(ตัวอย่าง “การปลูกผักสวนครัวแบบสวนถาด” ที่พลิกแพลงมาจาก “สวนถาดไม้ดอกไม้ประดับ”)

      เข้าสู่หน้าฝนที่พืชพรรณต่างๆ มักเจริญเติบโตได้ดีอย่างนี้ ชวนคุณตาคุณยายมาพลิกแพลง “ปลูกผักสวนครัวในถาด” หรือ “กระบะไม้เก่า” กันดีกว่า สำหรับกิจกรรมนี้ นอกจากไม่เพียงช่วยให้ท่านได้ออกกำลัง ใช้สมองในเชิงสร้างสรรค์แล้ว สำหรับบ้านไหนที่ชอบต้มยำทำแกงให้ผู้สูงวัยรับประทาน และต้องการผักสมุนไพรต้นเล็กต้นน้อยสำหรับโรยหน้าหรือแต่งกลิ่นของอาหารให้น่าหม่ำ ก็สามารถใช้ประโยชน์ได้กิจกรรมนี้ พี่หมวย-ทิพาพรรณ ศิริเวชฎารักษ์ บรรณาธิการสายงานการจัดสวน สำนักพิมพ์บ้านและสวน ให้ข้อมูลเกี่ยวกับรูปแบบการปลูกต้นไม้ไว้น่าสนใจ

(ทิพาพรรณ ศิริเวชฎารักษ์)

      ทิพาพรรณ บรรณาธิการสายงานการจัดสวน ให้ข้อมูลว่า ความน่าสนใจของกิจกรรมนี้คือ การที่ผู้สูงอายุจะได้เสริมสร้างเรื่องระบบประสาท ช่วยให้สมองได้ฝึกใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการประยุกต์การ “ปลูกผักสวนครัวในสวนถาด” แต่ต้องวางไว้ในจุดที่มีแสงแดด เพราะถ้าอยู่ในจุดที่มีแสงก็จะทำให้ปลูกพืชผักได้เกือบทุกชนิด แต่ถ้าจะให้ดีแนะนำว่าควรเป็นผักสวนครัวต้นเล็กๆ สำหรับโรยหน้าอาหาร โดยให้ปลูก “สะระแหน่”, “ผักชี” รวมกับ “ผักจิงจูฉ่าย” (เป็นผักประเภทกอเล็กๆ สำหรับใส่ต้มเลือดหมู)

      “โดยลักษณะการจัดวาง ให้ปลูกต้นสูงสลับกับผักที่มีลักษณะเลื้อย เช่น ภายในถาดให้ปลูกผักสะระแหน่ไว้ข้างหน้า ส่วนผักจิงจูฉ่ายไว้ตรงกลาง และผักชีปลูกแซมไว้ด้านข้างอีกฝั่ง ส่วนบ้านไหนที่จะพลิกแพลงปลูกผักสลัดอย่าง “ผักเรดโอ๊ก” ร่วมกับผักสวนครัวอย่างสะระแหน่และผักชีแทนผักจิงจูฉ่ายนั้น แนะนำว่าไม่ควร เนื่องจากผักเรดโอ๊กเป็นพืชชนิดกอที่เติบโตได้ในช่วงหน้าหนาว แต่จะไม่ทนฝน ก็ควรหลีกเลี่ยง หรือจะเปลี่ยนจากผักชีเป็นผักชีลาว ก็เป็นพืชต้นเล็กที่เติบโตได้ดีในช่วงหน้าฝนไปจนถึงฤดูหนาวได้เช่นเดียวกัน”

(บ้านไหนที่มีพื้นที่ ผู้สูงอายุสามารถใช้เวลาว่างในการ “ปลูกผักสวนครัวในกระบะไม้” ก็ทำให้ได้รับประทานผักที่หลากหลายชนิดมากขึ้น)

      นอกจากนี้ก็ยังสามารถปลูกพืชผักสมุนไพรใน “กระบะไม้เก่า” หรือเลือกใช้ “ภาชนะเก่า” เช่น กระป๋องสังกะสี หรือกระถางดิน โดยแนะนำให้คุณตาคุณยายลองปลูกผักบุ้งในกระถางดิน ที่มีช่วยบำรุงสายตา หรือปลูกผักขึ้นฉ่ายในกระถาง ที่ช่วยบำรุงเลือด บำรุงหัวใจ กระทั่งการปลูกมะเขือและพริก จากนั้นให้นำผักแต่ละชนิดมาวางเรียงกัน ก็เท่ากับได้ประโยชน์ 2 ด้านคือ ได้กินผักที่มีประโยชน์และได้ตกแต่งบ้านเรือนด้วยสีเขียวของพืชผักสวนครัวอีกด้วย หรือจะปลูกหลากหลายชนิดในกระบะไม้ก็สามารถประยุกต์ได้อีกเช่นเดียวกัน ซึ่งกรณีนี้อาจต้องใช้พื้นที่สักเล็กน้อย เป็นต้นว่าอยู่ในชนบท ซึ่งข้อดีของกระบะไม้จะแบ่งเป็นช่องขนาดเล็ก ทำให้ปลูกผักสวนครัวได้หลากหลายชนิด เช่น การปลูกต้นหอมสลับกับผักชี ผักกาด ผักคะน้า เป็นต้น

(ผู้สูงวัยที่ชอบบริโภคผักไมโครกรีน ที่ปลูกง่าย โตวัย ก็สามารถนำมาจำลองจัดเป็นสวนถาดได้เช่นกัน)

      นอกจากนี้ ผู้สูงยังสามารถปลูกผักจิ๋ว หรือผักไมโครกรีนในกระถาง อาทิ ต้นอ่อนทานตะวัน หรือต้นอ่อนหัวไช้เท้า ที่ใช้ระยะเวลาประมาณ 7 วันในการบริโภค จากนั้นนำมาจัดเรียงในภาชนะรูปทรงสี่เหลี่ยมหรือสามเหลี่ยม เพื่อจำลองให้เป็นสวนถาดผักสวนครัวสุดสร้างสรรค์ ที่สำคัญสามารถยกออกไปตากแดดและผึ่งลมเพื่อให้ผักเจริญเติบโตและงอกงาม ก็เป็นกิจกรรมที่ช่วยให้ท่านใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ค่ะ”

      ได้ลงมือทำสวนขนาดย่อมด้วยตัวเอง...แฮปปี้อย่าบอกใครเลยค่ะคุณตาคุณยาย.