณัฐกร จำปาทอง ผู้อำนวยการ รพ.จิตเวชขอนแก่นราชนครินทร์ จ.ขอนแก่น กล่าวว่า การเยียวยาจิตใจครอบครัวของจ่าแซมนั้น ทีมสุขภาพจิตเอ็มแคท รพ.จิตเวชขอนแก่นฯ ได้ร่วมกับทีมสุขภาพจิตเอ็มแคท รพ.จตุรพักตรพิมาน จ.ร้อยเอ็ด นำทีมโดย นพ.สุพัชร์ศักย์ พันธุ์ศิลา ผู้อำนวยการ รพ.จตุรพักตรพิมาน ดูแลอย่างใกล้ชิดทุกวัน สภาพจิตใจครอบครัวทุกคนดีขึ้นตามลำดับ พักผ่อนได้ โดยในวันที่ 14 ก.ค.2561 ซึ่งเป็นวันพระราชทานเพลิงศพ ได้บูรณาการหน่วยแพทย์เคลื่อนที่จัดบริการประชาชนร่วมกันระหว่างฝ่ายกายและจิตใจ ร่วมกับฝ่ายปกครอง และจัดแผนติดตามฟื้นฟูเป็นระยะๆ จนกว่าจะกลับมาสู่สภาวะปกติ 
    ในรายการ "ศาสตร์พระราชา สู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน" เมื่อวันศุกร์ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ได้พูดถึงจ่าเอกสมานว่า ที่เราให้เขาเป็นวีรบุรุษถ้ำหลวงนั้น เพราะเขาสละชีพเพื่อภารกิจ แล้วก็เต็มเปี่ยมด้วยอุดมการณ์ ซึ่งน่าชื่นชมและยกย่อง และที่อาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ศิลปินแห่งชาติ ประกาศว่าจะนำลูกศิษย์พร้อมทั้งบรรดาศิลปินชาวเชียงราย ประมาณ 300 คน จัดทำอนุสรณ์สถานเพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์การช่วยเหลือ 13 ชีวิตทีมหมูป่าฯ และสร้างอนุสาวรีย์ให้กับ “จ่าแซม” บริเวณปากถ้ำหลวงด้วยนั้น  ก็ขอให้ดูให้เหมาะสม ตนมั่นใจว่าท่านจะทำให้เกิดผลสำเร็จ เหมือนกับที่ท่านเคยสร้างวัดร่องขุ่น จนเป็นที่รู้จักทั่วโลก ก็ขอให้ปรึกษาหน่วยงานที่รับผิดชอบเพื่อให้เกิดความสอดคล้อง ซึ่งตนยินดีที่ท่านมีแนวคิดนี้
    "ขอบคุณอาจารย์เฉลิมชัยนะครับ จะได้ถูกบรรจุลงในแผนที่ท่องเที่ยวของชาวโลกในการมาเยือนเมืองไทย เป็นที่หมายที่ไม่ควรพลาดนะครับ คงไม่ใช่แค่ถ้ำอย่างเดียว บรรยากาศแถวนั้นก็สวยงาม ภูเขา ป่าสมบูรณ์นะครับ"
    ขณะที่อาจารย์เฉลิมชัยกล่าวว่า จากวิกฤติที่เกิดขึ้นใน จ.เชียงรายในครั้งนี้ ตนเห็นว่าควรสร้างเป็นโอกาส โดยตนมีโครงการจะสร้างอนุสาวรีย์ให้กับจ่าเอกสมาน เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานของความเสียสละแก่ผู้อื่น เพราะคนไทยของเราหาคนที่เสียสละเช่นนี้ได้น้อย ตนในฐานะคนในพื้นที่ จึงอยากทำให้คนเห็นความดีนี้ โดยการดำเนินการอันดับแรกคือเขียนรูปภาพความกว้างประมาณ 3 เมตร ยาว 13 เมตร เท่ากับจำนวนเด็ก 13 คน ภาพจะเขียนเรื่องราวทั้งหมดเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่ถ้ำหลวง การเข้าไปช่วยเหลือของฝ่ายต่างๆ รวมไปถึงชาวต่างประเทศจำนวนมากที่เดินทางไปช่วยด้วย โดยขณะนี้ภาพนี้ร่างแบบหรือสเกตช์ไว้แล้ว อยู่ระหว่างแก้แบบให้แล้วเสร็จภายใน 1-2 วันนี้ และบรรดาศิลปินจำนวนมากจะไปร่วมกันวาดด้วยสีซีเปียอย่างดีทั้งหมดที่สมาคมขัวศิลปะ ต.บ้านดู่ อ.เมืองเชียงราย ภาพนี้จะเก็บเอาไว้ที่ถ้ำหลวง โดยจะสร้างเป็นห้องโถงใหญ่และยังจะมีรูปภาพอื่นๆ ประกอบด้วย โดยหากท่านใดมีรูปถ่ายที่สวยงามเกี่ยวกับเหตุการณ์ถ้ำหลวง สามารถนำมาร่วมได้ จุดดังกล่าวจะเป็นเสมือนพิพิธภัณฑ์และเป็นแหล่งท่องเที่ยวใหม่ของถ้ำหลวงไปในที่สุด
    "ไม่ต้องห่วงเรื่องงบประมาณ ผมไม่ใช่คนทำบุญเอาหน้า และจะร่วมกับลูกศิษย์มากมายช่วยกันทำ มีศิลปินชาวเชียงรายจำนวนมากกว่า 300 คน จะช่วยกันทำงานนี้ และผลงานนี้ อยากให้ถ้ำหลวงเป็นแหล่งท่องเที่ยวใหม่มีคุณค่า ศึกษาเกี่ยวกับเรื่องที่เกิดขึ้นได้อย่างเป็นประวัติศาสตร์ มีอนุสาวรีย์ มีรูปวาด รูปถ่ายสวยๆ ผมก็จะทำให้เป็นแหล่งศึกษา ธรรมชาติ ประวัติของจ่าแซม ประติมากรรมอนุสาวรีย์ของจ่าแซมขนาดใหญ่ 2 เท่าคนจริงด้วย" อาจารย์เฉลิมชัยกล่าว.