อาเซียนดัดหลังเมียนมาบ่ายเบี่ยงร่วมมือตามข้อตกลง ตัดสินใจงดเชิญพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ผู้นำรัฐบาลเมียนมา ร่วมประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนปลายเดือนนี้ โดยจะเชิญแต่ผู้แทนที่ไม่ได้มาจากฝ่ายการเมืองของเมียนมาร่วมประชุมแทน

แฟ้มภาพ พลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย (Getty Images)

    เอเอฟพีรายงานว่า แถลงการณ์จากบรูไน ซึ่งเป็นประเทศประธานอาเซียนวาระปัจจุบัน เมื่อวันเสาร์ที่ 16 ตุลาคม กล่าวว่า ที่ประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศของชาติสมาชิกอาเซียนเห็นพ้องกันในการประชุมฉุกเฉินเมื่อวันศุกร์ว่า อาเซียนจะเชิญ "ผู้แทนที่ไม่ใช่ฝ่ายการเมือง" ของเมียนมา เข้าร่วมการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนวันที่ 26-28 ตุลาคมนี้

    คำแถลงไม่ได้เอ่ยชื่อพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย หรือระบุว่าจะเชิญใครเข้าร่วมแทน แต่โดยนัยแล้ว คำแถลงนี้หมายความว่าผู้นำรัฐบาลเมียนมาจะไม่ได้รับเชิญให้ร่วมการประชุม

    แถลงการณ์กล่าวถึงการดำเนินการตามแผน 5 ข้อที่ผู้นำเมียนมาและผู้นำอาเซียนเคยเห็นพ้องกันเมื่อเดือนเมษายนเพื่อยุติวิกฤติการเมืองในเมียนมาหลังรัฐประหารเดือนกุมภาพันธ์ ว่ามีความคืบหน้าไม่มากพอ และว่า สถานการณ์ในเมียนมา "ส่งผลกระทบต่อความมั่นคงในภูมิภาค รวมไปถึงความเป็นเอกภาพ, ความน่าเชื่อถือ และความเป็นกลางของอาเซียน"

    ริชาร์ด ฮอร์ซีย์ ที่ปรึกษาด้านเมียนมาของไครซิสกรุ๊ป คาดเดาว่า ผู้แทนที่ไม่ใช่ฝ่ายการเมืองน่าจะหมายถึงบุคคลที่มีตำแหน่งต่ำกว่าระดับรัฐมนตรีว่าการหรือรัฐมนตรีช่วยว่าการ

    กระทรวงการต่างประเทศของสิงคโปร์กล่าวถึงการตัดสินใจนี้ว่าเป็น "การตัดสินใจที่ยาก แต่จำเป็น เพื่อธำรงความน่าเชื่อถือของอาเซียน"

    มุสตาฟา อิซซุดดิน นักวิเคราะห์ด้านกิจการโลกของบริษัทให้คำปรึกษา โซลาริสสแตรทิจีสิงคโปร์ กล่าวว่า อาเซียนส่งสัญญาณทางการเมืองต่อรัฐบาลทหารเมียนมาว่า อาเซียนไม่ใช่กลุ่มที่จะมาบงการได้

    ส่วนเดวิด แมธีสัน นักวิเคราะห์อิสระด้านเมียนมา กล่าวว่า การงดเชิญผู้นำเมียนมาเข้าร่วม ในแง่ของอาเซียนแล้วนี่คือการตบหน้าอย่างแท้จริง

    ที่ผ่านมา รัฐบาลเมียนมาบ่ายเบี่ยงที่จะให้เอรีวัน ยูซอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศคนที่ 2 ของบรูไนซึ่งได้รับแต่งตั้งเป็นผู้แทนพิเศษอาเซียน ได้พบปะกับนางอองซาน ซูจี โดยอ้างว่าไม่สามารถให้พบกับบุคคลที่อยู่ระหว่างการถูกพิจารณาคดี ซึ่งรวมถึงนางซูจีและสมาชิกรัฐบาลของนางหลายรายที่โดนจับกุมและตั้งข้อหาต่างๆ นานา

    เจ้าหน้าที่อาวุโสในรัฐบาลสหรัฐรายหนึ่งให้ทัศนะกับนักข่าวเกี่ยวกับข่าวการงดเชิญผู้นำเมียนมาร่วมประชุมอาเซียนว่า "ดูแล้วเหมาะสมอย่างยิ่ง และอันที่จริงถือว่าชอบธรรมโดยสมบูรณ์ที่อาเซียนจะลดระดับการมีส่วนร่วมของพม่า" เขากล่าวโดยใช้ชื่อเดิมของเมียนมา

    ก่อนหน้าอาเซียนมีแถลงการณ์ฉบับนี้ รัฐมนตรีต่างประเทศของมาเลเซียและอินโดนีเซียต่างแสดงท่าทีชัดเจนว่า ประเทศของพวกเขาไม่ต้องการเชิญพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ร่วมประชุมอาเซียนซัมมิต

    อ่อง มโย มิน รัฐมนตรีสิทธิมนุษยชนของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (เอ็นยูจี) ที่เป็นรัฐบาลเงา ชมเชยการตัดสินใจของอาเซียนว่าเป็นการดำเนินการที่เข้มแข็งมาก และหวังว่าอาเซียนจะยอมรับเอ็นยูจีว่าเป็นรัฐบาลที่ชอบด้วยกฎหมายของเมียนมา.