20 ส.ค.64-นพ.ธีระ วรธนารัตน์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์​ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก  รายงานสถานการณ์ไวรัสโควิด-19 ทั่วโลกวันที่  20 สิงหาคม 2564 มีเนื้อหาดังนี้

วันนี้หากรวมจำนวนติดเชื้อใหม่ ไทยจะมียอดติดเชื้อสะสมเกิน 1 ล้านคน

เมื่อวานทั่วโลกติดเพิ่ม 709,088 คน รวมแล้วตอนนี้ 210,784,481 คน ตายเพิ่มอีก 10,740 คน ยอดตายรวม 4,416,082 คน

5 อันดับแรกที่มีจำนวนติดเชื้อต่อวันสูงสุด คือ อเมริกา อินเดีย สหราชอาณาจักร บราซิล และอิหร่าน  
อเมริกา ติดเชื้อเพิ่ม 151,313 คน รวม 38,228,183 คน ตายเพิ่ม 940 คน ยอดเสียชีวิตรวม 643,085 คน อัตราตาย 1.7%

อินเดีย ติดเพิ่ม 37,312 คน รวม 32,358,210 คน ตายเพิ่ม 559 คน ยอดเสียชีวิตรวม 433,622 คน อัตราตาย 1.3%
บราซิล ติดเพิ่ม 35,991 คน รวม 20,494,212 คน ตายเพิ่ม 1,030 คน ยอดเสียชีวิตรวม 572,733 คน อัตราตาย 2.8%

รัสเซีย ติดเพิ่ม 21,058 คน รวม 6,684,531 คน ตายเพิ่ม 791 คน ยอดเสียชีวิตรวม 173,700 คน อัตราตาย 2.6%
ฝรั่งเศส ติดเพิ่ม 23,973 คน ยอดรวม 6,557,356 คน ตายเพิ่ม 127 คน ยอดเสียชีวิตรวม 113,103 คน อัตราตาย 1.7%

อันดับ 6-10 เป็น สหราชอาณาจักร ตุรกี อาร์เจนติน่า โคลอมเบีย และสเปน ติดกันหลักพันถึงหลายหมื่น
แถบอเมริกาใต้ ยุโรป แอฟริกา เอเชีย หลายต่อหลายประเทศติดกันเพิ่มหลักพันถึงหลักหมื่น
หากรวมทวีปเอเชีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ พบว่ามีสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 87.35 ของจำนวนติดเชื้อใหม่ทั้งหมดต่อวัน

แถบสแกนดิเนเวีย บอลติก และยูเรเชีย ก็มีการติดเชื้อเพิ่มขึ้นหลักร้อยถึงหลักพัน
แถบตะวันออกกลางส่วนใหญ่ยังติดเพิ่มหลักร้อยถึงหลักพัน ยกเว้นอิหร่านติดเพิ่มหลักหมื่นอย่างต่อเนื่อง
เวียดนามติดเพิ่มเกินหมื่นไปแล้ว เมียนมาร์ และเกาหลีใต้ ติดกันหลักพัน กัมพูชา ลาว และออสเตรเลีย ติดเพิ่มหลักร้อย ส่วนจีน สิงคโปร์ และนิวซีแลนด์ ติดเพิ่มหลักสิบ ในขณะที่ฮ่องกง และไต้หวัน ติดเพิ่มต่ำกว่าสิบ

...สำหรับสถานการณ์ของไทยเรา
จากการแถลง ทำให้ทราบได้ว่า ตัวเลขเสียชีวิตที่รายงานนั้นอาจไม่ตรงกับสถานการณ์ปัจจุบัน เพราะมีการเหลื่อมเวลาของการรายงานได้อย่างมาก

นอกจากนี้ในแง่ของจำนวนการติดเชื้อใหม่ ซึ่งรายงานเฉพาะที่ผ่านการตรวจวิธีมาตรฐาน แต่ไม่รวมการตรวจ ATK  ทำให้ยากที่จะสรุปได้ว่าตัวเลขที่รายงานแต่ละวันนั้นห่างจากสถานการณ์การติดเชื้อปัจจุบันมากน้อยเพียงใด
ในขณะที่มีคนจำนวนไม่น้อยที่ตรวจ ATK เป็นบวกแล้วเข้าสู่กระบวนการทำกักตัวดูแลตัวเองที่บ้าน สิ่งที่ไม่ชัดเจนคือ ตัวเลขนี้น่าจะรวมอยู่ในระบบและรายงานออกมาในตัวเลขที่หาย หากครบเวลากักตัว คำถามที่ชวนคิดคือ ตัวเลขที่หายหากรวมคนที่ ATK เป็นบวก แต่ไม่ได้ตรวจวิธีมาตรฐาน โดยไม่ได้รวมคนเหล่านี้ในรายงานตัวเลขที่ยืนยันว่าติดเชื้อ จะทำให้ส่งผลกระทบต่อความถูกต้องและความน่าเชื่อถือของฐานข้อมูลรายงานหรือไม่
นี่คงเป็นคำถามที่ควรช่วยกันหาคำตอบ ทำให้กระจ่างชัด

อีกประเด็นที่สำคัญคือ ปัจจุบันมีข้อมูลการศึกษาวิจัยที่นำเสนอผ่านแหล่งต่างๆ มากมาย จนสร้างความสับสน กังวลใจ และทำให้เกิดความยากลำบากต่อประชาชนในการตัดสินใจ
งานวิจัยทางคลินิกที่ดี และได้รับการยอมรับระดับสากลนั้น มักมีลักษณะดังนี้

1. มีแหล่งที่มาชัดเจน และมีการลงทะเบียนการทำวิจัยทางคลินิก

2. ผ่านการอนุมัติของคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยของสถาบัน

3. มีการระบุรายละเอียดของงานวิจัยอย่างชัดเจน ตั้งแต่ความเป็นมา วัตถุประสงค์ ระเบียบวิธีวิจัย ทั้งเรื่องรูปแบบการศึกษา ลักษณะของกลุ่มประชากรที่ศึกษา เช่น อายุ เพศ เชื้อชาติ ระดับการศึกษา ที่อยู่ อาชีพ ฯลฯ วิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างว่าสุ่มหรือไม่ คำนวณจำนวนกลุ่มตัวอย่างว่าต้องมีมากน้อยเพียงใดเพื่อพิสูจน์สมมติฐานตั้งต้นได้ สถานที่ทำการศึกษาวิจัย ระยะเวลาที่ทำการศึกษาวิจัย รวมถึงวิธีการจัดการและวิธีที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล

4. การนำเสนอผลการวิจัย จำเป็นจะต้องเห็นรายละเอียดงานวิจัยข้างต้น และต้องมีการนำเสนอ Baseline characteristics ของแต่ละกลุ่มอย่างชัดเจนว่าจำนวนเท่าใด ลักษณะประชากรจำแนกแต่ละกลุ่มเหมือนหรือต่างกันเพียงใด ก่อนที่จะนำเสนอตัวเลขวัดผลลัพธ์ที่ต้องการ

5. นอกจากนี้ยังต้องมีการสรุปให้เห็นข้อจำกัดของการศึกษาวิจัยนั้น เพราะไม่มีงานวิจัยใดสมบูรณ์แบบ และต้องมีการสำแดงให้เห็นว่าคณะผู้วิจัยนั้นมีประโยชน์ทับซ้อนในเรื่องใดบ้างหรือไม่ ไม่ว่าจะกับทางผู้สนับสนุนงบประมาณวิจัย บริษัทเครื่องมือหรือผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่ใช้ในการวิจัย เป็นต้น

สุดท้ายคือ การตีพิมพ์เผยแพร่ผลงานวิจัยในวารสารระดับสากล เพื่อให้ผ่านการตรวจสอบกลั่นกรอง ประเมินคุณภาพจากกลุ่มผู้เชี่ยวชาญที่เป็นอิสระ ก็จะช่วยให้เกิดความมั่นใจมากขึ้น ดังที่เห็นกรณีเร็วๆ นี้ ที่รีบทำรีบใช้กันวงกว้างแล้วต้องถอนงานวิจัยออกมา เพราะได้รับการตรวจสอบพบว่ารายงานการวิเคราะห์ผลที่ผิดพลาดมาแล้ว
เหล่านี้คือจุดหลักๆ ในการอ่านงานวิจัย ให้รู้เท่าทัน และนำไปประยุกต์ใช้ในเรื่องอื่นๆ ในชีวิตประจำวันได้
มิฉะนั้นเราอาจตกเป็นเหยื่อของกับดักประชาสัมพันธ์ โฆษณาตัวเลขนี่สูงนั่นต่ำ เพื่อขายของต่างๆ เชิงพาณิชย์โดยง่าย

เราเรียนรู้ได้จากบทเรียนต่างๆ ทั่วโลก ของล้นสต๊อค ขายไม่ออก หรือหาหนทางหากิน ก็ย่อมมีความพยายามระบายของ โดยเล่นกับตัวเลขมาล่อให้คนซื้อ ไม่ว่าจะลดราคา หรือล่อหลอกด้วยสรรพคุณต่างๆ ที่อาจไม่เป็นจริง
ส่วนทองแท้ย่อมเป็นทองแท้อยู่วันยังค่ำ

วิกฤติการระบาดทั่วโลกขณะนี้ ประเทศต่างๆ จะพ้นวิกฤติได้ หากวงการเมืองสุจริต วงนโยบายซื่อสัตย์ และวงวิชาการมีจริยธรรม

สำหรับประชาชนอย่างพวกเราทุกคน ขอให้ป้องกันตัวอย่างเคร่งครัด
ใส่หน้ากากนะครับ สองชั้น ชั้นในเป็นหน้ากากอนามัย ชั้นนอกเป็นหน้ากากผ้า สำคัญมาก

ด้วยรักและห่วงใย