เมื่อก้าวเข้าสู่กลางปี 2561 ผู้ประกอบการหลายรายเริ่มมีเสียงบ่นกันว่าเกิดอะไรขึ้น เหตุใดลูกค้าและยอดขายหายไปจำนวนมาก แม้ว่าจะยังอยู่ในช่วงการแข่งขันฟุตบอลโลก ที่เคยคาดกันว่าจะสร้างความคึกคักได้ระยะหนึ่ง แต่ดูรวมๆ แล้วเสียงเชียร์บอลค่อนข้างจะเงียบเหงา ไม่ได้เป็นไปตามที่หวังกันไว้มากนัก

        หากมองในเชิงของการทำตลาดก็ต้องบอกว่าในยุคนี้ต้องพึ่งพาข้อมูล เพื่อนำมาประกอบการพัฒนาสินค้าและบริการกันมากขึ้น เรียกว่าเป็นรายบุคคลก็ไม่ผิดนัก เพราะเดี๋ยวนี้ลูกค้ามีความต้องการละเอียดยิบ จึงอยากหยิบยกข้อมูลบางส่วนจากการทำงานร่วมกันระหว่างศูนย์เชี่ยวชาญตลาดภูมิภาคเอเชีย (Asia Market Expertise Center : AMEC) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และอินฟลูเอ็นเชี่ยล แบรนด์ จากสิงคโปร์ ร่วมกับนิโอ ทาร์เก็ต

        โดยมีผลการศึกษาที่น่าสนใจในกลุ่มผู้บริโภคที่เป็นผู้หญิงกับพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งการโฟกัสไปที่การดูแลตัวเอง ต้องการมีสุขภาพให้ดีขึ้น ใช้ชีวิตให้มีความสุข ต้องการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ที่น่าสนใจ และมองหาความสมดุลระหว่างการทำงานและการใช้ชีวิตมากกว่าค่าตอบแทนสูงสุดในการทำงาน  และที่สำคัญคือสาวไทยให้ความสำคัญในเรื่องหาคู่ครองหรือมีครอบครัวน้อยที่สุด

        จากปัจจัยเหล่านี้จะส่งผลต่อการรับรู้แบรนด์ต่างๆ ของผู้บริโภคกลุ่มใหญ่ในประเทศไทย รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยียุคดิจิตอล ที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการซื้อ และกิจวัตรประจำวันต่างๆ ของผู้บริโภค เพราะสามารถอำนวยความสะดวก ทั้งในด้านการค้นหาข้อมูล ความบันเทิง การสั่งอาหาร และการซื้อสินค้าได้จากที่บ้านอีกด้วย

        วรรณี ลีลาเวชบุตร ประธานกรรมการบริหาร บริษัท นิโอ ทาร์เก็ต จำกัด ที่ปรึกษาประชาสัมพันธ์ด้านการสื่อสารภาพลักษณ์องค์กร กล่าวว่า พฤติกรรมผู้บริโภคมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การสร้างชื่อเสียงให้กับแบรนด์เป็นสิ่งที่สำคัญมากในยุคนี้ เพราะสินค้าในตลาดมีมากมาย จึงต้องสร้างแบรนด์ให้เป็นที่จดจำ เด่นกว่าคู่แข่งรายอื่น เพื่อให้เป็นตัวเลือกในการตัดสินใจซื้อ

        ทั้งนี้ พื้นฐานต้องมาจากคุณภาพจริงๆ ไม่สร้างภาพ เพราะผู้บริโภคดูออก โดยเฉพาะการที่โซเชียลมีเดียได้รับความนิยม จึงมีทั้งเรื่องที่จริงและไม่จริง ต้องระมัดระวังให้ดี ยิ่งกับกลุ่มมิลเลนเนียม ที่ไม่ได้มีความจงรักภักดีกับแบรนด์อีกแล้ว  ต้องเข้าใจถึงไลฟ์สไตล์และการตัดสินใจซื้อ ซึ่งเป็นสิ่งที่มองข้ามไม่ได้

        สำหรับผลการวิจัยข้อมูลกลุ่มผู้บริโภคชิ้นนี้เป็นการสำรวจหญิงไทยที่มีอายุ 26-50 ปี แบ่งเป็นอายุ 26-30, 31-35, 36-40, 41-45 และ 46-50 ปี อาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานครจำนวน 420 คน และทำให้ทราบมุมมองและความพึงพอใจที่มีต่อแบรนด์ต่างๆ จำนวน 38 หมวดหมู่สินค้า ที่ตอบสนองความต้องการด้านสุขภาพ การพัฒนาตนเอง การทำงาน และการสร้างสมดุลในชีวิต

        สิ่งที่ผู้หญิงไทยให้ความสำคัญที่สุดในแง่ของชีวิตส่วนตัว คำตอบ 1.การใส่ใจดูแลสุขภาพร่างกายให้ดีขึ้น 59% 2.ใช้ชีวิตให้มีความสุขและหาสิ่งที่น่าสนใจใหม่ๆ 56% 3.การค้นหาความสมดุลระหว่างการทำงานและการใช้ชีวิต 54% 4.ดูแลลูก/พ่อแม่ 36% 5.คลายความเครียด 33% สำหรับคำถามที่ว่าอะไรสำคัญที่สุดในการเลือกที่ทำงาน ก็พบว่า 1.ความสมดุลระหว่างการทำงานและชีวิตส่วนตัว 72% 2.เงินเดือน 56% 3.การเติบโตในหน้าที่การงาน 58%

        ด้านปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการเลือกซื้อสินค้าออนไลน์ คำตอบก็มีอยู่ว่า 1.ความคุ้มค่าเงิน 88% 2.คุณภาพ (สามารถใช้ได้นาน) 41% 3.ราคาถูก 35% 4.ยี่ห้อ 33% 5.การบริการลูกค้า 28% สะท้อนให้เห็นว่าปัจจัยเรื่องราคาไม่ใช่เหตุผลแรกในการตัดสินใจซื้อสินค้าออนไลน์ เพราะสำหรับผู้หญิงไทยแล้ว ข้อเสนอที่แบรนด์จัดให้ลูกค้าโดยใช้ความเข้าใจว่าลูกค้าต้องการอะไร (Value Proposition) สูงถึง 88%

        ส่วนแบรนด์ที่กลุ่มตัวอย่างพึงพอใจ ในกลุ่มผู้ให้บริการแพลตฟอร์มออนไลน์ จะเป็น Lazada และ Agoda ขณะที่เรื่องของความภักดีต่อแบรนด์ของประเทศไทย ที่หลายคนกังวลกันว่าจะน้อยลง เนื่องจากปัจจัยหลายด้านนั้น แต่สำหรับหญิงไทยยังมีแบรนด์ลอยัลตี้ค่อนข้างสูง

        คงปฏิเสธไม่ได้ว่าการทำยอดขายของแบรนด์ระยะนี้ค่อนข้างเหนื่อย ไหนจะเรื่องสภาพเศรษฐกิจที่กำลังซื้อที่ไม่ฟื้นตัว ไหนจะการแข่งขันที่มากด้วยผู้ประกอบการ และความดุเดือดของคู่แข่งลดราคาสินค้า ซึ่งไม่เป็นผลดีมากนักกับการทำธุรกิจในระยะยาว การมีข้อมูลเบื้องต้นนำไปประกอบก็น่าจะเป็นตัวช่วยทางหนึ่ง เพื่อเชื่อมโยงกับการทำตลาดได้ตรงจุดมากขึ้น อย่างในผลวิจัยกับพฤติกรรมการซื้อของเพศหญิง หากจับได้ตรงจุดก็สร้างโอกาสทางการขาย เพราะผู้หญิงเต็มเปี่ยมไปด้วยอารมณ์ของการช็อปปิ้งอยู่แล้ว.

รุ่งนภา สารพิน